Doe zelf eens mee

een belofte voor echte betrokkenheid

Recensie door Frank Wassenberg

Niets is zo vanzelfsprekend en tegelijkertijd zo weerbarstig als bewonersparticipatie, zo luidt de openingszin van dit boek. Veel professionals in de wereld van bouwen en wonen willen bewoners graag betrekken, zijn van goede wil, doen hun best, en stuiten vervolgens tot hun verbijstering op weerstand van diezelfde mensen. Wat doen ze verkeerd? En hoe kan het beter?

Eric-Jan Hopstaken, Trevor James, Harry Vlaar van bureau Van Nimwegen schreven hun ervaringen en lessen op over geslaagde en minder geslaagde bewonersparticipatie. Samen hebben ze hier meer dan een eeuw ervaring mee. In het boek komen hun eigen praktijkervaringen regelmatig terug. Ervaringen die herkenbaar zullen zijn voor menig professional. De auteurs geven aan hoe goedbedoelde ruimte voor betrokkenheid van bewoners kan omslaan in weerstand tegen een voorgesteld project. “Het is toch al bedacht”, “Jullie doen toch niets met wat wij zeggen en “Jullie interesseren je niet in onze problemen”; het zijn maar wat opmerkingen die je te horen kunt krijgen als je je (verander-)plannen komt toelichten.

Het boek bestaat uit twee gedeelten. In het eerste deel geven de auteurs hun visie op participatie. Over persoonlijke contacten, luisteren, omgaan met sociale media, rekening houden met verschillende bewonersgroepen en culturen en ruimte voor eigen initiatieven en verbeeldingskracht. Participatie is meer dan de invulling zoals de Overleg- en Woningwet voorschrijven.

Deel 2 bevat praktische tips voor dit alles. Hoe zet je een renovatieproject op, hoe verenig je individuele met collectieve belangen, hoe voorkom je een overload aan informatie, en tijdbeslag, hoe doe je recht aan diverse groepen, en aan diversiteit tussen groepen, wat maakt een inloopbijeenkomst geslaagd, hoe steun je initiatieven voor zelfbeheer en mensen die coöperatief willen wonen en hoe verduurzaam je met bewoners zodat iedereen daar blij van wordt? Deze en andere vragen komen aan de orde, en de auteurs illustreren het met veel voorbeelden van meer en juist minder geslaagde aanpakken.

Een leerzaam boek voor alle professionals in de wereld van bouwen en wonen die met bewoners te maken hebben. En zijn we dat niet allemaal?