Beleidsonderzoek

Monitor werk Fryslân: meer werkgelegenheid en meer krapte

FSP, februari 2023

De werkgelegenheid in Fryslân groeit. Het aantal banen in Fryslân is weer verder toegenomen en de arbeidsparticipatie gestegen. Maar er is ook krapte: het aantal openstaande vacatures groeit waardoor bedrijven niet voldoende personeel hebben. Dit blijkt uit cijfers van de geüpdatete monitor Werk.

Lees verder


Aanhoudende arbeidsmarktkrapte in publieke sectoren vraagt om ferme keuzes van kabinet

SER, februari 2023

De problemen op de arbeidsmarkt zijn groter dan ooit. Door de arbeidsmarktkrapte komt de uitvoering van publieke taken zoals zorg, onderwijs, kinderopvang en veiligheid in de knel, constateert de Sociaal-Economische Raad (SER). Om de effecten van vergrijzing en stijgende werkdruk op te vangen zijn drastische maatregelen nodig. De SER geeft in het advies ‘Waardevol werk: publieke dienstverlening onder druk’ een aantal aanbevelingen.

Lees verder


Monitor techniek: onderwijs en arbeidsmarkt

O&S, gemeente Amsterdam, februari 2023

Uit onderzoek van O&S blijkt dat de groei die de technische sector doormaakt op de arbeidsmarkt vooralsnog niet terug te zien is in het onderwijs. De technische sector is groeiende op de arbeidsmarkt, terwijl het aantal studenten met een technische opleiding achterblijft.

Lees verder


Zonder startkwalificatie vaker onzeker bestaan

O&S, gemeente Amsterdam, februari 2023

Amsterdammers zonder startkwalificatie lopen een groot risico op een lage kwaliteit van leven. Dat blijkt uit onderzoek van O&S in samenwerking met het Kenniscentrum Ongelijkheid. Een startkwalificatie is minimaal een diploma havo, vwo of mbo2.

Lees verder

Zie: factsheet Een onzeker bestaan in de stad


Technologie, de arbeidsmarkt en de rol van beleid

CPB, januari 2023

Technologische verandering leidt ook tot dynamiek op de arbeidsmarkt. Automatisering zorgt voor een aanzienlijke afname van een aantal bestaande banen en taken voor werkenden, ook in Nederland. Maar tegelijkertijd ontstaan er door nieuwe technologie en door de toename in de welvaart ook weer nieuwe banen en taken voor werkenden. In deze publicatie brengt het CPB deze ontwikkelingen in kaart voor Nederland. Daarnaast bekijken de onderzoekers wat dit heeft betekend voor verschillende groepen op de arbeidsmarkt.

Lees verder


Werken aan de toekomst – Hoe kan werk bijdragen aan een toekomstbestendige economie en veerkrachtige werkgelegenheid?

Goldschmeding Foundation, december 2022

Gedurende 2022 heeft het programmateam Duurzaam Werk bij de Goldschmeding Foundation onderzocht in hoeverre transities zoals vergrijzing, digitalisering, circulaire economie, energietransitie en globalisering ons werk en de toekomstbestendigheid van onze economie beïnvloeden. In het onderzoek zijn demografische, technologische, ecologische, economische en sociaal-politieke trends onderzocht.

Lees verder


Sectoraal en Regionaal LLO-netwerk: werken aan skills in de praktijk

SER, 22 november 2022

De afgelopen jaren heeft de SER een netwerk opgebouwd met 32 samenwerkingsverbanden die zich inzetten voor een vanzelfsprekende leercultuur. In deze publicatie zijn hun activiteiten op het gebied van skills in kaart gebracht. Veel samenwerkingsverbanden werken al zeer hands-on aan oplossingen die bijdragen aan een skillsgerichte arbeidsmarkt. De publicatie maakt inzichtelijk welke kansen en knelpunten zij ervaren en welke lessen uit de praktijk kunnen worden meegenomen naar nieuwe initiatieven.

Lees verder


Arbeidsmarktdynamiek in de jaren tien

CBS, 7 november 2022

Dit artikel geeft aan de hand van de dynamiek van werknemers een beeld van de ontwikkelingen op de arbeidsmarkt in de jaren tien. Aanvankelijk werd die periode gekenmerkt door de gevolgen van de financiële crisis. Het aantal werknemers daalde, maar rond 2015 zette het herstel in. In dit artikel wordt onderzocht hoe de werknemersdynamiek zich ontwikkelde in de jaren tien en hoe deze eind jaren tien verschilde tussen bedrijfstakken.

Lees verder


Skills gap in de technologische sector

SEO, oktober 2022

Het onderzoek biedt inzicht in de vraag en het aanbod van skills in de technologische sector. Over het algemeen blijken de grootste tekorten zich te bevinden op het gebied van ‘soft skills’, zoals samenwerken, aanpassingsvermogen, kwaliteitsgerichtheid en veiligheidsbewustzijn. Deze skills zijn belangrijk om het werk goed uit te kunnen voeren, maar een groot deel van de werknemers beheerst ze op dit moment in onvoldoende mate. Werkgevers kunnen onder andere informeel leren stimuleren en werknemers coachen om de tekorten aan ‘soft skills’ te dichten. De tekorten op het gebied van ‘hard skills’ bevinden zich voornamelijk op het terrein van metaalbewerking, data science vaardigheden en computervaardigheden.

