Inclusief samenleven

Nederland staat voor grote opgaven die vragen om keuzes gericht op de lange termijn. De kosten van vergrijzing en defensie lopen op en voor de klimaatdoelen is meer beleid nodig. Daarnaast hebben de stikstofproblematiek en de woningopgave impact op de maatschappij en economie. Dit alles vraagt om keuzes in de verdeling van welvaart tussen nu en later, zo stelt de Studiegroep Begrotingsruimte (SBR) in het rapport ‘De toekomst begint nu’. Met het oog op behoud van gezonde overheidsfinanciën en brede welvaart adviseert de SBR een besparing van € 7 miljard richting 2030. Hiermee wordt de schuld stabiel gehouden en doet een volgend kabinet zijn aandeel in het gezond houden van de financiën. Lees verder →

Een meerderheid in de Tweede Kamer heeft ingestemd met twee wetten voor een strenger asielbeleid. De wetten zijn nog gemaakt door voormalig PVV-minister Faber en zijn bedoeld om in Nederland "het strengste asielbeleid ooit" in te voeren. Lees verder →

Hoe gaat het met de mensen in Gelderland? De Monitor Brede Welvaart 2025 laat zien dat veel inwoners tevreden zijn, maar dat er zorgen zijn over gezondheid, geld en de toekomst. Lees verder →

In een aantal gebieden in Nederland staan de leefbaarheid en veiligheid onder druk. Inwoners hebben hier te maken met een stapeling van problemen als werkloosheid, armoede, onderwijsachterstanden, woonproblematiek en een slechte gezondheid. Met het Nationaal Programma Leefbaarheid en Veiligheid (NPLV) wordt deze problematiek in 20 stedelijke gebieden aangepakt. Vanaf 7 juli 2025 kunnen gemeenten, waarin deze gebieden liggen, subsidie aanvragen voor interventies die bijdragen aan het vergroten van kansengelijkheid voor kinderen en jongeren, re-integratie en het voorkomen van geldzorgen. Het kabinet stelt hiervoor ruim € 400 miljoen beschikbaar. Lees verder →

Nederland telt een onbenut arbeidspotentieel van ongeveer 330.000 migranten, een vijfde van de totale groep migranten van 25 tot 65 jaar in Nederland. Dat komt neer op zo’n 3% van de totale werkzame bevolking en ruim driekwart van het aantal openstaande vacatures. Het beter benutten van dit arbeidspotentieel levert brede maatschappelijke winst op. Dat staat in het Investeren in samenleven van de Adviesraad Migratie. Lees verder →

De brede welvaart is in 2024 licht gegroeid. Deze toename is vooral te danken aan hogere reële inkomens, meer baanzekerheid en het verdere herstel van het subjectief welzijn – oftewel hoe gelukkig en tevreden mensen zijn. Tegelijkertijd blijft de woontevredenheid een punt van zorg: deze is na jaren van daling ook in 2024 verder afgenomen. Regio's als het Gooi en Vechtstreek, Leiden en Bollenstreek en de Achterhoek behoren tot de koplopers in brede welvaart. Daarentegen blijft de brede welvaart achter in gebieden zoals Delfzijl en Groot-Rijnmond. Brede welvaart is in alle Nederlandse regio's gestegen tussen 2013 en 2023, maar met grote verschillen in de mate van groei. Lees verder →

De leeftijd waarop jongvolwassenen (25-35 jaar) zelfstandig handelen verandert. Krapte op de woningmarkt maakt het moeilijker voor starters om een eerste eigen woning te kopen, flexibele arbeidscontracten verzwakken de zelfstandige economische positie van jonge mensen aan het begin van hun carrière. Jongvolwassenen wonen langer thuis, of keren terug als een relatie verbroken wordt. Maar wat is de norm voor ouderlijke steun? Met nieuwe data van het CBS onderzocht Lonneke van den Berg, onderzoeker bij het Nederlands Interdisciplinair Demografisch Instituut (NIDI), hoe jongvolwassenheid verandert en hoe jongvolwassenen met deze veranderingen omgaan. Lees verder →

VNO-NCW, MKB-Nederland en tien andere organisaties hebben hun handtekening gezet onder een convenant met demissionair SZW-minister Van Hijum om arbeidsmigranten beter te ondersteunen in wonen, werken en leven. Het is het startsein voor samenwerking tussen bedrijven, gemeenten en brancheorganisaties. Lees verder →

Participatie is een complexe wisselwerking tussen vele soorten mensen en wensen, waarbij ondanks goede bedoelingen, toch een hoop anders kan lopen dan beoogd. Met participatie heb je vaak één zekerheid: er gaat sowieso iets 'verkeerd'. En daar leer je van! Daarom zijn we op zoek naar participatiemissers. De meest herkenbare, leerzame en vermakelijke ervaringen willen we graag bundelen. Om samen lessen uit te trekken, mét een knipoog. Dus: Werk jij bij het Rijk, een provincie, waterschap of gemeente, of ben je een bestuurder of participant? Heb jij bij een participatietraject 'geblunderd' (groot of klein)? Vind je het leuk om anderen te inspireren met jouw participatieverhaal? Dan horen we graag van je! Lees verder →

In ravijnjaar 2026 lopen gemeenten zo’n 2 miljard aan inkomsten van het Rijk mis. Tijdschrift voor Sociale Vraagstukken heeft voor dit zomernummer een dossier samengesteld over gemeentelijke taken en middelen, met verschillende perspectieven op een duurzame inrichting van het sociaal domein. Lees verder →

