Leefomgeving

De Zachte Atlas laat zien wat er speelt in een wijk, door harde data te combineren met persoonlijke verhalen van bewoners en professionals. De methode van bureau Ruimtevolk brengt sociale en ruimtelijke inzichten samen en formuleert bouwstenen voor wijkvernieuwing. De gemeente Groningen past de aanpak inmiddels toe. Lees meer over Hoe de ‘Zachte Atlas’ verhalen van bewoners vertelt voor een betere wijkaanpak

Een nieuw uitgebreid onderzoek naar de gezondheid van omwonenden van industriecomplex Chemelot zal ook in 2025 niet beginnen. Dat blijkt uit een mededeling van het RIVM. Lees meer over Gezondheidsonderzoek rond Chemelot nog niet in 2025

Tijdens de Abrahamselezing zette Christian Zuidema, adjunctprofessor Ruimtelijke Planning, helder en aansprekend uiteen voor welke uitdagingen de energietransitie ons stelt. En hij gaf een hoopvolle visie op hoe we ons hier het beste toe kunnen verhouden. Lees meer over Landschap onder spanning

De inrichting van publieke ruimtes sluit vrouwen en meisjes vaak buiten, met zowel fysieke als sociale drempels. Een nieuwe whitepaper met zes bouwstenen biedt handvatten voor beleidsmakers en ontwerpers om openbare ruimtes toegankelijker, veiliger en aantrekkelijker te maken, en zo de sociale samenhang te versterken. Lees meer over Veilige publieke ruimte voor vrouwen en meisjes? Dit is hoe het kan

In deze Handreiking staat beschreven hoe nationale parken een succesvolle en duurzame samenwerking met de gezondheidssector voor de langere termijn tot stand kunnen brengen. Het stappenplan uit de handreiking biedt daarvoor een praktisch hulpmiddel. In de loop van 2025 gaat een aantal parken met begeleiding van het NPB en CNi de werkwijze toepassen en hun ervaringen delen. Lees meer over Handreiking voor nauwere samenwerking tussen nationale parken en gezondheidssector

De Utrechtse provinciale Omgevingsverordening schrijft voor dat 'groen'* evenwichtig moet meegroeien met de woningbouw' bij uitbreidingslocaties boven de vijftig woningen. De handreiking 'Groen bij uitbreidingslocaties - Groen Groeit Mee van voordeur tot landschap' externe linkhelpt gemeenten en projectontwikkelaars bij de invulling van die voorwaarde. Het bevat instrumenten en een stappenplan om tot de juiste criteria en plannen te komen. Lees meer over Utrecht: Handreiking Groen bij uitbreidingslocaties helpt gemeenten en projectontwikkelaars

Wat betekent de opkomst van kunstmatige intelligentie (AI) voor landschapsarchitectuur en stedelijk ontwerp? In het pas verschenen boek Powered by AI zoomen ‘scape magazine en de gasthoofdredacteuren van LOLA Landscape Architects in op dit vraagstuk. Aan de hand van interviews, portretten, overzichten en andersoortige artikelen worden de verschillende thema’s die samenhangen met AI en ontwerp belicht. Lees meer over Implicaties van AI voor landschapsarchitectuur en stedelijk ontwerp

Negentien Brabantse gemeenten en de provincie werken samen om planologische procedures te versnellen. In het project SPRONG bundelen de gemeenten en provincie planologische expertise en capaciteit om voorbeeldregels voor de omgevingsplannen te maken. Zo hoeft niet iedere gemeente zelf het wiel uit en vinden en kunnen zij sneller hun omgevingsplannen gereed maken. Lees meer over Negentien Brabantse gemeenten en provincie versnellen samen planologische procedures

Mobiliteitshubs verbinden tal van voorzieningen en gaan daarmee een stap verder dan de bekende parkeergarage met snoepautomaat. Maar de hubs blijken in naoorlogse woongebieden zelfs als multifunctionele wijkhub te kunnen functioneren. Lees meer over Mobiliteitshubs in een naoorlogse wijk, een nieuw ontmoetingspunt

Het Jaarboek brengt de opbrengst van 16 prachtige projecten in beeld, verdeeld over de thema's: ‘stadsherstel’, ‘de lange lijn’, ‘volhouders’, ‘het moet anders!’ en de ‘zachte stad’. Verder vind je in het jaarboek een essay van Maurits de Hoog over de toekomst van de ruimtelijke ordening, een verslag van een bezoek aan het Geuldal en interviews met landschapsarchitect Frank Meijer en de Enschedese stadsbouwmeester Jessica Hammarlund Bergmann. Lees meer over Jaarboek Landschapsarchitectuur en stedenbouw 2024

Eind vorig jaar lanceerde Stichting Kennis Gebiedsontwikkeling (SKG) de handreiking Regionale Investeringsagenda (RIA). Partijen door het hele land ontdekken hoe zij voor de lange termijn de soms complexe ruimtelijke opgaven kunnen uitwerken in een investeringsagenda. Zo komen ze van beleid naar uitvoering. Frank Raaijmakers, strategisch adviseur bij de gemeente Breda, vertelt over de kansen en uitdagingen in de Stedelijke Regio Breda Tilburg. Lees meer over De RIA in de praktijk: naar een 2.0-versie in de Stedelijke Regio Breda Tilburg