Lees verder


Arbeidsmarktkrapte technici

SEO – ministeries van EZK, SZW en OCW, oktober 2022

Er is sprake van een toenemende krapte aan technisch personeel, die voor een groot deel structureel is als gevolg van een vergrijzende beroepsbevolking en digitalisering van de economie, en deels tijdelijk door de aantrekkende economie en de grote maatschappelijke opgaven die het kabinet zich voor de komende jaren heeft gesteld. Naast de krapte aan hoogopgeleide technici is er recentelijk meer krapte ontstaan aan uitvoerende functies op middelbaar beroepsniveau, onder andere omdat de instroom in het onderwijs en diplomering daar de laatste jaren is gedaald. Naast het aantrekkelijker maken van de techniek als vak, dient er daarom ook meer aandacht te komen voor het aantrekkelijker maken van techniek als beroep in termen van arbeidsvoorwaarden en arbeidsomstandigheden, ook en juist voor vrouwen. Een meer structurele oplossing zit in een grotere investering in arbeidsbesparende procesinnovatie.

Lees verder


Tekorten op de arbeidsmarkt: wat doe je eraan?

Tijdschrift voor Arbeidsvraagstukken, oktober 2022

Nu de economie weer op gang komt na de coronapandemie blijkt dat er grote tekorten zijn op de arbeidsmarkt. Waar komen die tekorten vandaan en wat kunnen we er aan doen? De tekorten komen niet uit de lucht vallen. In juni 2008 schreef de commissie Bakker al dat er tekort aan arbeidskrachten op de Nederlands arbeidsmarkt aan zat te komen als gevolg van vergrijzing Het advies van de Commissie Bortslap (2020) over de flexibele arbeidsmarkt bouwde daar op voort.

Lees verder


De impact van de coronapandemie op de overgang onderwijs-arbeidsmarkt

SEO, september 2022

De baankansen van starters zijn hersteld tot op het niveau van voor de coronapandemie, maar de ongelijkheid in baankansen tussen opleidingsniveaus is toegenomen. Daarnaast stellen 23 duizend jongeren hun arbeidsmarktintrede uit. Hierdoor daalt het aanbod op de arbeidsmarkt, met als gevolg dat het aantal nieuwe banen van jongeren is afgenomen.

Lees verder


Evaluatie eerste openstelling van de regeling ‘Omscholing naar kansrijke beroepen in de ICT en techniek’

SEO, september 2022

Dit onderzoek bevat een kwalitatieve evaluatie van de eerste openstelling van de subsidieregeling Omscholing naar kansrijke beroepen in de ICT en Techniek. De evaluatie richt zich op de redenen van onderbenutting na eerste openstelling eind 2021 en bevat lessen om bij een volgende openstelling een groter aantal bedrijven te bereiken.

Lees verder


PBL en ROA brengen in beeld waar arbeidsmarkttekorten klimaatdoel kunnen belemmeren

PBL en ROA, september 2022

Onderzoekers van het PBL en het Researchcentrum voor Opleiding en de Arbeidsmarkt (ROA) hebben een model ontwikkeld dat voor vijf jaar vooruit laat zien waar knelpunten op de arbeidsmarkt kunnen ontstaan bij de uitvoering van het klimaatbeleid. Uit de analyses blijkt dat er vooral een tekort is aan technici op bachelor- en masterniveau, naast aan technici en ambachtslieden op MBO-niveau. In Zeeland, Drenthe en Limburg kunnen de knelpunten groter uitvallen dan nationaal, omdat daar relatief veel klimaatinvesteringen plaatsvinden. De inzichten uit het model helpen werkgevers, opleiders en de overheid te zien waar bijsturing nodig is om de klimaatdoelen in 2030 en 2050 te kunnen behalen.

Lees verder


Studiekeuzes van jongeren met een migratieachtergrond

NIDI-KNAW/Rijksuniversiteit Groningen en Universiteit Utrecht, augustus 2022

In de afgelopen jaren is veel onderzoek gedaan naar de onderwijsachterstanden van jongeren met een migratieachtergrond. Weinig is echter bekend over hun opleidingsrichting. Zijn er verschillen tussen jongeren met en zonder migratieachtergrond in hun studiekeuze? En zijn hun studiekeuzes veranderd in de tijd?

Lees verder


Update arbeidsmarktprognoses 2026 – factsheet

ROA, juli 2022

Door de beperktere voorspelde invloed van de COVID-19 pandemie op de economie zijn vooruitzichten voor de werkgelegenheid gunstig. Tegelijkertijd wordt het arbeidsaanbod in toenemende mate geremd door de vergrijzing en vlakt daarmee de potentiele groei op termijn af.

Lees verder


Werkgevers benutten nog niet alle kansen op krappe arbeidsmarkt

SCP, juli 2022

Gezien de enorme krapte op de arbeidsmarkt is het belangrijk dat werkgevers hun medewerkers weten te behouden en voorkomen dat mensen uitvallen, maar ook dat zij kansen benutten om mensen die nu geen baan hebben aan het werk te helpen. Daarbij is meer nodig is dan goede betaling en arbeidsvoorwaarden. Het verlagen van werkdruk, het aanbieden van scholing en trainingen, het bieden van kansen voor mensen met een arbeidsbeperking en het mogelijk maken van thuiswerken zijn voorbeelden van het beter benutten van het arbeidspotentieel in Nederland. Dit concludeert het SCP in de derde editie van ‘Arbeidsmarkt in kaart: werkgevers’ een langlopend onderzoek onder werkgevers.

Lees verder

Lees ook: Arbeidsmarkt-onderzoek: afname scholing en actief zoekgedrag naar (vervangend) werk


Arbeidsmarkt in kaart. Wel- en niet-werkenden – editie 3

SCP, juli 2022

Nederlanders met een baan namen de afgelopen jaren minder deel aan (bij)scholing en gingen minder actief zoeken naar werk bij (dreigend) baanverlies. De coronapandemie en de bijbehorende maatregelen speelden hierbij waarschijnlijk een rol. Er waren minder vacatures en fysiek contact werd aan banden gelegd. Deze bevindingen uit arbeidsmarktonderzoek van het Sociaal en Cultureel Planbureau staan in schril contrast met het arbeidsmarktbeleid van de overheid. Zij wil juist werkenden aansporen scholing te volgen, informeel te leren op de werkplek en bij dreigende werkloosheid actief een baan te zoeken.