Europe is warming up faster than any other continent and the most vulnerable people are bearing the brunt of climate impacts. A new report from the European Environment Agency shows that although the most vulnerable groups are disproportionately affected, they are often overlooked in climate adaptation planning and especially implementation. Lees verder →

Uit onderzoek van het Sociaal en Cultureel Planbureau onder werkgevers blijkt dat vrouwen relatief veel deeltijdbanen aangeboden krijgen en jongeren en mensen met een migratieachtergrond vaak flexibele contracten. Dat komt niet alleen door de aard van het werk, maar ook doordat werkgevers denken dat dit goed past bij die groepen werknemers. Om de krapte op de arbeidsmarkt te bestrijden bieden werkgevers werknemers op dit moment meer uren en sneller een vast contract aan. Dat betekent voor beide groepen een kans: minder tekorten voor werkgevers en betere arbeidsvoorwaarden voor werknemers. Lees verder →

Van de mensen met een inkomen op of onder de armoedegrens hebben er relatief veel een baan. Zij weten de weg naar hulp vaak niet te vinden. Staatssecretaris Nobel (Participatie en Integratie) wil deze groep gericht ondersteunen. Met het Nationaal Programma Armoede en Schulden wil hij de ondersteuning bovendien voor iedereen eenvoudiger en toegankelijker maken. Het programma richt zich naast werkenden specifiek op kinderen en jongeren die te maken krijgen met geldzorgen. De nadruk ligt hierbij op het voorkomen van armoede en schulden en op het aanpakken van de oorzaken. Lees verder →

In het publieke debat gaat het regelmatig over ‘de kloof’ tussen stad en platteland. Uit onderzoek van het Sociaal en Cultureel Planbureau blijkt dat geografische tegenstellingen niet zo belangrijk zijn als het om ongelijkheid gaat. Wat echt telt voor je positie in de maatschappij is niet of je bijvoorbeeld in de Randstad woont of aan de rand van het land, maar of je voldoende hulpbronnen hebt, zoals geld, een sociaal netwerk en een goede gezondheid. Lees verder →

In tijden van klimaatcrises, groeiende ongelijkheid en afnemend vertrouwen in instituties, is het tijd voor een ander economisch verhaal. De gemeenschapseconomie biedt een overtuigend perspectief: niet als liefdadigheid of vrijwilligerswerk, maar als keiharde, lokale economie met impact. Steeds vaker zien we burgercollectieven opstaan – van energiecoöperaties tot voedselgemeenschappen – die niet alleen maatschappelijke waarde leveren, maar ook structurele antwoorden bieden waar markt en overheid tekortschieten. Lees verder →

Onderzoeken, kennis, goede bedoelingen en interventies zijn er genoeg in aandachtswijken. Maar komt die kennis op de juiste manier aan bij beleidsmakers? Wat is de rol van onderzoekers? vragen Fenna van Marle, Marieke Breed en Tim ’S Jongers zich af. Lees verder →

Nederland is een land waarin mensen over het algemeen tevreden zijn, elkaar vertrouwen en een hoge en groeiende materiële welvaart hebben. Maar niet in alle opzichten gaat het goed. Zo is er werk in overvloed, maar loont werken minder. Daarnaast groeit het woningtekort. Ook blijkt opnieuw dat de brede welvaart van nu ten koste gaat van de volgende generatie. Zo neemt het verdienvermogen van de economie af, blijft de druk op de natuur hoog en staan de houdbaarheid van de welvaartsstaat en de kwaliteit van publieke instituties onder druk. Dit blijkt uit de Monitor brede welvaart en de SDG’s 2025 die het CBS op 21 mei (Verantwoordingsdag) heeft aangeboden aan de Tweede Kamer. Lees verder →

Het vaker voorkomen van extreme weersomstandigheden vergt niet alleen fysieke bescherming maar ook maatschappelijke veerkracht. De impact van klimaatverandering wordt mede bepaald door menselijk gedrag in getroffen gebieden. Adaptatiebeleid dat rekening houdt met factoren als omgaan met onzekerheid, sociale cohesie en sociaaleconomische positie verbetert de klimaatbestendigheid, stelt de WRR in zijn nieuwste rapport Mens en klimaat. De kracht van sociale infrastructuur bij adaptatie. Lees verder →

De Monitor Brede Welvaart Groningen toont positieve ontwikkelingen op verschillende gebieden, maar wijst ook op blijvende uitdagingen die de brede welvaart van Groningers ondermijnen, met name in kwetsbare regio’s en voor jongvolwassenen. Een deel van de Groningers heeft door stapeling van financiële, gezondheids- en sociale problemen een aanzienlijk lagere brede welvaart. Lees verder →

Het praktijkboek Van meer waarde: Brede welvaart in de beleidspraktijk van het Nationaal Netwerk Brede Welvaart is nu online verkrijgbaar. Binnen dit netwerk hebben meer dan 70 beleidsmakers, ambtenaren en onderzoekers – van regio en Rijk – een breed welvaartsperspectief op regionale vraagstukken toegepast: van de economische groei in de Brainportregio Eindhoven tot de impact van een mogelijke Lelylijn. Dit allereerste boek naar het praktiseren van brede welvaart bundelt de kennis en inzichten van deze ‘praktijkpioniers’. Lees verder →