Leefomgeving

Ruim vijftig organisaties en gemeenten willen gezamenlijk sneller toewerken naar natuurinclusieve leefomgevingen als norm. In Den Bosch tekenden zij het Manifest voor groen wonen, bewegen, spelen en ontmoeten, opgesteld door Collectief Natuurinclusief. Het doel is om overal in Nederland natuur en gezondheid integraal mee te nemen in de fysieke inrichting. ‘Gebiedsontwikkeling wordt zo een investering in gezondheid en klimaat.’  Lees meer over Brede coalitie tekent voor groene buurten

Om de twintig gebieden van het Nationaal Programma Leefbaarheid en Veiligheid (NPLV) te ondersteunen bij het verbeteren van de leefbaarheid zijn de middelen vanuit de SPUK Kansrijke Wijk 2026-2028 toegekend. Het Rijk stelt hiervoor ruim € 400 miljoen beschikbaar. Hiermee voeren de NPLV-gebieden interventies uit die bijdragen aan betere kansen en meer perspectief voor bewoners. Lees meer over €400 miljoen voor SPUK Kansrijke Wijk: zo zetten NPLV-gebieden de middelen in

Waterschappen staan steeds meer op hun strepen bij de ruimtelijke planvorming door gemeenten. De gang naar de rechter wordt niet geschuwd. Gemeenten zijn gewaarschuwd. Lees meer over Activistisch waterschap tart gemeente

Gemeenten hebben in de transitieperiode veel vragen over het gebruik van voorrangsregels bij het opbouwen van het nieuwe deel van het omgevingsplan en het mogelijk maken van gebiedsontwikkelingen. De VNG ziet in de praktijk dat gemeenten deze voorrangsconstructies op uiteenlopende manieren toepassen.  Lees meer over Voorrangsregels omgevingsplan toegestaan - mits zorgvuldig

3-daagse training van VNG Academie, startdatum 11 december 2025 (Utrecht) Beleidsmedewerkers leren in deze training hoe ze leefbaarheidsproblemen in kwetsbare wijken integraal kunnen aanpakken, samen met partners als woningcorporaties, zorg- en welzijnsorganisaties. De training biedt kennis, praktijkvoorbeelden en direct toepasbare handvatten. Deze training is voor beleidsmedewerkers uit zowel het sociale als het fysieke domein die willen werken aan leefbaarheid in kwetsbare wijken, of basiskennis over het thema willen opdoen. De training stimuleert onderlinge uitwisseling, samenwerking en netwerkvorming tussen deelnemers van verschillende gemeenten. Lees meer over VNG Training Leefbaarheid - integrale wijkaanpak in kwetsbare wijken - Start 11 december

Gemeenten verhogen opnieuw de grondprijzen voor woningbouw en bedrijventerreinen. Dat blijkt uit de Benchmark gemeentelijk grond(prijs)beleid 2025-2026 van Stec Groep onder 122 gemeenten. ‘Transparantie in het grondprijsbeleid versnelt de planvorming en biedt duidelijkheid aan ontwikkelaars en woningcorporaties’, zegt adviseur Erik de Leve. Lees meer over Gemeenten verhogen opnieuw grondprijzen

In de Ontwerp-Nota Ruimte geeft het Rijk richting aan de ruimtelijke ontwikkeling van Nederland tot 2050. De provincie Groningen waardeert dat het Rijk deze nationale Omgevingsvisie heeft opgesteld, om daarmee regie te kunnen voeren op de ruimte. Tegelijkertijd heeft de provincie vier belangrijke punten waarop de Ontwerpnota aangepast zou moeten worden. Lees meer over Oproep provincie aan Rijk: heb aandacht voor kwaliteit leefomgeving