De resultaten van dit langlopend, tweejaarlijks arbeidsmarktonderzoek van het SCP onder wel- en niet-werkenden zijn te lezen in de publicatie Arbeidsmarkt in kaart – wel- en niet-werkenden – editie 3

Lees verder


Arbeidsmarktkrapte

SEO, juli 2022

De krapte in de techniek- en energiesector blijft tot en met 2030 bestaan. Deze krapte vormt een belemmering voor het realiseren van maatschappelijke en economische transities. De techniek- en energiesector zijn relatief conjunctuurgevoelige sectoren. Oplossingsrichtingen bestaan uit het verhogen van de arbeidsproductiviteitsgroei, het scholen en behouden voor de sectoren van meer jongeren en uit arbeidsmigratie.’

Lees verder


De impact van taken op de baan- en werkzekerheid van werknemers

Tijdschrift voor Arbeidsvraagstukken, juni 2022

In deze bijdrage onderzoeken we in welke mate de routinematigheid van het takenpakket van werkenden en het automatiseringsrisico van het beroep samenhangen met een verminderde baan- en werkzekerheid.

Lees verder

Lees ook de artikelen:


Arbeidsmigratie in 2030

SEOABU, juni 2022

Aantal arbeidsmigranten in Nederland is de laatste jaren sterk gestegen en zal, afhankelijk van welk scenario men kiest, tot 2030 verder stijgen tot 850 duizend of 1,2 miljoen werknemers. Het doel van dit onderzoek is om te bepalen welke rol arbeidsmigratie op dit moment vervult op de Nederlandse arbeidsmarkt en hoe zich dit naar verwachting ontwikkelt tot 2030.

Lees verder


Leven lang ontwikkelen in Nederland

ROA, mei 2022

Tegen het licht van de veranderingen op en buiten de arbeidsmarkt, zou een Leven Lang Ontwikkelen (LLO) een vanzelfsprekend onderdeel van een ieders werk en leven moeten zijn. LLO kan veroudering van skills tegengaan en ervoor zorgen dat nieuwe skills eigen gemaakt worden, zodat men duurzaam inzetbaar wordt en blijft. Het kabinet zet daarbij in op het vergroten van de leercultuur en één ieders eigen regie. Een zorg vanuit beleid en wetenschap is dat de deelname aan cursussen en trainingen nog onvoldoende van de grond komt en dat het potentieel van het informeel leren nog onvoldoende wordt benut. Daarnaast zijn er grote verschillen tussen personen als het gaat om actieve deelname aan LLO. Dit rapport gaat in op de volgende twee vragen:

  • Wat zijn de ontwikkelingen van Leven Lang Ontwikkelen activiteiten in 2020 t.o.v. eerdere jaren?
  • Wat is de relatie tussen leren en duurzame inzetbaarheid in de vorm van externe employability en baanmobiliteit in 2020 t.o.v. eerdere jaren?

Lees verder


Inzicht in skills: Een verkenning van Nederlandse initiatieven

SEOROA, maart 2022

Skills zijn de verzameling van zowel harde als zachte kennis, vaardigheden en competenties die ervoor zorgen dat iemand productief is. Ondanks de vele initiatieven om Leven Lang Ontwikkelen te versterken en het breed gedeelde gevoel voor urgentie, is er nog steeds sprake van onderbenutting van de mogelijkheden die een skillsmarkt kan bieden bij de matching van vraag en aanbod op de arbeidsmarkt en daarmee ook een onderbenutting van bestaande en potentiële skills zelf. Dit onderzoek inventariseert welke Nederlandse skills-initiatieven er zijn en welke lessen zij bieden ten aanzien van een optimale inzet van skills bij loopbaan en ontwikkeling, via welke wegen een op skills gerichte arbeidsmarkt kan worden bevorderd en welke rollen en taken betrokken partijen hierbij hebben.

Lees verder


Monitor Tijdelijke subsidieregeling NL Leert Door met inzet van scholing

Ministerie van SZW / Panteia, maart 2022

Het doel van dit monitoronderzoek is inzicht te krijgen in de mate waarin het subsidieontvangers lukt om voldoende deelnemers voor het scholingsaanbod te werven én de mate waarin deze deelnemers ook daadwerkelijk met scholing starten en de scholing afronden, zodat het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid de financiële benutting van de subsidieregeling kan volgen.

Lees verder


Stapelen in het voortgezet onderwijs

CPB, 15 februari 2022

Scholen in het voortgezet onderwijs (vo) verschillen sterk in het aantal leerlingen dat na het behalen van het eerste diploma doorstroomt naar een hoger onderwijsniveau in het vo, het zogenoemde ‘stapelen’. Het maakt voor de schoolloopbaan van een leerling uit op welke school die zit. Dit duidt op kansenongelijkheid. Ook lijkt het tussen 2007 en 2019 voor leerlingen niet makkelijker te zijn geworden om meerdere diploma’s te halen in het vo. Dit blijkt uit CPB-onderzoek ‘Stapelen in het voortgezet onderwijs’ dat 15 februari 2022 is verschenen.