Een groep boeren uit de Baarlingerpolder werkt sinds 2022 aan een project voor toekomstbestendige landbouw, behoud van leefbaarheid en verbetering van natuur en waterkwaliteit. Zij hebben een rapport met 14 maatregelen aangeboden aan Gedeputeerde Staten. Lees meer over Toekomstbestendig platteland: Boeren presenteren plannen voor Baarlingerpolder

Het programma STOER (Schrappen Tegenstrijdige en Overbodige Eisen en Regelgeving) moet ervoor zorgen dat de kabinetsambitie om 100.000 woningen per jaar te bouwen sneller, efficiënter en goedkoper wordt gerealiseerd. Friso de Zeeuw is benoemd tot voorzitter van de adviesgroep die de inhoud van het programma moet vormgeven. Lees meer over Friso de Zeeuw over zijn rol als voorzitter van adviesgroep STOER

Rinske Brand, de auteur van Hart hoofd handen – gids voor stadmakers, is op een missie: kunst en cultuur een groter onderdeel laten zijn van stadsontwikkeling. Culturele plekken zoals broedplaatsen, cultuurclusters en stadslaboratoria laten steden namelijk floreren, stelt zij, maar door de toenemende druk op de ruimte in steden delven kunst en cultuur vaak het onderspit bij ruimtelijke ontwikkelingen. Ook zijn creatieve stadsmakers te vaak pioniers in stedelijke ontwikkeling die zelf het wiel opnieuw uitvinden. Geïnspireerd door de persoonlijke verhalen van gepassioneerde stadmakers die “met een ongekende gedrevenheid hun levensmissie realiseerden” startte Brand een zoektocht naar een model dat helpt bij het realiseren van culturele plekken in steden. Lees meer over Cultuur in gebiedsontwikkeling: hoe kan het wél?

Arm en rijk leven steeds vaker gescheiden, waardoor spontane ontmoetingen tussen verschillende groepen minder vanzelfsprekend worden. Gemeenten moeten daarom investeren in buitenruimten die verbinding stimuleren en kloven verkleinen. Juist daar liggen volop kansen, mits de fysiek-ruimtelijke ingrepen bijdragen aan sociale agenda’s, betogen Radboud Engbersen, Maxime van de Gevel en Esra van Koolwijk. Lees meer over Essay: Minder segregatie, meer buitenruimten

De inzet van landbouwinnovatie biedt grote kansen in de strijd tegen de stikstof- en broeikasgasuitstoot van de landbouw. Dit blijkt uit onderzoek van de Wageningen University & Research en Schuttelaar & Partners, uitgevoerd in opdracht het Interprovinciaal Overleg. Op 20 januari 2025 is het rapport ‘Verkenning effecten landbouwinnovaties’ verstuurd aan de minister van Landbouw Voedselkwaliteit, Visserij en Natuur (LVVN) Femke Wiersma. Lees meer over Innovatie biedt kansen voor minder stikstof en broeikassen uit de landbouw

Een consortium van veertien partijen start dit jaar het Europese project Multiroofs, dat is gericht op het inzichtelijk maken van de potentie die daken bieden voor multifunctioneel gebruik. Nederland is goed vertegenwoordigd in het samenwerkingsverband, met onder andere Stichting Rooftop Revolution, TU Delft en MVRDV. Lees meer over Europees samenwerkingsproject voor multifunctioneel dakgebruik gestart

In maart 2023 publiceerde het PBL de Ruimtelijke Verkenning 2023. De scenariostudie helpt beleidsmakers en belanghebbenden die aan het omgevingsbeleid en het verwante sectorale beleid in ons land werken om de toekomst van verstedelijking, circulaire economie, klimaatmitigatie, klimaatadaptatie en landelijk gebied te verkennen. Het PBL organiseert nu zelf geen activiteiten meer om het gebruik van de Ruimtelijke Verkenning te bevorderen, maar er blijkt nog wel steeds belangstelling voor te bestaan. Daarom is er nu een handreiking gemaakt, die je kan raadplegen als je zelf scenario’s wilt tentoonstellen of presenteren of zelf een gebruikersworkshop of praktijkgemeenschap wilt organiseren. Lees meer over Scenario’s voor visievorming in het omgevingsbeleid

Nederlandse steden worden de komende tien tot twintig jaar geconfronteerd met complexe uitdagingen op het gebied van veiligheid en leefbaarheid, veroorzaakt door zowel voorspelbare als onzekere factoren. Deze verkenning, uitgevoerd door HCSS in samenwerking met stedelijke gemeenten, analyseert hoe lange termijn trends zoals vergrijzing, migratie, klimaatverandering, technologisering en economische onzekerheid de stedelijke ontwikkeling beïnvloeden. Lees meer over Veilige stad: Uitdagingen voor hoogstedelijke gebieden in Nederlan

De Staat moet meer maatregelen nemen om de neerslag van stikstof op de natuur te beperken. Dat heeft de rechtbank in Den Haag geoordeeld in de stikstofzaak die milieuorganisatie Greenpeace had aangespannen tegen de Staat. Lees meer over Greenpeace wint zaak tegen Staat, rechter dwingt kabinet meer haast te maken met stikstofaanpak