Hype of trend? Achtergrond van ontwikkeling

Verschillende trends en ontwikkelingen liggen ten grondslag aan de groeiende vraag naar kleine woonvormen. Hieronder de belangrijkste.

Huishoudensverdunning

Het aantal eenpersoonshuishoudens in Nederland is de afgelopen jaren flink toegenomen en blijft ook de aankomende decennia stijgen. Niet alleen in aantal, maar ook in aandeel. In 1995 waren er 2,1 miljoen eenpersoons huishoudens (33%); in 2017 zijn dat er bijna 3 miljoen (38%). In steden als Amsterdam en Utrecht ligt het aandeel boven de 50%. Naar verwachting stijgt het aantal eenpersoonshuishoudens in Nederland door naar 3,4 miljoen in 2030 (40%) en 3,6 miljoen in 2040 (42%) (CBS Statline, 2017).

De belangrijkste oorzaak voor deze veranderende huishoudenssamenstelling is de vergrijzing. Maar ook zaken als scheidingen, de migratie van internationale kenniswerkers en uitstroom uit de opvang hebben invloed op deze ontwikkeling. En er zijn steeds meer mensen die er bewust voor kiezen om (langer) als onafhankelijke alleenstaande door het leven te gaan.

De huishoudensverdunning maakt dat er een steeds grotere doelgroep is die in principe geen grote woning nodig heeft. En mogelijk ook minder te besteden heeft voor een woning dan een huishouden met tweeverdieners.

Stijgende woningprijzen

Op plekken waar mensen graag willen wonen, stijgen grond- en woningprijzen. Zeker in centra van de grote steden, waar ruimte voor nieuwe woningen schaars is, leidt de omvangrijke vraag tot hoge prijsniveaus. Voor steeds meer lagere en middeninkomens is betaalbaar wonen op deze plekken alleen mogelijk in een kleine(re) woning. Zolang de populariteit van de steden blijft toenemen, blijven in principe ook woningprijzen stijgen. En neemt de vraag naar kleine woningen toe.

Sinds de afgelopen jaren spelen ook de lage rentestand en het grote consumentenvertrouwen een rol. Mensen willen en kunnen een andere woning kopen of huren, maar het woningaanbod blijft achter bij de vraag. De woningschaarste drijft prijzen op.

Veranderende leefstijlen

Waar vroeger zaken als bezit en status belangrijk waren, vinden steeds meer jongere doelgroepen beleving, flexibiliteit en identiteit belangrijk. Dit maakt bijvoorbeeld dat men liever minder geld aan wonen besteedt, om meer geld over te houden voor ‘leuke dingen’ – reizen, uit eten, muziek, cultuur… De deeleconomie is populairder geworden: waarom zelf spullen hebben als je spullen ook kunt delen? Dat scheel geld, ruimte en ballast en is ook nog eens beter voor het milieu. Kleine woningen in de vorm van tiny houses of micro-appartementen faciliteren deze nieuwe leefstijlen door de lage(re) woonlasten, het beperkte ruimtebeslag en het communitygevoel tussen bewoners.

Meer hart voor duurzaamheid

Duurzaamheid staat steeds hoger op de agenda. Niet alleen in de politiek, maar ook thuis. Mensen zijn zich steeds meer bewust van hun eigen ‘footprint’ en de invloed die wonen daarop heeft. De vraag naar duurzame woningen neemt toe, qua energie en materialen. Kleine woningen haken hier heel goed op aan: het energieverbruik is laag en ook het materiaalgebruik is beperkt. En er passen maar weinig spullen (=productie) in. Veel particuliere en projectmatige woningen zijn bovendien bewust gebouwd met milieuvriendelijke materialen met hoge isolatiewaarden en voortkomend uit gezonde kringlopen.

Klein wonen: geen hype maar trend

De hierboven genoemde ontwikkelingen zijn structureel van aard. Dat maakt dat de vraag naar kleine woningen naar alle waarschijnlijkheid voor langere termijn zal aanhouden. En dat het wenselijk of zelfs noodzakelijk is om deze trend ook te faciliteren.

Stec Groep heeft voor het Rijk onderzoek gedaan naar het fenomeen Klein Wonen. Ook uit dit onderzoek blijkt dat klein wonen structureel is. De 5 redenen voor onderbouwing van deze conclusie.

1. er is een nieuwbouwopgave van 60.000 tot 100.000 kleine woningen
2. er wordt steeds kleiner gebouwd
3. diepe structurele drijfveren stuwen vraag naar klein wonen
4. voorbeeldprojecten tonen succes van klein wonen aan
5. gemeenten, provincies en corporaties zien klein wonen ook als structurele trend

Lees hier meer over of download het onderzoeksrapport van Stec