Lees verder


Vervolgonderzoek experimenten Participatiewet

CPB, 27 januari 2022

Als bijstandsgerechtigden ontheven worden van hun verplichtingen, zoals actief werk zoeken en aangeboden werk aannemen, heeft dat geen negatief effect op de uitstroom naar werk. Na afloop van de ontheffing zijn er soms positieve effecten op uitstroom. Ook andere maatregelen laten soms positieve effecten zien, maar dit verschilt per gemeente. Met name in de gemeente Utrecht waren de effecten van de onderzochte maatregelen positief. Dit blijkt uit het ‘Vervolgonderzoek experimenten Participatiewet’ naar de effecten van experimenten in de gemeenten Deventer, Utrecht en Wageningen.

Lees verder


Vrij reizen over de arbeidsmarkt

TNO, 26 januari 2022

Beroepen veranderen of verdwijnen in hoog tempo door digitalisering, automatisering en robotisering. Het skillspaspoort kan de oplossing zijn om in te spelen op deze behoefte aan overzicht. Maar de ontwikkeling en implementatie ervan vraagt om visie, brede samenwerking en regie. Zo blijkt uit een recent onderzoek van TNO in samenwerking met een drietal hogescholen en steun van Instituut Gak.

Lees verder


Veelbelovend. Kansen en belemmeringen voor jongeren in 2021

SER, 21 januari 2022

De positie van jongeren is de afgelopen twee jaar slechter geworden. Zo is de mentale druk die jongeren ervaren steeds groter geworden, de woningmarkt niet toegankelijk voor hen en wordt de rekening van de klimaatcrisis doorgeschoven naar komende generaties. Het SER Jongerenplatform doet daarom aanbevelingen om de positie van jongeren te verbeteren.

Lees verder


Inzichten uit het netwerk van regionale LLO-projecten

SER, 30 november 2021

Als aanjager van leven lang ontwikkelen (LLO) maakt de SER zichtbaar wat er in regio’s en sectoren gebeurt om een positieve en vanzelfsprekende leercultuur te bevorderen. De afgelopen jaren is een netwerk opgebouwd met regionale samenwerkingsverbanden die zich met LLO bezighouden. De successen, aandachtspunten en inzichten zijn samengebracht in een publicatie.

Lees verder


Perspectief op Werk: Eindrapportage

Ministerie van SZW, 24 november 2022

Rapport met een evaluatie van het programma Perspectief op Werk (PoW). Dit richtte zich op mensen die wel willden werken, maar op eigen kracht niet aan werk kwamen.

Lees verder


Ouderenwerkloosheid in Brabant

Provincie Noord-Brabant, PON Telos, november 2021

In dit onderzoek heeft PON Telos in opdracht van de provincie Noord-Brabant geïnventariseerd welke projecten er in de afgelopen 5 jaar in de Brabantse arbeidsmarktregio’s zijn ingezet om oudere werklozen te ondersteunen in hun zoektocht naar werk en wat er met die projecten is bereikt.

Lees verder


Leerwerktrajecten voor personen met een migratieachtergrond in de praktijk: een inventarisatie van opschalingsmogelijkheden

SER, 15 november 2021

In Nederland wordt volop invulling gegeven aan het aanbod van leerwerktrajecten voor personen met een migratieachtergrond. Doel is om mensen met een migratieachtergrond sneller aan het werk te helpen. De SER heeft in samenwerking met het ministerie van SZW zeventien leerwerktrajecten in kaart gebracht en de opschalingsmogelijkheden geïnventariseerd.

Lees verder


Dalende arbeidsparticipatie van jonge mannen

CPB, 15 oktober 2021

Het afgelopen decennium is het aandeel jonge mannen dat werkt afgenomen. Met name onder mannen in de leeftijd van 25 tot en met 44 jaar is de afname fors, met een daling van 5 procentpunt in tien jaar tijd. Dat zijn ruim 100 duizend werkende jonge mannen minder. Deze afname hangt samen met minder werkgelegenheid in sectoren waar relatief veel mannen werken, de nasleep van de financiële crisis en een (tijdelijke) toename in het aantal jonge mannen met een Wajong-uitkering. Dit blijkt uit de CPB-publicatie ‘Dalende arbeidsparticipatie van jonge mannen’ die op 15 oktober is gepubliceerd.

Lees verder


Werken zonder Armoede

SER, 28 september 2021

Werk, en dus salaris, biedt niet voor iedereen voldoende bestaanszekerheid. Zo’n 220.000 werkenden zijn arm, ondanks hun inkomen uit werk. Om uit die armoede te komen is een aanpak nodig op meerdere fronten: een voldoende en stabiel inkomen, werk dat voldoende perspectief biedt en dienstverlening die aansluit op de behoeften van werkende minima. De armoede voor een deel van deze mensen is gelukkig tijdelijk, maar er is ook een groep die langdurig in armoede werkt of steeds terugvalt. De gevolgen van armoede raken bovendien ook de kinderen in hun gezinnen, die daardoor een slechte start in hun leven krijgen. De SER publiceerde daarover onlangs al in adviezen over kinderopvang en gelijke kansen in het onderwijs. En er zijn groepen die net boven de armoedegrens zitten, maar vergelijkbare problemen hebben. Daar gaat de verkenning Werken zonder Armoede (pdf) op in.

