De SER-agenda voor de Stad

“De grote steden moeten meer budget en bevoegdheden krijgen.” Dat bepleitte de Rotterdamse burgemeester Ahmed Aboutaleb onlangs in de H.J. Schoo-lezing. Er moet een minister voor Grote Steden en Metropoolregio’s komen, aldus Aboutaleb. Ook wil hij de bestuurlijke structuur in Nederland omkeren: niet de landelijke maar de lokale overheid aan de top van de bestuurspiramide. Aboutaleb staat daarbij niet alleen. Zijn Eindhovense collega Rob van Gijzel pleit vandaag tijdens een rondetafelgesprek over stedelijke vernieuwing in de Tweede Kamer voor meer armslag voor de grote steden. Van Gijzel wil dat het rijk met de metropoolregio’s aparte afspraken gaat maken in de “City deals” om de economische groei verder te versterken. Van Gijzel: “In steden gebeurt het, daar zoeken communities, bedrijven en instellingen de samenwerking. Ik zie Nederland als een polycentrische stad, één netwerk van steden."

Samenwerking is cruciaal

In het recente SER-advies Agenda komt de toonzetting overeen met die van de burgemeesters: “Samenwerking is cruciaal; binnen de steden met alle betrokkenen en tussen steden onderling”, aldus het advies van de SER dat aangeeft dat de historisch gevormde bestuurlijke inrichting steeds minder is toegesneden op de ontwikkeling van economisch stedelijke regio’s. Alle hoop is gevestigd op de ‘City Deals’, die momenteel in het kader van Agenda Stad worden uitgewerkt, waarbij nieuwe vormen van samenwerking rond stedelijke opgaven tot stand kunnen komen.
Het is een advies op hoofdlijnen dat zeker nog om verder uitwerking vraagt. Zo gaat het advies in op de thema’s voor Agenda Stad, dat zijn: nationaal ruimtelijk-economisch beleid, een dynamisch woon-, (verblijfs-) en vestigingsklimaat, het verbeteren van verbindingen, het bevorderen van bedrijvigheid en stimuleren van creativiteit innovatie, het benutten van talenten en het verbeteren van bestuurlijke slagkracht.

Motor van economie en innovatie

Het kabinet heeft de SER gevraagd zo goed mogelijk aan te sluiten bij inzichten uit de studie De economie van de stad van CPB/PBL (2015). De kern van deze studie is dat steden steeds meer de motor van economie en innovatie zijn. Het SER-advies blijft soms in algemeenheden hangen, zoals bijvoorbeeld de conclusie dat “door agglomeratievoordelen te benutten zijn bedrijven in grote steden productiever dan bedrijven in kleinere steden en landelijke gebieden.” En bijvoorbeeld de opmerking dat zij in navolging van het SER-advies Bevolkingskrimp benoemen en benutten nogmaals wil onderstrepen “dat de stad en het omliggend landelijk gebied in samenhang moeten worden bezien”. Het SER-advies is niet meer dan een handig startdocument voor bestuurders die richting willen geven aan hun economisch beleid. Bij het advies is een achtergronddocument ‘Het Nederlands stedenlandschap’ verschenen met informatie over enkele stedelijke regio’s in Nederland en impressies op basis van interviews. Ook is er een handige publieksversie voor de meer visueel ingestelde lezer.