De buurt als jas

De buurt kan gezien worden als een soort jas, die past in een bepaalde fase van het leven. Regelmatig wordt het tijd voor een nieuwe jas. De tijd dat buurten er allemaal hetzelfde uit zouden moeten zien, ligt ver achter ons. ‘Meer differentiatie is noodzakelijk, zodat het mogelijk wordt de steeds weer veranderende huishoudens een plek te kunnen geven. Uniformiteit en centrale planvorming zijn achterhaald’, zo luidt de conclusie van een recent uitgevoerd onderzoek door de Universiteit van Amsterdam in opdracht van Platform31 en Corpovenista.

Negatieve buurteffecten door de samenstelling van de buurtbevolking doen zich in Nederland slechts in beperkte mate voor, zo blijkt uit het onderzoek waaraan Tilburg, Amsterdam en Den Haag mee hebben gedaan. Belangrijker is dat er een voldoende breed palet aan woonmilieus beschikbaar is, waarnaar men kan verhuizen als de tijd rijp is. Ieder woonmilieu heeft een functie voor specifieke huishoudens met bepaalde kenmerken die in een bepaalde fase van hun leven verkeren. Stedelijk beleid houdt onvoldoende rekening met de dynamische relatie tussen verschillende huishoudens en de inrichting van de buurt, zo luidt een van de conclusies.

Variatie aan buurten

Buurten functioneren vaak als roltrap, waar huishoudens met een relatief laag inkomen de buurt instromen en daarna zorgen voor sociale stijging. Ze kennen een sterk opwaartse sociale ontwikkeling nadat ze in de buurt zijn gevestigd, terwijl de meer welgestelde huishoudens op een gegeven moment de buurt weer verlaten. Er is sprake van veel dynamiek. Politici en beleidsmakers hebben de neiging te focussen op de zwakkere buurten, in plaats van op alle huishoudens en alle buurten die samen het functioneren van de woningmarkt bepalen. Beleidsmakers hebben de neiging om de bekende zwakkere buurten met inzet van allerlei middelen op te trekken naar het stedelijk gemiddelde. Ze kunnen beter een grotere variatie aan buurten waarborgen, waardoor stedelijke en regionale woningmarkten optimaal kunnen functioneren.

Bestel

Sako Musterd, Annalies Teernstra, Wouter van Gent en Thea Dukes, De buurt als jas. Dynamische huishoudens in de veranderlijke stad, Amsterdam University Press, 2015.