Lees verder


Bij- en omscholing en automatisering in Nederland: Kansen en beperkingen

Universiteit Twente, de Radboud Universiteit en het ROA van de Universiteit van Maastricht, 15 september 2021

Automatisering verandert de arbeidsmarkt wezenlijk. Steeds meer taken kunnen aan zelfstandig werkende machines en systemen worden toevertrouwd, waardoor werkzaamheden binnen banen veranderen en er andere eisen aan de vaardigheden van werknemers worden gesteld. Ongeveer een derde van alle banen, over de hele breedte van de arbeidsmarkt, zal met een dergelijke automatisering te maken krijgen.
Om inzetbaar te zijn en blijven op de arbeidsmarkt, is het belangrijk dat mensen vaardigheden aanleren die ervoor zorgen dat zij machines kunnen bouwen en onderhouden, met machines kunnen concurreren, of complementair zijn aan machines. Omdat veel mensen het risico lopen niet de juiste vaardigheden te bezitten, zal een aanzienlijke groep mensen moeten worden omgeschoold. Deze factsheet laat de kansen en beperkingen rondom deze uitdaging zien.

Lees verder


Investeren in de arbeidsmarktintegratie van statushouders

CPB, 2 september 2021

Eén op de vijf à zes statushouders verhuist binnen de inburgeringstermijn van drie jaar naar een andere gemeente, maar ze verhuizen niet naar gemeenten waar ze een grotere baankans hebben. Ook is het verhuisgedrag van nieuwkomers moeilijk te voorspellen. Gemeenten kunnen daarom het beste direct starten met de inburgering en begeleiding van statushouders naar werk, zowel uit maatschappelijk als gemeentelijk belang. Dit blijkt uit het CPB-onderzoek ‘Investeren in de arbeidsmarktintegratie van statushouders’

Lees verder


Arbeidsdeelname van mensen met een arbeidsbeperking stijgt na bij- of omscholing

Sociale vraagstukken – UWV, 5 augustus 2021

Mensen met een arbeidsongeschiktheidsuitkering gaan na scholing meer werken, blijkt uit onderzoek van UWV. Na een korte of langere opleiding of cursus vinden ze vaker werk, met meer uren en gaandeweg een hoger uurloon. UWV wil dan ook meer scholing voor uitkeringsgerechtigden met een arbeidsbeperking inzetten.

Lees verder


Arbeidsmarkt doorstaat Corona-pandemie redelijk

ROA – Universiteit Maastricht, juli 2021

Ondanks de economische schok van de Covid-19-pandemie zijn de baankansen over het algemeen goed voor gediplomeerden die de komende zes jaar de arbeidsmarkt op komen. Tot 2026 worden er meer dan 2 miljoen baanopeningen verwacht. Daar tegenover staat een instroom van 1,6 miljoen nieuwe afgestudeerden. De baankansen verschillen wel sterk tussen richtingen, met de beste kansen in de techniek, zorg en onderwijs. Dit blijkt uit het rapport De arbeidsmarkt naar opleiding en beroep tot 2026 van het Researchcentrum voor Onderwijs en Arbeidsmarkt (ROA) van de Universiteit Maastricht.

Lees verder


Rendement van bachelor en master diploma’s

ROA, juli 2021

Dit rapport gaat in op het arbeidsmarktrendement van bachelor en master diploma’s uit het hbo en wo. Aan de vraagkant onderzoeken wij door middel van tekstmining in welke mate werkgevers die op Academic Transfer en Indeed werven in hun zoektocht naar hoogopgeleiden verwijzen naar bachelor en master diploma’s in hun vacaturetekst. We concluderen dat dit niet of nauwelijks het geval is: werkgevers in Nederland werven 18 jaar na de invoering van de BAMA structuur nog steeds aan de hand van termen zoals hbo- en wo-gediplomeerden.

Lees verder


Zekerheid voor mensen, een wendbare economie en herstel van de samenleving

SER, juni 2021

De SER heeft een advies gemaakt voor het nieuwe kabinet hoe brede welvaart voor alle Nederlanders bewerkstelligd kan worden. Het advies is bedoeld voor de middellange termijn (MLT): van 2021 tot 2025. De SER adviseert dat het kabinet fors gaat investeren in zekerheid van werk en inkomen, in toekomstig verdienvermogen, in sterke publieke dienstverlening en een duurzaam leefklimaat.

Lees verder


Een onverwacht valse start op de arbeidsmarkt

De impact van de coronapandemie op de overgang van het onderwijs naar de arbeidsmarkt

SEO – Verwey Jonker Instituut, juni 2021

De baankansen van starters zijn hersteld tot op het niveau van voor de coronapandemie, maar de ongelijkheid in baankansen tussen opleidingsniveaus is toegenomen. Daarnaast stellen 23 duizend jongeren hun arbeidsmarktintrede uit. Hierdoor daalt het aanbod op de arbeidsmarkt, met als gevolg dat het aantal nieuwe banen van jongeren is afgenomen.

Lees verder


Gelijke kansen in het onderwijs. Structureel investeren in kansengelijkheid voor iedereen

SER, juni 2021

Ondanks het breed gedeelde gelijkheidsideaal in onze samenleving is de plek waar je wieg staat nog steeds bepalend voor de kansen die je krijgt in je leven. De coronacrisis vergroot deze bestaande kansenongelijkheid.
Voor bepaalde groepen kinderen en jongeren is sprake van een stapeling van risico’s gedurende hun leven. Onderwijs bevat een belangrijke sleutel om hierop in te grijpen. Maar het onderwijs speelt niet de rol van ‘great equalizer’. Integendeel, de wijze waarop ons opvang- en onderwijssysteem is georganiseerd leidt er in een aantal gevallen toe dat kansenongelijkheid eerder wordt vergroot dan verkleind. Hierdoor ontstane achterstanden kunnen op de arbeidsmarkt bovendien moeilijk worden ingehaald. Onderwijs van hoge kwaliteit is – juist nu we de coronacrisis achter ons laten – nodig om alle kinderen gelijke kansen te geven om te leren en zich te ontwikkelen. Dat staat in het advies ‘Gelijke kansen in het onderwijs. Structureel investeren in kansengelijkheid voor iedereen’.

