Leefomgeving

De financiering van grote gebiedsontwikkelingen op de NOVEX-locaties vraagt om grote investeringen. Deze kunnen niet door ontwikkelaars en gemeentes gedragen worden, blijkt uit onderzoek. Het Rijk moet daarom bijspringen. Daarvoor kan een oud organisatiemodel worden geherintroduceerd: de Gemeenschappelijke Exploitatie Maatschappij (GEM). Lees meer over NOVEX-locaties vragen om miljardeninvestering en nieuwe samenwerkingsverbanden

In RO magazine artikelen over de Monitor NOVI (positief: verstedelijking, economie en mobiliteit; negatief de energietransitie en circulaire economie, natuur- en waterkwaliteit en milieukwaliteit), de Versnellingstafel Woningbouw (landelijk en in Gelderland), toekomstscenario’s (CPB), extensiveren met het omgevingsplan (Buijtenland van Rhoon, samen met agrariërs), energievoorziening en ruimtelijke ordening (handreiking Energienetwerken helpt om beter samen te werken), reductie plancapaciteit detailhandel (Parkstad Limburg), ruimtelijk leiderschap en een interview met dijkgraaf Hetty Klavers (waterschap Zuiderzeeland) die haar medebestuurders in haar werkgebied vraagt om rekening te houden met water en bodem en de belangen van waterveiligheid en waterkwaliteit. Lees meer over RO magazine over de Versnellingstafel Woningbouw

Nijkleaster-Westerhûs: Kop-hals-klooster in Hilaard, Nimeto in Utrecht en Vreewijk in Rotterdam winnen dit jaar de NRP Gulden Feniks. Zij wonnen deze prijs met hun voorbeeldstellende project op het gebied van respectievelijk transformatie, renovatie en gebiedstransformatie. De wildcard ging dit jaar naar het Stadhuis Den Helder. Lees meer over Winnaars Gulden Feniks 2024 bekend

Deze week presenteerde Platform Ontwerp NL de publicatie 'Onze plek – de cultuur van de leefomgeving'. In opdracht van het ministerie van OCW gingen ontwerpers het gesprek aan met 16 groepen door heel Nederland over hun leefomgeving. “Als je ruimtelijk iets gaat veranderen, kijk eerst naar de sociale samenhang in die ruimte.” Lees meer over Ruimtelijk ingrijpen, kijk dan eerst naar de sociale samenhang

Schoon water, bodem, lucht en onze natuurlijke omgeving zijn de basis voor onze gezondheid en voedselproductie. Tegelijkertijd heeft de natuur in Nederland het moeilijk door onder meer droogte en stikstof. Rijk en provincies nemen daarom maatregelen om de natuur te verbeteren. Het Rijk stelt ruim 1,3 miljard euro beschikbaar waarmee provincies nu aan de slag kunnen met de uitvoering van hun plannen. Lees meer over Rijk en provincies aan de slag met maatregelen om de natuur te verbeteren

We zien in de Gezonde Stad Index dat de bijdrage die de fysieke inrichting van steden levert aan gezondheid op sommige onderdelen toeneemt. Dat is goed nieuws. Er is ook een ‘maar’. Want op andere onderdelen zien we achteruitgang. Door de verdichtende centra is er bijvoorbeeld minder groen en stressgevoelens nemen toe. Apeldoorn is de nieuwe koploper door gemiddeld stabiel te scoren en uit te blinken op Gezonde Gemeenschap. Maastricht volgt op een tweede plaats en Groningen en Nijmegen delen de derde plaats. Lees meer over Gezonde Stad Index 2024

De regio’s Twente, Limburg-Centraal en de Stedendriehoek (Apeldoorn-Deventer-Zutphen) gaan aan de slag met het uitwerken van integrale verstedelijkingsstrategieën. Minister Mona Keijzer van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening gaf hiervoor het startsein samen met de betrokken regionale overheden. Deze regio’s bieden kansen voor een brede schaalsprong op het gebied van wonen, werken en voorzieningen, passend bij de identiteit van het gebied. Rijk en regio werken de komende tijd uit welke ruimtelijke keuzes hiervoor nodig zijn. Lees meer over Start verstedelijkingsstrategie in Stedendriehoek, Twente en Limburg-Centraal

