“Winkelgebied toekomstbestendig maken? Leer van elkaar!”

“Een combinatie van geld, tijd, expertise én passie.” Dat is nodig om binnenstedelijke winkelgebieden toekomstbestendig te maken, concludeert Jesse Weltevreden, professor Digital Commerce aan de Hogeschool van Amsterdam, bij de presentatie van de bluepaper Future Retail City Center. De publicatie is een bundeling van praktijkvoorbeelden van collectieve initiatieven in binnensteden in binnen- en buitenland. Deze voorbeelden helpen stakeholders om weloverwogen keuzes te maken voor een gezamenlijke aanpak in de winkelgebieden.

Mede door een overschot aan winkels, verouderde businessmodellen en het groeiende aandeel online aankopen staat de detailhandelsfunctie van binnensteden onder druk. Onderzoek van GfK wijst uit dat één-derde van de huidige consumenten verwacht over vijf jaar mínder naar de stadscentra te gaan. Collectieve actie is noodzakelijk om stadscentra snel toekomstbestendig te maken. Welke interventies hebben de meeste toegevoegde waarde voor (de stakeholders) van de binnenstad? Hier heeft een breed samengestelde expertgroep* onderzoek naar gedaan.

Breed palet

In de bluepaper Future Retail City Center staan 21 voorbeelden van geslaagde en minder geslaagde interventies: 12 van Nederlandse bodem, 5 uit België en 4 uit het Verenigd Koninkrijk. Deze variëren van de organisatie van een collectief tot het opleiden van ondernemers en van ruimtelijke ingrepen tot branding en marketing. Schoonhoven is bijvoorbeeld nadrukkelijk het predicaat van zilverstad gaan voeren, om zich zo sterker te profileren in de Krimpenerwaard. En de Tilburgse binnenstad vormt een aaneenschakeling van gebieden die allen afzonderlijke kwaliteiten hebben. Door de afzonderlijke gebieden duidelijker te positioneren zijn negen sfeergebieden ontstaan. Variërend van een dwaalgebied met veel zelfstandige ondernemers, het shophart met de grote ketens, tot het creatieve Veemarktkwartier. “We willen inspireren op een breed palet van cases,” bevestigt Weltevreden. Hij stipt nog wat opvallende items aan: van het groenplan in de binnenstad van Arnhem, via het handenvrij shoppen in Mechelen en Gent tot een innovatief financieringsmodel in Winschoten. Maar ook de Europese subsidieregelingen waar collectieven in België met succes gebruik van maken.

Leer van elkaar

Weltevreden heeft een duidelijk advies voor geïnteresseerde gemeenten, andere overheden, ondernemersverenigingen en brancheorganisaties: “Zorg voor een sterk team dat de kar trekt.” Hij drukt de partijen ook op het hart om de tijd te nemen om draagvlak te creëren én te behouden. “Denk na over je onderscheidend vermogen. Stimuleer het innovatief vermogen van ondernemers. Investeer in onderzoek en zoek samenwerking met kennisinstellingen.” Zijn belangrijkste advies luidt: “Leer van elkaar! Ga niet opnieuw het wiel uitvinden.”

*De expertgroep onder leiding van Jesse Weltevreden is een initiatief van Inretail, Click NL, Kamer van Koophandel, Retailagenda, Platform de Nieuwe Winkelstraat en de Hogeschool van Amsterdam.