Leefomgeving

Promotie Merel Enserink over landschappen van zonnepanelen

Op veel weilanden zijn zonnepanelen neergezet. Soms detoneren ze enorm, op andere plekken gaan ze op in hun omgeving. Hoe kunnen zonnevelden slimmer worden ingericht? PBL-collega Merel Enserink promoveerde op onderzoek naar grondgebonden zonne-energie onder de titel ‘The rise of solar landscapes. Exploring key activities to advance practices and designing of solar power plants’. Lees verder →

Plan Amsterdam over Mooi Mokum

Plan Amsterdam deelt de resultaten van studie Mooi Mokum waarin Flora Nycolaas 19 wooncomplexen analyseerde: van plattegrond tot het inpassen in de stedelijke omgeving. Amsterdam staat voor de opgave om 150.000 woningen te bouwen tot 2050 in overwegend grote binnenstedelijke woongebouwen. De directie Ruimte & Duurzaamheid van de gemeente schreef een alternatief bouwbesluit voor woongeluk. Lees verder →

Gebrek aan grondproductie bedreigt financiering stedelijke vernieuwing Amsterdam

In Amsterdam moet de grondproductie toenemen, anders is er binnen het Vereveningsfonds van de gemeente al binnen enkele jaren niet voldoende geld beschikbaar om te investeren in stedelijke vernieuwing en de bouw van betaalbare woningen. Dat blijkt uit de jongste editie van het Meerjarenperspectief Grondexploitaties. Maar de haalbaarheid van meer gronduitgiftes is hoogst twijfelachtig; de economische ontwikkelingen voor gebiedsontwikkeling zijn niet goed, en gevreesd wordt dat door netcongestie de lucratieve bouw van kantoren en commerciële voorzieningen zal stagneren. Lees verder →

Limburg zet vergunning waterstoffabriek door, ondanks negatief milieuadvies

Van de provincie Limburg mag de geplande waterstoffabriek op bedrijventerrein Chemelot gebouwd worden. De Commissie voor de milieueffectrapportage (mer) gaf daar eerder dit jaar nog een negatief advies over, maar de provincie legt dat naast zich neer. Lees verder →

De (bewezen) succesfactoren en barrières bij het weren van auto’s uit de stad

Overheden worstelen met de vraag hoe zij de hoeveelheid auto’s in steden op de meest effectieve manier kunnen verminderen. Wetenschappers komen op basis van ervaringen in Barcelona, Bremen, Kopenhagen en Milaan met vier lessen die in de Nederlandse praktijk kunnen worden toegepast. Lees verder →

Omgevingsvisie Gelderland: richting bepaald, door naar uitwerking

Een belangrijke mijlpaal in de vernieuwing van de Gelderse omgevingsvisie: Provinciale Staten (PS) hebben 16 april 2025 de kadernota vastgesteld. Daarmee zijn de eerste richtinggevende keuzes gemaakt en kan de provincie aan de slag met de volgende stap: de inhoudelijke uitwerking van de visie. Lees verder →

ROmagazine over ro als strategisch instrument bij grote maatschappelijke opgaven

In ROmagazine vind je inspirerende voorbeelden waarin de ruimtelijke ordening zich toont als strategisch instrument bij grote maatschappelijke opgaven. Met artikelen over de ruimtevraag van Defensie en de aanpalende industrie, de potentie van kleine kerncentrales in de regio, zorg in het hart van de wijk (stadsboerderij Wickevoort, Heemstede), een nieuw dorp in Zuid-Limburg (Nieuw-Absbroek), innovatieve combinaties op het snijvlak van economie en stedelijke ontwikkeling (Dordrecht en Noord-Brabant), visies voor Nederland in 2050 en Rivierenland in 2120 (klimaat en bodem sturend) en klimaatdata (als katalysator voor gebiedsontwikkeling). Lees verder →

Wonen kan echt niet zonder werken

Woonwerk-combinaties en betaalbare bedrijfsruimte zijn essentieel in de energietransitie en om de leefbaarheid in wijken op peil te houden. Cees-Jan Pen zet in een essay uiteen hoe rijk, provincies en gemeenten daaraan kunnen, nee, moeten bijdragen. Lees verder →

Vol? Dat is een kwestie van kiezen

Vlak voor de zomer wordt in de Ontwerp Nota Ruimte de toekomstige inrichting geschetst van ons overvolle land. Hoewel overvol? Dat staat volgens de leiders van de twee belangrijkste ruimtelijke adviesorganen van de regering nog te bezien. ‘Wat we mínder willen – die keuze durven we niet te maken.’ Lees verder →

RUDIFUN-data nu ontsloten als interactieve kaart

Hoe dichtbebouwd is een buurt vergeleken met een andere buurt? Is er een verband tussen bijvoorbeeld leefbaarheid of mobiliteit en dichtheid? Heeft een toename van functiemenging effect op de vastgoedwaarde? Bij dit soort vragen kan de door het PBL ontwikkelde GIS-dataset RUDIFUN behulpzaam zijn. Vanaf nu kun je op de kaart zelf op zoek naar dichtheden, de mate van functiemenging en andere ruimtelijke indicatoren over het stedelijk weefsel. Lees verder →

Gemeente Roermond wil voormalig V&D-pand kopen voor herontwikkeling Centrumkwartier

Het college van burgemeester en wethouders vraagt de gemeenteraad op 28 mei een besluit te nemen over het principebesluit om het voormalig V&D-pand aan te kopen en de bijbehorende grondexploitatie vast te stellen. Het college brengt dit voorstel naar de raad om zo zelf regie in handen te nemen én te versnellen in de herontwikkeling van het Centrumkwartier, een belangrijk locatie in het kernwinkelgebied. Lees verder →