De samenwerkingspartners van de NOVEX Zuidelijke Randstad hebben de website zuidelijkerandstad.nl gelanceerd. De nieuwe website maakt duidelijk dat het tijd is om door te pakken en samen het NOVEX-gebied Zuidelijke Randstad uit te voeren. De NOVEX Zuidelijke Randstad richt zich op het stedelijk gebied van de Zuidelijke Randstad, in de zone van de Oude Lijn, de spoorlijn tussen Leiden en Dordrecht, en de landschappen tussen en rondom de steden. Lees meer over Lancering gezamenlijke website voor NOVEX Zuidelijke Randstad

De aandacht voor groeikernen is verslapt, terwijl de problemen in deze New Towns optellen. De wijken die in de jaren 70 en 80 in korte tijd gebouwd zijn, worden nu gelijktijdig sleets. Dat maakt wonen in deze steden onaantrekkelijk, waardoor mensen met hogere inkomens wegtrekken. De gemeenten zien armoede, eenzaamheid en ondermijning toenemen. De leefbaarheid in wijken en de kwaliteit van het onderwijs staat onder druk. Dat blijkt uit onderzoek in opdracht van de New Town Alliantie en het ministerie van BZK. Een langdurige aanpak van het Rijk en gemeenten is nodig om de New Towns toekomstbestendig te maken. Lees meer over Leefbaarheid groeikernen onder druk; toekomst van New Towns vraagt aandacht van Rijk

Amersfoort is de eerste stad die het programma-instrument uit de Omgevingswet inzet om te sturen op ruimte voor werk. Doel is niet alleen bescherming van productieve economie, maar ook intensiveren en beter benutten door mengbare activiteiten van bedrijventerreinen te weren. Die zouden plaats moeten krijgen in voorzieningengebieden en op andere mixlocaties, als ‘contramal’. Lees meer over Zo stuurt Amersfoort op ruimte voor werk met uniek ‘omgevingsprogramma’

Kampen, Raalte, Steenwijk, Meppel, Hardenberg en Hoogeveen en de provincies Drenthe en Overijssel hebben met het Rijk afspraken gemaakt om samen de spoorstations en hun omgeving te ontwikkelen. Dit om de groeiende vraag naar wonen en werken, gecombineerd met de daarbij behorende mobiliteitsopgave in de regio ruimte te geven. In de regio Zwolle worden de komende jaren 50.000 huizen gebouwd. De zes gemeenten dragen daar, met samen ongeveer 16.000 woningen, voor een belangrijk gedeelte aan bij. Lees meer over Regio Zwolle en Rijk: aan de slag met 6 stationsomgevingen

De provincies hebben de afgelopen jaren 2 miljard euro ontvangen voor landbouw- en natuurmaatregelen. Dat geld kregen zij vooruitlopend op de vaststelling van hun gebiedsprogramma’s voor het Nationaal Programma Landelijk Gebied. Het doel was om al binnen enkele jaren maatregelen uit te voeren met effecten op emissies en natuur. Uit de analyse blijkt dat ruim de helft van het budget bestemd is voor maatregelen door boeren. Ongeveer 40 procent van het budget is bestemd voor natuur- en watermaatregelen. De budgetverdeling laat aanzienlijke verschillen tussen de provincies zien. Lees meer over Inventarisatie provinciale maatregelen landelijk gebied gefinancierd uit het transitiefonds

