Vergunninghouders wonen in klooster en verzorgingshuis – Bloemendaal
Syriërs en Eritreeërs
De gemeente reserveerde minimaal 85 procent van de woonruimten voor vergunninghouders en maximaal 15 procent voor reguliere woningzoekenden. De bewoners betrokken de panden geleidelijk, verspreid over vier maanden. De gemeente koos deze tactiek om omwonenden en uitvoerende instanties te laten wennen aan de nieuwe situatie op landgoed Dennenheuvel.
De eerste bewoners verhuisden in april naar het landgoed, inmiddels wonen er 75 personen in de panden. Dit zijn hoofdzakelijk eenpersoonshuishoudens, zowel van Syrische als Eritrese afkomst als niet-vergunninghouders. Er wonen zowel mannen als vrouwen, waarvan een deel gezinshereniging aanvroeg. De gemeente reserveerde reeds woonruimte voor de familie van de bewoners. De eerste aanvragen zijn goedgekeurd, waardoor de families in de loop van 2017 arriveren. Als er op dat moment een reguliere woning beschikbaar is, krijgen ze die toegewezen. Tot die tijd verblijft het gezin op Landgoed Dennenheuvel.
Niet-vergunninghouders
Naast de vergunninghouders wonen er ook niet-vergunninghouders op het landgoed. De gemeente en de beheerder Villex kozen bewust voor de huisvesting van verschillende doelgroepen. De niet-vergunninghouders zijn geselecteerde antikraak-bewoners die een actieve rol spelen in het beheer van de panden. Ze controleren de hygiëne en staan open voor sociaal contact om de integratie van de vergunninghouders te bevorderen. De niet-vergunninghouders zijn de ogen en oren van Villex en zijn de schakel tussen de bewoners en de consulent van de beheerder. In hun huurcontract zijn de taken specifiek vastgelegd. In ruil daarvoor betaalt de gemeente hun huur aan de beheerder.
Aanspreekpunten
Villex stelde een woonconsulent aan die het formele aanspreekpunt voor bewoners is. Zij is twee keer per week aanwezig op het landgoed. Daarnaast stelde de beheerder twee conciërges aan, die de dagelijkse begeleiding op zich nemen. Dit echtpaar woont op het landgoed Dennenheuvel en functioneert als eerste aanspreekpunt. De conciërges werken actief aan het bouwen van een ‘community’, door activiteiten te organiseren, bewonersavonden te faciliteren en gezamenlijke maaltijden te bieden. In samenwerking met de andere niet-vergunninghouders leveren zij een belangrijke bijdrage aan het succes van het initiatief.
Verbouwing
Zowel het klooster als het verzorgingshuis ondergingen een grondige verbouwing voor de komst van de nieuwe bewoners. De panden waren in slechte staat, met veel achterstallig onderhoud en een lage energie-index. Het uitgangspunt bij de verbouwing was sober en doelmatig. De kamers zijn vergroot, de gemeenschappelijke keukens zijn ingericht en er zijn woonkamers en ontmoetingsruimtes gecreëerd. Het klooster Euphrasia bestaat na de verbouwing uit vier zelfstandige appartementen en 27 onzelfstandige woonruimten. In het voormalig verzorgingshuis Dennenheuvel werden door de verbouwing 54 onzelfstandige woonruimten gecreëerd. De bewoners willen nog een timmerwerkplaats en een creatieve ruimte realiseren. De bewoners leverden een grote bijdrage aan de verbouwing door te helpen klussen. De verbouwing kostte in totaal 150.000 euro.
De appartementen
De vier zelfstandige appartementen van ongeveer 80m2 zijn geschikt voor gezinnen met maximaal vijf personen en beschikken over alle faciliteiten. Bewoners betalen een huurprijs op basis van het woningwaarderingsstelsel, inclusief servicekosten, van ongeveer 700 euro. De onzelfstandige appartementen zijn ongeveer 30m2 en geschikt voor maximaal twee personen. Zij hebben een eigen douche en toilet, maar een gedeelde keuken. Bewoners betalen een huurprijs inclusief servicekosten, van ongeveer 400 euro. De gemeente zorgde met behulp van vele omwonenden voor de inrichting van de appartementen en de algemene ruimten.
