Inclusief samenleven

Tijdschrift voor Sociale Vraagstukken over onderzoeksmoeheid

Mensen in wijken willen vaak niet meer meewerken aan onderzoeken in hun buurt, omdat ze er veel tijd aan kwijt zijn, steeds weer nieuwe onderzoekers over de vloer krijgen, de resultaten niet terughoren en vooral ook geen veranderingen zien in hun wijk. In Tijdschrift voor Sociale Vraagstukken (nr 1) belicht de redactie allerlei aspecten met de onderliggende gedachte: hoe kan sociaalwetenschappelijk onderzoek betrouwbaar en waardevol blijven? Verder artikelen over dakloosheid (een woonprobleem, geen zorgvraagstuk) en de 7 mythes over de participatiesamenleving. Lees verder →

Samen werken aan wonen en welzijn: Maatschappelijk trendbeeld woningcorporaties 2024

Stichting Visitatie Woningcorporaties Nederland heeft het eerste trendbeeld gepubliceerd. Hieruit blijkt dat het welzijn van bewoners in sociale huurwijken onder druk staat. Woningcorporaties, huurders, gemeenten en maatschappelijke organisaties maken zich hierover grote zorgen. Ze zijn ervan overtuigd dat ze moeten samenwerken om een bijdrage te leveren aan dit welzijn. Maar ze vinden ook dat deze samenwerking in veel gevallen nog niet goed loopt. Lees verder →

Inkomen van zo'n 650.000 huishoudens ontoereikend voor een auto

7,5% tot 9,0% van de Nederlandse huishoudens heeft momenteel geen auto omdat ze die zich financieel niet kunnen veroorloven. Dit komt neer op grofweg 650.000 van de 8 miljoen huishoudens in Nederland. Van de huishoudens zonder auto is dit een derde. Bij veel huishoudens zonder auto spelen de financiën dus geen of een ondergeschikte rol. Dit blijkt uit het onderzoek 'Financieel autoloos' van het Kennisinstituut voor Mobiliteitsbeleid. Lees verder →

Deelauto’s voor iedereen

Tamia Peereboom deed acht maanden onderzoek naar mobiliteitsrechtvaardigheid in de provincie Noord-Holland en haar ‘coastal sister state’ Californië. Daar hebben plattelandsbewoners al sinds 2019 toegang tot betaalbare, volledig elektrische deelauto’s, strategisch geplaatst bij huishoudens met een laag inkomen. Peereboom ontdekte hoe deze aanpak inspirerende lessen biedt voor Nederland. Lees verder →

Woonzorgvisie Den Bosch: inwoners moeten meer zelf én meer samen gaan doen om toekomst goede zorg te garanderen

Meer zelf doen, meer samen doen. Het zijn woorden die vaak terugkomen in de Woonzorgvisie van de gemeente Den Bosch. De Woonzorgvisie, met een focus op ouderen, is recent ondertekend door partijen uit het sociale domein en het Bossche Burgerberaad. Die is tevreden. Lees verder →

De armoede-intensiteit: een raming van de diepte van armoede

Het aantal personen en kinderen in armoede in Nederland neemt af sinds 2018. Het aantal mensen met een inkomen van minder dan 30% onder de armoedegrens is de afgelopen jaren echter hetzelfde gebleven. Daardoor loopt de doorsnee armoede-intensiteit op. De groep mensen in Nederland die dieper in de armoede zit, bestaat vaak uit huishoudens met inkomen uit werk (loon of zelfstandig). Dat blijkt uit onderzoek van het Centraal Planbureau (CPB) naar armoede-intensiteit. Lees verder →

Wat is de invloed van sociale en fysieke leefomgeving op diabetes type 2?

In samenwerking met het CBS en TNO onderzocht Simone Smits tijdens haar master Bio-informatica aan de Leiden Institute of Advanced Computer Science (Universiteit Leiden) de verbanden tussen diabetes type 2 enerzijds en sociale netwerken, levensstijl, sociaaleconomische status en leefomgeving anderzijds. Onlangs rondde ze haar onderzoek succesvol af. Lees verder →

Scenario’s energiearmoede voor 2025 bij stijgende energieprijzen

TNO onderzocht de impact van stijgende energieprijzen op energiearmoede in Nederland in 2025. Aan de hand van drie prijsscenario’s maakte TNO een inschatting van het aantal huishoudens met energiearmoede. In de studie worden de effecten van stijgende energieprijzen doorgerekend met en zonder steunmaatregelen. Lees verder →

Onder Nederlanders met hbo- en wo-opleiding daalt vertrouwen in regering

Het aantal hbo- en wo-opgeleiden dat vertrouwen heeft in de regering is gedaald van 60% naar 52%. De afgelopen jaren was de groep hbo- en wo-opgeleiden positiever over de regering dan mensen met een basis- en vmbo-opleiding, maar dat is nu niet meer het geval. Onder mensen met een praktische opleiding blijft het vertrouwen in de politiek stabiel laag. De onvrede over de politiek is daarmee in alle groepen hoog. Dat blijkt uit de nieuwe editie van het Continu Onderzoek Burgerperspectieven. Lees verder →

Structurele beleidsplannen en concrete acties nodig om bewegen te stimuleren

Om mensen in Nederland meer in beweging te krijgen, is structureel en langlopend beweegbeleid nodig dat niet gekoppeld is aan een kabinetsperiode of een kort actieprogramma. Dat concludeert het RIVM in een tussenevaluatie van het Actieplan Nederland Beweegt. Een systeemverandering, die uiteindelijk kan leiden tot meer bewegen, is een proces van de lange adem. Met het Actieplan is hiervoor een belangrijke eerste stap gezet en zijn er diverse positieve ontwikkelingen zichtbaar. Lees verder →