Het oppervlak van gebieden die kwetsbaar zijn door risico’s op wateroverlast en regionale overstroming neemt toe van 470.000 hectare in 2021 tot 690.000 hectare in 2100. Het betreft gebieden met relatief hoge grondwaterstand en in de buurt van bepaalde regionale waterlopen. Daar kan bij zware regenval wateroverlast of zelfs overstromingsgevaar ontstaan voor aanwezige woningen. Het aantal woningen op in 2100 verwachte ongunstige locaties vanwege waterhuishouding en bodemdaling nam in de periode 2000-2023 toe van circa 526.000 naar 684.000, vooral in Noord- en Zuid-Holland en Limburg. Lees meer over Aantal woningen op in 2100 verwachte ongunstige locaties door toename neerslag en bodemdaling, 2000-2023

Meer rechtszekerheid en dus winst voor het vakgebied. Dat is volgens advocaat Manfred Fokkema het gevolg van de tweede uitspraak van de Hoge Raad in de Didamkwestie. Maar omdat diezelfde Hoge Raad de Didam-regels niet beperkt en het einde van de Didam-saga nog niet in zicht is, denkt hij dat de gevolgen voor de praktijk van gebiedsontwikkeling voorlopig zullen aanblijven. Lees meer over Dit is wat het Didam II-arrest betekent voor de praktijk van gebiedsontwikkeling

Een straatscore die bewaakt of er te veel ongezond eten wordt aangeboden in de omgeving. Volgens wetenschappers van de UvA versterkt dit meetinstrument omgevingsplannen die iets aan ongezond voedselaanbod wil doen. Het zorgt er volgens de UvA voor dat ‘er wat te kiezen valt’. Met de score kunnen gemeenten onderbouwd en gericht ingrijpen en vergunningen voor nieuwe fastfoodaanbieders weigeren. Lees meer over 'Straatscore' moet gezonde voedselomgeving in omgevingsplan borgen

Circulair beleid richt zich binnen gebiedsontwikkeling nu nog vooral op het hergebruik van materialen. Dat kan en moet anders, blijkt uit een beleidsanalyse van TU Delft-onderzoekers. “Als we de circulaire economie echt serieus willen nemen, dan zullen we het economische perspectief beter moeten verwerken in beleid en activiteiten in gebiedsontwikkeling.” Lees meer over Circulaire gebiedsontwikkeling vraagt om meer dan alleen kringlopen sluiten

Maatschappelijke voorzieningen zoals scholen, buurthuizen en sportaccommodaties zijn onmisbaar voor een leefbare stad. Maar het programmeren en realiseren ervan is complex. Hoe stem je het aanbod af op de behoeften van bewoners, zorg je voor voldoende financiering en benut je schaarse ruimte slim? Gemeenten, inwoners en maatschappelijke partners staan samen voor de uitdaging om voorzieningen toekomstbestendig en betaalbaar te maken. Dit artikel geeft inzicht in de belangrijkste aspecten rondom programmering, financiering, ruimtegebruik en samenwerking en biedt aanknopingspunten om daar invulling aan te geven. Lees meer over Aan de slag met maatschappelijke voorzieningen voor een sterke en leefbare stad

Meer dan de helft van de volwassenen heeft overgewicht en arme mensen leven ruim acht jaar korter dan rijke ­mensen. De leefomgeving speelt hierbij een cruciale rol. Hoe wordt Nederland gezonder? Meer hierover in een themanummer van ESB over ongezond leven. Lees meer over ESB over ongezond leven

Gebiedsontwikkeling is een verdienmodel. Er wordt vooral gestuurd op een positief grondexploitatieresultaat of winstmaximalisatie, terwijl juist het maatschappelijk rendement zo waardevol is. Ferry Renne, procesmanager bij Brink, pleit voor een verandering en stelt dat moderne gebiedsontwikkeling dwingt om op een andere manier naar ‘baten’ te kijken. Lees meer over Waardegedreven gebiedsontwikkeling zet baathouder centraal

De toekomstvisie Nederland in 2120 heeft de prestigieuze Grote Maaskantprijs gewonnen—een oeuvreprijs voor baanbrekend werk in architectuur en ruimtelijke inrichting. Een perfect moment om terug te gaan naar waar het vijf jaar geleden begon: het atelier van Wageningen University & Research. Lees meer over Het verhaal achter de kaart: hoe Nederland 2120 een prijswinnende visie werd