Exploitatie
Villex vastgoedbescherming is verantwoordelijk voor de exploitatie en het beheer van de woonruimten. De gemeente dekt de huurprijs en nutsvoorzieningen voor de vergunninghouders in Euphrasia vanuit het Gemeentelijk Versnellingsarrangement (GVA). De exploitatie aan de hand van het GVA is niet dekkend. De gemeente komt namelijk niet in aanmerking voor subsidie voor de huisvestingsvoorziening van het Rijk, want daarvoor moet het pand minimaal vijf jaar ingezet worden voor de huisvesting van vergunninghouders. In Dennenheuvel betalen de vergunninghouders zelf de nutsvoorzieningen, zoals energie en internetaansluiting voor de algemene ruimten, omdat het GVA deze kosten niet kan dekken. Deze ruimten zijn erg groot en worden veel gebruikt.
Adviesgroep
De gemeente riep een adviesgroep in het leven. Deze bestaat uit omwonenden, de politie, de ouderraad en bezorgde ouders van een aangrenzende school, de buurtvereniging en de gemeente zelf. De adviesgroep dacht in de ontwerpfase mee over de voorwaarden en invulling van de tijdelijke opvang. Nu de locatie open is, komen de leden van de adviesgroep ongeveer één keer per maand samen om de situatie te bespreken. De gemeente streeft op deze manier naar een constructieve samenwerking om de opvang van vergunninghouders succesvol te laten verlopen. Via leden van de adviesgroep ontvangt de gemeente signalen uit de omgeving, waar zij mee aan de slag kan.
Kennismakingsbijeenkomst
In de planfase zijn omwonenden vroegtijdig betrokken. Enerzijds via de adviesgroep, maar ook breder via vier bewonersbijeenkomsten. Op deze bijeenkomsten deelde de gemeente haar plannen en konden bewoners vragen stellen. Kort nadat alle bewoners hun intrede nemen in Dennenheuvel organiseert de gemeente in samenwerking met hulporganisaties, vele vrijwilligers en de conciërges een kennismakingsbijeenkomst. Tijdens deze avond wordt aandacht besteedt aan de kennismaking tussen verschillende culturen.
Vrijwilligers
Naast de conciërges en de andere bewoners die sociale beheertaken op zich nemen, spelen ook (tientallen) vrijwilligers een rol. Zij komen uit diverse organisaties, zoals VluchtelingenWerk, Gastvrij Bloemendaal en Sport en spel. Er worden bewonersavonden, maaltijden en activiteiten georganiseerd om de ‘community’ te versterken. De vrijwilligers van Gastvrij Bloemendaal bemensen een welkomstwinkel in Dennenheuvel. Daarin staan een grote hoeveelheid goederen die inwoners van Bloemendaal schonken aan de vergunninghouders. De vrijwilligers beheren deze winkel en bieden de spullen gratis aan. Daarnaast worden er activiteiten georganiseerd als naailessen.
Inburgering
De gemeente biedt een uitgebreider inburgeringsprogramma aan dan verplicht vanuit de wet. Ze regelden taal en maatschappijoriëntatie gedurende vier dagdelen op vier dagen per week. De gemeente organiseerde dit bewust op een leslocatie buiten landgoed Dennenheuvel om hun inburgering in de maatschappij te bevorderen. Een aantal vergunninghouders gaat naar een locatie in Bloemendaal. Anderen naar Amsterdam of Haarlem. Gealfabetiseerde mensen volgen een ander programma dan niet gealfabetiseerde mensen. Om het niveau van de vergunninghouders te bepalen worden intake gesprekken gehouden door het Instituut Nederlandse Taal.
Na Dennenheuvel
Na een tijdelijk verblijf van maximaal drie jaar verhuizen bewoners naar andere locaties binnen de gemeente. In Bloemendaal zijn de eengezinswoningen schaars. Daarom bespreekt ze met omliggende gemeenten de mogelijkheden om gezinnen te huisvesten. Ook onderzoekt de gemeente in samenwerking met corporaties de mogelijkheden om extra woningbouw te realiseren.
Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Marijke Bergh van de gemeente Bloemendaal via m.berg@bloemendaal.nl. Of bekijk de website www.bloemendaal.n.