Lees verder


Zekerheid voor mensen, een wendbare economie en herstel van de samenleving

SER, juni 2021

Met dit ontwerpadvies komt de SER voor de komende kabinetsperiode met een breed pakket voorstellen dat tot brede welvaart voor alle Nederlanders moet leiden. Vakbonden, werkgeversorganisaties en kroonleden adviseren een nieuw kabinet fors te investeren in brede welvaart: in zekerheid van werk en inkomen, in toekomstig verdienvermogen, in sterke publieke dienstverlening en een duurzaam leefklimaat.

Lees verder


Skills gevraagd!

TNO, mei 2021

Nederland staat voor grote maatschappelijke opgaven. Denk aan technologische ontwikkelingen, zoals digitalisering en artificial intelligence (AI), maar ook de energietransitie, de klimaatcrisis en de covid-19-pandemie. Ondertussen ontstaat op de huidige arbeidsmarkt een mismatch tussen vraag en aanbod. Dit compliceert het oplossen van de maatschappelijke opgaven. TNO stelt daarom voor om te innoveren naar een toekomst- en schokbestendige arbeidsmarkt.
Drie elementen zijn daarbij noodzakelijk: skills, innovatie is ‘mens-én-werk’, en inclusiviteit. Hiermee ontstaat een arbeidsmarkt die bijdraagt aan de veerkracht van mensen, welvaart, welzijn én het slagen van grote maatschappelijke opgaven. Dat is te lezen in het whitepaper Skills gevraagd!

Lees verder


Inspiratiedocument: Samen toewerken naar een meer skillsgerichte arbeidsmarkt

SER, mei 2021

Met de flexibilisering van de arbeidsmarkt en het beroepsonderwijs skills meer centraal komen te staan. Intersectorale mobiliteit, loopbaanpaden en scholings- en ontwikkelroutes kunnen efficiënter in tijd en kosten. En daarnaast motiverender en effectiever worden ingericht wanneer een betrouwbaar inzicht bestaat in gevraagde, aanwezige en nog te ontwikkelen skills. In dit inspiratiedocument vertellen mensen vanuit onderwijs, onderzoek, sociale partners, EVC-aanbieders, regionale samenwerkingsverbanden gericht op leven lang ontwikkelen, UWV en SBB wat er voor nodig is om dit te realiseren.

Lees verder


Slotbeschouwing van de reeks ‘De veranderende wereld van werk’

SCP, april 2021

Laatste deel van de onderzoekserie over de veranderende arbeidsmarkt. Het SCP signaleert dat de kwaliteit van werk niet alleen gaat om het hebben van een baan en de hoogte van een inkomen, maar ook het welzijn van mensen raakt. Daarbij spelen de inhoud van het werk, ervaringen op de werkvloer, zelfontplooiing en ruimte voor initiatief een belangrijke rol. Toekomstgericht arbeidsmarktbeleid moet oog hebben voor de verantwoordelijkheden die werkenden naast hun werk hebben.

Lees verder


De Staat van het Onderwijs 2021

Inspectie van het Onderwijs, 14 april 2021

Rapport over trends en ontwikkelingen in het onderwijsstelsel en binnen de onderwijssectoren. Volgens de Inspectie van het Onderwijs ontstaat er door de coronacrisis een unieke kans om het onderwijs structureel te verbeteren. Omdat leerlingen en studenten vertraging hebben opgelopen door de coronapandemie is er een inhaalslag aangekondigd. De inspectie roept in de Staat van het Onderwijs 2021 op meer te doen dan alleen de corona-achterstanden in te halen: maak van de aangekondigde reparatie een renovatie.

Lees verder


Van ‘zombie’- naar ‘engel’-baan door omscholing en afstemming

PwC, april 2021

Zo’n 1,6 miljoen banen in Nederland dreigen te verdwijnen omdat ze op termijn overbodig zijn. Om te voorkomen dat 1,6 miljoen mensen aan de zijlijn komen te staan, is omscholing cruciaal. Omscholing betekent niet het leren van compleet andere vaardigheden. 82 procent van de bestaande vaardigheden heeft potentie in andere banen waaraan op lange termijn wel behoefte is. Een ander deel van de oplossing ligt in het afstemmen van vraag en aanbod tussen arbeidsmarktregio’s. Dat blijkt uit het onderzoek ‘How to make vulnerable jobs ready for the future’ van PwC.

Lees verder


Robotisering en de kwaliteit van werk

SCP, februari 2021

Een van de effecten van robotisering is dat met name laaggeschoold werk in de industrie verdwijnt. Tegelijk biedt de inzet van robotisering vanuit maatschappelijk perspectief ook mogelijkheden. Werkgevers, werknemers en overheid moeten starten met een robotiseringsagenda waarmee de komende jaren wordt bijgestuurd op de kansen en risico’s van robotisering op de arbeidsmarkt. Dat blijkt uit de verkenning ‘Robotisering en de kwaliteit van werk’ van het Sociaal en Cultureel Planbureau, in het kader van de serie ‘De veranderende wereld van werk’.

Lees verder


De impact van de coronacrisis op de overgang onderwijs-arbeidsmarkt

SEO Economisch Onderzoek / Verwey-Jonker Instituut, december 2020

Aan het eind van de eerste coronagolf hadden 10.000 minder jongeren een baan van minimaal drie dagen per week ten opzichte van een jaar eerder. Dat blijkt uit de eerste baankansenmonitor van SEO Economisch Onderzoek en het Verwey-Jonker Instituut onder circa 240 duizend startende jongeren van 16 tot 30 jaar. De coronacrisis heeft vooral gezorgd voor een valse start op de arbeidsmarkt voor mbo-bol afgestudeerden, jongeren zonder startkwalificatie en uitvallers uit het hoger onderwijs. Deze jongeren hadden ook voor de coronacrisis al minder kans op werk. De kansenongelijkheid op de arbeidsmarkt is in de eerste maanden van de coronacrisis nog verder toegenomen.