SCP: Structurele ongelijkheid beïnvloedt welzijn en gezondheid, sociaal vertrouwen en vertrouwen in overheid

Bij het opstellen van de Voorjaarsnota moeten keuzes worden gemaakt over bezuinigingen in 2026. Het Sociaal en Cultureel Planbureau roept het kabinet met haar rapport Sociale en Culturele Ontwikkelingen 2025 op om bij die keuzes aandacht te hebben voor de structurele ongelijkheid in ons land. De gevolgen van deze ongelijkheid zijn namelijk verstrekkend. Het zorgt niet alleen voor minder welzijn, maar leidt ook tot minder participatie en meer wantrouwen: tussen mensen onderling en richting de overheid. Lees verder →

Asielzorgen als symptoom van andere problemen

Het kabinet bijt zich vast op asielvermindering, maar angst voor asielzoekers komt vaak voort uit onzekerheid over huizen, zorg, inkomen. Daarvoor is investeren in bestaanszekerheid effectiever dan een asielstop. Lees verder →

Investeringen in infrastructuur vergroten ongelijkheid

Niet alle bevolkingsgroepen profiteren in gelijke mate van grote infrastructurele investeringen. Middelen om tot een eerlijker verdeling van de winst te komen met belastingen of gebiedsinvesteringszones zijn nog onderontwikkeld. Dat schrijft prof. dr. Frank van Oort in zijn perspectiefbijdrage ‘Meervoudige waardecreatie en brede welvaart bij infrastructuurprojecten in de metropoolregio Rotterdam-Den Haag’ in het kwartaalblad Real Estate Research Quarterly van de Vereniging van Onroerendgoedonderzoekers Nederland (VOGON). Lees verder →

Groen licht voor energiefonds in 2025

Kwetsbare huishoudens kunnen ook dit jaar in aanmerking komen voor steun via een energiefonds. Dat is de uitkomst van een nieuwe ronde gesprekken tussen het kabinet en de energiesector. Er wordt nu gezamenlijk verder gewerkt om het fonds zo snel mogelijk te kunnen openen. Lees verder →

ESB over het meten van brede welvaart

In een nieuwe editie van ESB (4841) aandacht voor het breder in kaart brengen van de welvaart. Met artikelen over: de vraag of voortdurende groei van het nationaal inkomen een vanzelfsprekende voorwaarde is voor vooruitgang en welvaart, kritische vragen bij de implementatie van 'brede welvaart', de maatschappelijke kosten-batenanalyse als een geschiktere methode dan de 'brede welvaartsanalyse' voor de beoordeling van concrete beleidsvoorstellen, de verdeling van welvaart Europa versus VS, nieuw zicht op ongelijkheid en de Brede Welvaartsindicator versus de ervaren welvaart. Lees verder →

Werk maken van integratie voor een open en vrije samenleving

Een Nederland waarin iedereen in vrijheid voluit zichzelf kan zijn en nieuwkomers aan de slag gaan. Dat zijn de ambities van het kabinet voor de Actieagenda Integratie en Open en Vrije Samenleving die is gedeeld met de Tweede Kamer. De actieagenda is gericht op een samenleving waarin iedereen de waarden en normen van de Nederlandse rechtsstaat onderschrijft, en waar taal en werk voorwaarden zijn voor een succesvolle integratie. Lees verder →

Veilige stad: Uitdagingen voor hoogstedelijke gebieden in Nederlan

Nederlandse steden worden de komende tien tot twintig jaar geconfronteerd met complexe uitdagingen op het gebied van veiligheid en leefbaarheid, veroorzaakt door zowel voorspelbare als onzekere factoren. Deze verkenning, uitgevoerd door HCSS in samenwerking met stedelijke gemeenten, analyseert hoe lange termijn trends zoals vergrijzing, migratie, klimaatverandering, technologisering en economische onzekerheid de stedelijke ontwikkeling beïnvloeden. Lees verder →

Essay: Minder segregatie, meer buitenruimten

Arm en rijk leven steeds vaker gescheiden, waardoor spontane ontmoetingen tussen verschillende groepen minder vanzelfsprekend worden. Gemeenten moeten daarom investeren in buitenruimten die verbinding stimuleren en kloven verkleinen. Juist daar liggen volop kansen, mits de fysiek-ruimtelijke ingrepen bijdragen aan sociale agenda’s, betogen Radboud Engbersen, Maxime van de Gevel en Esra van Koolwijk. Lees verder →

Leren van ‘sociale’ projecten: wat werkt (en wat niet)?

Een bruisende binnentuin vol biodiversiteit, een buurtschuur die opslag én ontmoetingsplek is, en bewoners die samen hun leefomgeving vormgeven. Dit zijn geen dromen, maar realiteit in wijken waar welzijn centraal staat. Om te weten wat op dit vlak écht effect heeft, onderzoekt Heijmans samen met Universiteit Utrecht welke succesfactoren sociale cohesie en welzijn in nieuwbouwwijken bevorderen. Lees verder →

Jongeren stellen levensplannen uit, lijden aan stress door woningcrisis

Door de actuele woningcrisis stellen veel jongeren hun levensplannen uit, worden zij beperkt in hun vrijheid en sociale ontwikkeling. Bovendien leiden huurprijzen die de spuigaten uitlopen, tot stress en mentale problemen onder veel jongeren. Deze zorgwekkende gevolgen komen aan het licht in het inzichtenrapport 'Een (t)huis, een toekomst' op basis van onderzoek door State of Youth NL naar jongerenhuisvesting in Nederland. Lees verder →