Uit nieuw onderzoek van Natuur & Milieu blijkt dat bewoners van de meest versteende buurten van Nederland vaker kampen met wateroverlast, stress, eenzaamheid en een kwetsbare gezondheid. De hoeveelheid openbaar groen ligt in deze buurten maar liefst 93% lager dan in andere buurten. Lees meer over Juist in kwetsbare buurten is het tekort aan groen het grootst

De wateropgave heeft niet alleen betrekking op de inrichting van nieuwe gebieden. Juist ook bij de herinrichting van bestaande gebieden is het zaak om vanaf het begin ook rekening te houden met water en bodem. Waterschap Vallei en Veluwe vatte de koe bij de horens en schreef een ontwerpprijsvraag uit voor het waterbeheer in naoorlogse woongebieden. Lees meer over Waterschap Vallei en Veluwe zet ontwerpkracht in voor toekomstbestendige naoorlogse wijken

Door toenemende schaarste aan geschikte grond wordt het hergebruik van vrijkomende grond steeds urgenter. Een digitale marktplaats daarvoor brengt overheden samen om vraag en aanbod te koppelen. Door grond zo veel mogelijk regionaal te hergebruiken en waar nodig op te waarderen, ontstaan voordelen voor kostenbeheersing, ecologie en duurzaamheid. Lees meer over Grip op grond

De industrie in Nederland heeft door schadelijke uitstoot grote impact op de gezondheid en leefomgeving van mensen. Omwonenden en werknemers hebben ernstige gezondheidsklachten en hogere zorgkosten én de uitstoot veroorzaakt schade aan de natuur. Omwonenden, gezondheids- en maatschappelijke organisaties, van Gezondheid op 1 en Natuur & Milieu tot KWF Kankerbestrijding en Longfonds, doen een gezamenlijke oproep aan de politiek om dit probleem aan te pakken: ‘Mensen hebben ernstige last van de industrie. De overheid móet actie ondernemen om ons en onze natuur beschermen.’ De groep biedt de oproep met een lijst maatregelen aan Tweede Kamerleden aan op dinsdag 9 december. Lees meer over ‘Bescherm Nederlanders tegen vervuiling door de industrie’

De bekostiging van groene klimaatadaptatie in de bestaande stad schiet structureel tekort. Dat blijkt uit het nieuwe onderzoek Bekostiging groene klimaatadaptatie, uitgevoerd door bureaus &flux en Arcadis in opdracht van het ministerie van VRO. De onderzoekers doen negen aanbevelingen om gemeenten én het Rijk te helpen vergroening structureel te financieren. Lees meer over Negen adviezen voor structurele financiering vergroening steden

In de steden en in drie gebieden is de brede welvaart sinds 2020 lager dan in de rest van het land. Deze drie gebieden zijn het oosten van Groningen en Drenthe, het midden en zuiden van Limburg, en Zeeuws-Vlaanderen en het westen van Noord-Brabant. In deze regio’s is de materiële welvaart lager, de werkloosheid groter, de maatschappelijke betrokkenheid en het vertrouwen in anderen en instituties lager dan in gebieden met een hoge brede welvaart. Dit blijkt uit de regionale Monitor Brede Welvaart van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Lees meer over Lage brede welvaart in steden en in uithoeken van het land

De rijksbeleidslijn Water en Bodem Sturend (WBS) moet ervoor zorgen dat ruimtelijke plannen beter aansluiten op de draagkracht van het water- en bodemsysteem. Onderzoek van Mijntje Schouteten, waarop Bureau BUITEN vanuit hun adviespraktijk reflecteert, laat zien hoe deze beleidslijn in de praktijk uitwerkt. Lees meer over Water en Bodem Sturend in de praktijk: lessen uit Oss en Kampen

Grond speelt voor provincies steeds vaker een belangrijke rol bij het realiseren van hun doelen in beleids- en gebiedsprogramma’s. Ambities rond woningbouw, energietransitie, klimaatadaptatie, schoon en voldoende water en de transitie van het landelijk gebied: ze komen bovenop bekende thema’s als natuur en mobiliteit – die al jarenlang een beroep doen op de beschikbare grond. Doordachte grondstrategieën kunnen provincies helpen richting de uitvoering maar de praktijk blijkt weerbarstig. Lees meer over Oost-Nederland heeft integrale grondstrategieën nodig, maar die blijven uit