Lees verder


Eindevaluatie Regionaal Investeringsfonds mbo2014-2018

Ministerie van OCW / Dialogic en Ecorys, december 2020

Het rapport evalueert het Regionaal Investeringsfonds mbo (RIF) 2014-2018 voor het stimuleren van de samenwerking tussen onderwijs (publiek) en bedrijfsleven (privaat).

Lees verder


Verzwaring lockdown raakt kwetsbare werkenden hard

PBL, december 2020

De coronamaatregelen kunnen mensen belemmeren bij het uitvoeren van hun werk, maar niet iedereen wordt even hard geraakt. In dit artikel verkennen het PBL en RaboResearch welke groepen werkenden negatieve gevolgen ondervinden en hoe dat verschilt met de zwaarte van de coronamaatregelen. Vooral jongeren, laagopgeleiden, werkenden met een niet-westerse migratieachtergrond of met een baan in de regio’s aan de rand van het land worden hard geraakt. Zij hebben bovengemiddeld vaak een contactrijk niet-vitaal beroep, waarbij ze niet vanuit huis kunnen werken.

Lees verder


The Work of the Future: Building Better Jobs in an Age of Intelligent Machines

MIT Work of the Future, november 2021

As this report documents, the labor market impacts of technologies like AI and robotics are taking years to unfold. But we have no time to spare in preparing for them. If those technologies deploy into the labor institutions of today, which were designed for the last century, we will see similar effects to recent decades: downward pressure on wages, skills, and benefits, and an increasingly bifurcated labor market. This report, and the MIT Work of the Future Task Force, suggest a better alternative: building a future for work that harvests the dividends of rapidly advancing automation and ever-more powerful computers to deliver opportunity and economic security for workers. To channel the rising productivity stemming from technological innovations into broadly shared gains, we must foster institutional innovations that complement technological change.

Lees verder


Naar een schokbestendiger arbeidsmarkt

Toekomst van Arbeid, november 2020

In dit vervolg op Investeren in mensen analyseert het Platform de Toekomst van Arbeid de gevolgen van de coronacrisis op onderwijs, arbeidsmarkt en sociale zekerheid. Helpt het pakket maatregelen uit Investeren in mensen de arbeidsmarkt robuuster te maken? Ja, is het korte antwoord. Moeten er extra maatregelen getroffen worden naar aanleiding van de coronacrisis? Ja, een weerbaarheidsreserve voor zelfstandig ondernemers is geen luxe maar noodzaak. Zo wordt de Nederlandse arbeidsmarkt nog stootvaster.

Lees verder


Baankans arbeidsgehandicapten vergroot door scholing

UWV, november 2020

Mensen met een arbeidsongeschiktheids- of ziektewet-uitkering vinden na scholing bijna twee keer zo vaak een baan als zij die geen cursus, opleiding of training volgden. Ook behouden arbeidsbeperkten die werk vonden na scholing langer hun baan. Dit blijkt uit twee onderzoeken uitgevoerd door UWV:

Lees verder


Leren en ontwikkelen en de bijdrage aan van-werk-naar-werk

SER, november 2020

Op verzoek van de Denktank Coronacrisis, die is geïnitieerd door de SER, is een kennisdocument opgesteld waarin de centrale vraag is: Welke lessen kunnen we trekken uit de bestaande initiatieven voor Leven Lang Ontwikkelen (LLO) en van werk (en werkloosheid) naar werk en wat is nodig voor opschaling hiervan in de crisis- en herstart fase.
De belangrijkste lessen zijn:

  • Werk vanuit een integrale aanpak, gezien vanuit het individu. Er is een brug nodig om van werk (of vanuit werkloosheid) naar werk te komen. Dat is nu in de crisis nodig, maar zal vaker kunnen voorkomen in de loopbaan van de betrokkenen. De infrastructuur die voor de langere termijn wordt opgezet voor LLO kan gezien worden als de weg waaraan de brug ligt, en waarop men ook weer verder gaat.
  • Zorg bij de uitvoering en facilitering van VWNW-trajecten en omscholing voor een goede coördinatie en samenwerking en sluit zoveel mogelijk aan bij de al bestaande regionale en sectorale samenwerkingsverbanden en infrastructuren.
  • Benut de crisismaatregelen ook om toe werken naar een duurzame infrastructuur voor leven lang ontwikkelen die we ook na de crisis nodig hebben.

Lees verder

Zie ook: Voortgangsrapportage SER Actie-agenda Leven Lang Ontwikkelen: Najaar 2019 – najaar 2020


NL Leert Door met ontwikkeladviezen

Ministerie van SZW, november 2020

In dit onderzoek – een eerste quick scan – is gekeken naar: de manier waarop deelnemers van de ontwikkeladviezen op de hoogte raakten, welke aanleiding zij hadden om een ontwikkeladvies aan te vragen, welke doelen zij met het ontwikkeladvies voor ogen hadden, wat de kenmerken van de bereikte deelnemers zijn, en de manieren waarop loopbaanadviseurs en -organisaties deelnemers wierven.

Lees verder


Voortgangsrapportage Leven Lang Ontwikkelen

Ministerie van SZW, november 2020

Voortgangsrapportage over de instrumenten om mogelijk te maken dat mensen zich een leven lang blijven ontwikkelen om inzetbaar te blijven op de arbeidsmarkt.

