Licht verdicht

De discussie over de woonopgave en het al dan niet inbreiden of uitbreiden van de bestaande stad mist soms diepgang. Gaat het alleen om cijfers (het wegzetten van grote aantallen woningen voor een aantrekkelijke prijs) of juist ook om het onderzoeken van mogelijkheden om de bestaande stad te verdichten? Een ontwerpstudie van BNA Onderzoek in samenwerking met de gemeente Rotterdam laat zien dat het optoppen van bestaande gebouwen in stadscentrum Rotterdam kansen biedt.

Hans Ibelings beschrijft het mooi in de inleiding: “Licht Verdicht is een pleidooi om niet de weg van de minste weerstand te kiezen en waar mogelijk voort te bouwen op wat er al is.” Zeven interdisciplinaire ontwerpteams keken in samenwerking met de stakeholders naar mogelijkheden voor het lichte optoppen van drie geselecteerde gebouwen: GGD en Keuringsdienst van Waren (Schiedamsedijk), Weenapoint (Kruisplein) en Lumière (Lijnbaan). Een eerdere gerealiseerd voorbeeld, het optoppen van het gebouw De Karel Doorman (het voormalige warenhuis Ter Meulen, een wederopbouwikoon) met 114 woningen toonde al aan dat deze aanpak werkt en kan leiden tot een perfecte symbiose uit naoorlogse plint en centraal, eigentijds wonen.

De multidisciplinaire teams werden samengesteld uit architecten, constructief ingenieurs, stedenbouwkundigen, cultuurhistorici, vastgoed-experts en andere disciplines, ondersteund en begeleid door de gebouweigenaren. Met als uitkomst grensverleggende ideeën voor optoppen in naoorlogse binnensteden. De teams leverden een uitgebreid palet aan oplossingen voor constructies, programmatische verrijking van de locaties, antwoorden op het vraagstuk van herbestemming, het opwaarderen van de bestaande plint, parkeeroplossingen voor deze nieuwe verdichtingsopgave en de inrichting van de buitenruimte boven het maaiveld. De resultaten zijn geen kant en klare ontwerpen, maar voorbeelduitwerkingen die laten zien dat verdichting mogelijk is met behoud van de bestaande naoorlogse gebouwen. Met de uitkomsten willen de projectpartners het debat over verdichting van naoorlogse binnensteden stimuleren en de vraag stellen of dit ook zonder sloop mogelijk is. Een prima ontwerpstudie die anderen moet inspireren om perspectief te geven aan het bouwen binnen de bestaand stad!