De wijken Velve-Lindenhof in Enschede en Wielwijk in Dordrecht zijn door sloop-nieuwbouw en de herinrichting van de openbare ruimte flink onder handen genomen. Leidt zo'n ingrijpend proces van verandering tot waardering bij bewoners of juist tot verlies van identiteit? En kunnen betekenisvolle plekken in zo'n woelige transitie hun betekenis behouden, of zijn er nieuwe plekken nodig om een nieuw wijkgevoel op te wekken? Onderzoeker Teun van den Ende onderzoekt in deze twee wijken hoe zo’n verandering uitpakt. Lees meer over Erfgoed en leefbaarheid: de effecten van grootschalige sloop en nieuwbouw in Enschede en Dordrecht

Bedrijven die een (nieuw) plan willen uitvoeren op hun terrein, moeten ook de omgeving betrekken bij de ontwikkeling van dat plan. Deze participatie van de omgeving vormt een belangrijk aspect van de Omgevingswet. Maar hoe organiseer je dat als bedrijf? Een handreiking van DCMR biedt uitkomst. Lees meer over Participatie organiseren als bedrijf

Dat heringerichte buitenruimtes vaker worden gebruikt, blijkt uit een recente studie van De Haagse Hogeschool en GGD Haaglanden. Tegelijkertijd laat diezelfde studie zien dat dit gebruik kwetsbaar blijft zolang onderhoud, toegankelijkheid en veiligheid niet op orde zijn.In de studie Samen gezond bezig in de wijk zijn drie onderbenutte buitenruimtes in Den Haag Zuidwest tussen maart 2024 en juni 2025 onderzocht. Het onderzoek richtte zich niet alleen op de herinrichting zelf, maar ook op hoe bewoners de plekken gebruikten en waardeerden. De onderzoekers zagen dat factoren als ervaren veiligheid, onderhoud en toegankelijkheid invloed hadden op hoe vaak en met welk gevoel bewoners de plekken benutten. Lees meer over Herinrichting buitenruimtes slechts succesvol bij juiste randvoorwaarden

De leefbaarheid verbeterde in de 20 gebieden van het Nationaal Programma Leefbaarheid en Veiligheid (NPLV) gemiddeld iets sterker dan het landelijk gemiddelde tussen 2018 en 2024. De leefbaarheid in de NPLV-gebieden blijft nog wel flink achter bij het landelijk gemiddelde. Dat blijkt uit de voortgangsrapportage die minister Mona Keijzer van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening vandaag naar de Tweede Kamer heeft gestuurd. Lees meer over Leefbaarheid NPLV-gebieden verbetert iets, maar achterstand blijft groot

De Rijksuniversiteit Groningen (RUG) gaat onderzoek doen naar de basisvoorzieningen op het Groninger platteland, zoals onderwijs, zorg en winkels. Ook wordt er gekeken welke rol deze spelen in de leefbaarheid in de dorpen. Met deze informatie kan de provincie bepalen wat er nodig is om voor alle Groningers een gelijkwaardige toegang te kunnen geven tot deze voorzieningen. Het onderzoek start in januari en loopt tot en met september 2028 en wordt uitgevoerd onder leiding van hoogleraar plattelandsgeografie Tialda Haartsen van de Faculteit Ruimtelijke Wetenschappen. De provincie maakt het onderzoek mogelijk vanuit het Uitvoeringsprogramma Gezondheid (2025-2025) met 300.000 euro subsidie van het Nationaal Programma Groningen. Lees meer over RUG en Provincie werken samen in onderzoek naar voorzieningen Groninger platteland