Breda: Van brouwerij tot binnenstedelijk woongebied, gebiedstransformatie Drie Hoefijzers afgerond

Breda is een nieuw binnenstedelijk woonmilieu rijker: gebiedsontwikkelaar AM heeft de transformatie van een voormalig brouwerijterrein afgerond. Jaap van Engelshoven, directeur ontwikkeling, volgde het traject van nabij en geeft zijn visie, op het proces, het eindresultaat en de geleerde lessen. Lees verder →

Kostenverhaal bij gebiedsontwikkeling vereenvoudigd: WOZ-waarde mag nu ook worden gebruikt voor taxaties van grond van bedrijven

Gemeenten mogen voortaan de WOZ-waarde gebruiken bij het verhalen van kosten op grondeigenaren. Deze mogelijkheid was al opgenomen in de Omgevingswet, maar kon niet worden gebruikt voor het taxeren van de grond van bedrijven. Daar komt verandering in door een wijziging van het Uitvoeringsbesluit kostenverrekening en gegevensuitwisseling WOZ. Lees verder →

De toekomst is onvoorspelbaar, maar scenario’s helpen bepalen wat te bouwen

De toekomstige behoeftes in de ruimtelijke ordening zijn moeilijk te voorspellen. Brink ontwikkelde voor de gemeente Eindhoven een nieuw rekenmodel dat werkt met scenario’s. Het geeft een beter inzicht in de toekomstige bewoners en hun vraag naar (school)voorzieningen. Lees verder →

Amsterdam: De compacte stad van Michael van der Vlis (1970-1990)

Nog geen halve eeuw geleden was Amsterdam een stad in verval, met een krimpende bevolking en haperende economie. Tegelijkertijd konden grootschalige plannen om de stad er weer bovenop te helpen rekenen op veel verzet van buurtbewoners en een jongere politieke generatie. Onder hen Michael van der Vlis (1944-2018), die als PvdA-raadslid en -wethouder behoud en herstel van de oude stad en wonen en werken binnen de stadsgrenzen propageerde. Aan de hand van cijfers in de oude jaarboeken van O&S vertelt Tim Verlaan de ontstaansgeschiedenis van wat later de ‘compacte stad’ is gaan heten. Lees verder →

Op zoek naar maatschappelijke meerwaarde bij de stedelijke snelweg

De snelweg is een onderwerp dat de afgelopen decennia meerdere keren naar voren kwam als urgente kwestie. Ging het begin deze eeuw vooral over het ontwerp van de weg zelf en de blik op het omliggende landschap, inmiddels wordt er met de brede welvaartsbril naar gekeken. En dat met name waar het gaat om de stedelijke snelweg. De publicatie ‘Afslag Meerwaarde’ van het nieuwe Kennis- en Innovatieplatform Stedelijke Snelwegen en Ruimtelijke Ontwikkeling biedt nieuwe perspectieven en instrumenten. Lees verder →

Groen en rood gelijk op laten gaan: deze tools helpen daarbij

Een nieuwe generatie uitbreidingslocaties lijkt aanstaande en een van de vragen die zich daarbij aandient is: hoe houdt het groen gelijke tred met het ‘rood’ van de verstedelijking? De provincie Utrecht ontwikkelde hiervoor het samenwerkingsprogramma ‘Groen Groeit Mee’. Nieuwste loot aan de stam van dit programma is de recent gepubliceerde ‘Handreiking Groen bij uitbreidingslocaties’, dat twee instrumenten introduceert en een stappenplan. Lees verder →

Overal liggen staalslakken: vervuilend materiaal op zeker 115 plekken gebruikt

Nederland ligt vol met potentieel vervuilende staalslakken. Het restproduct uit de staalindustrie, dat zware metalen bevat en de bodem kan verontreinigen, is op zeker 115 plekken in Nederland gebruikt. En dat is waarschijnlijk nog maar het topje van de ijsberg. Lees verder →

Regio geschokt door Zembla-onthullingen over PFAS-lozingen in Helmond

“Ik sloeg achterover van verbazing. Dit is crimineel”, zegt wethouder Arno Bonte van de gemeente Helmond tegen dagblad ED. Hij reageert op de onthullingen van Zembla over de PFAS-lozingen door fabriek Custom Powders. Het bedrijf in Helmond verwerkte voor chemieconcern DuPont (nu Chemours) teflonpoeder en heeft zeker 15 jaar lang afvalwater met zeer hoge concentraties PFOA, een kankerverwekkende PFAS-variant, rechtstreeks op het riool geloosd. Dat gebeurde met medeweten van DuPont. Lees verder →

Kabinet presenteert startpakket om vergunningverlening weer op gang te brengen

Het kabinet presenteert een startpakket om Nederland van het slot af te krijgen. Zo wil het kabinet de rekenkundige ondergrens invoeren, een nieuw vergunningsstelsel presenteren en wordt er gestart met een regionale aanpak rondom de Veluwe en de Peel. In een brief aan de Tweede Kamer maakt het kabinet de plannen bekend voor alle sectoren, als basis om de vergunningverlening weer op gang te krijgen. Om ook al direct te beginnen, bevatten de plannen een startpakket met onder meer een regeling voor extensivering, vrijwillige beëindiging en doelsturing. Hiervoor wordt 2,2 miljard euro vrijgemaakt. Lees verder →