Lees verder


Jaarrapport Integratie 2020

CBS, november 2020

Het Jaarrapport 2020 brengt in beeld hoe het staat met de verschillende herkomstgroepen in onze samenleving aan de hand van verschillende thema’s: bevolking, onderwijs, arbeidsmarkt, sociale zekerheid, inkomen, criminaliteit, gezondheid en maatschappelijke participatie. Het rapport besteedt hierbij specifiek aandacht aan mensen met een Turkse, Marokkaanse, Surinaamse en Antilliaanse achtergrond, vluchtelingengroepen en migranten uit de nieuwe EU-lidstaten zoals Polen en Roemenië.

Vooral het eerste hoofdstuk over de transitie van onderwijs naar de arbeidsmarkt is relevant.

Lees het rapport


Kansrijk integratiebeleid op de arbeidsmarkt

SCP, oktober 2020

De verschillen in arbeidsparticipatie tussen personen met en zonder migratieachtergrond zijn groot en hardnekkig. Op dit moment werkt 61% van de personen met een niet-westerse migratieachtergrond (15-74 jaar). Bij personen zonder migratieachtergrond werkt 69%. Het verschil dreigt door de coronacrisis verder op te lopen.

Overheden en werkgevers kunnen met gerichte maatregelen deze ongelijkheid tegengaan. Kansrijk zijn onder andere: het eerder toegang geven van migranten tot de arbeidsmarkt, een slimmer plaatsingsbeleid, sterkere financiële prikkels voor zowel werkgevers als werknemers. Een neutraler wervings- en selectieproces is belangrijk om arbeidsdiscriminatie tegen te gaan. Dit blijkt uit de publicatie Kansrijk integratiebeleid op de arbeidsmarkt van het CPB en het SCP.

Lees het rapport


Eigen regie op loopbaan en ontwikkeling

SER, oktober 2020

De arbeidsmarkt is volop in beweging en voor veel mensen onzeker. Dat was al gaande, maar is enorm versterkt door de coronacrisis. Werk verandert, werk verdwijnt en er komt nieuw werk bij. Het is noodzakelijk dat werkenden zich blijven ontwikkelen om duurzaam inzetbaar te blijven. Een belangrijke randvoorwaarde daarvoor is dat werkenden zelf het heft in handen nemen, blijven nadenken over hun mogelijkheden en tijdig stappen zetten om zich te ontwikkelen.

Werkgevers, maar ook vakbonden, brancheorganisaties, O&O organisaties, onderwijsinstellingen en overheid op alle niveaus, kunnen dit stimuleren door planmatig werknemers hierin te ondersteunen. Om dit mogelijk te maken heeft de SER vanuit de Actie-agenda Leven lang Ontwikkelen, samen met TNO, Windesheim, AWVN en eelloo de belangrijkste kennis van experts op het gebied van het stimuleren van eigen regie, gebundeld in het kennisdocument Eigen regie op loopbaan en ontwikkeling (pdf).

Zie ook: samenvatting en persbericht.


Techniekpact evaluatie en advies

SEO economisch onderzoek en Technopolis, september 2020

SEO economisch onderzoek en Technopolis hebben het Techniekpact (2013-2020) geëvalueerd in opdracht van de ministeries van EZK en SZW. Het Techniekpact heeft als doel het aantal technici te vergroten en bèta-, technische en technologische vaardigheden op de Nederlandse arbeidsmarkt te versterken. Uit de evaluatie komt onder meer naar voren:

  • een groot deel van de knelpunten uit 2013 geldt nu nog
  • de instroom in het voortgezet en beroepsonderwijs is hoger, maar nog niet op het gewenste niveau (voornamelijk de instroom op het vmbo-niveau blijft achter)
  • de kwaliteit van het techniekonderwijs staat nog steeds onder druk en kampt met lerarentekorten
  • op universitair niveau neemt het aantal studenten veel sneller toe dan het aantal gekwalificeerde docenten
  • ook buiten de technische sectoren is een groeiende vraag is naar technisch hoger geschoold personeel
  • door de snelle ontwikkelingen en de brede impact van nieuwe technologie op de arbeidsmarkt is het belang van permanent leren sterk toegenomen.

Ook is door de voorzitter van Techniekpact, mevrouw T. Koster, een advies geschreven voor de doorontwikkeling van het Techniekpact.

Lees verder


Nieuwe inzichten over jongeren en ondernemerschap

RVO, september 2020

Young Works onderzocht in opdracht van RVO de drijfveren en motivatie van jongeren voor ondernemerschap en het volgen van ondernemerschapsonderwijs. Het onderzoek leverde het ‘Ondernemende Minds-model’ op, dat onderscheid maakt tussen 4 typen jongeren, elk met een eigen kijk op ondernemen en leren.

Lees verder


Investeren in herstel en groei van het mkb

Nederlands Comité voor Ondernemerschap, augustus 2020

Het Nederlands Comité voor Ondernemerschap pleit bij het kabinet voor een samenhangend pakket van maatregelen, die bijdragen aan investeringen in innovatie en groei, een ondernemende arbeidsmarkt en een productiviteitssprong van ondernemers. Na de massieve steunmaatregelen moet worden gewerkt aan herstel van vertrouwen en (nieuwe) groei van het mkb. Het ‘Herstel- en groeiplan mkb’ beschrijft tien gerichte maatregelen, die rekening houden met de fase van herstel waarin een bedrijf zich bevindt en met de verschillen tussen bedrijven, waaronder. een nationaal omscholingsprogramma voor tekortberoepen en een persoonlijk ontwikkelbudget

Lees verder


Langdurige effecten van de coronacrisis voor de arbeidsmarkt

CPB, augustus 2020

Door de coronacrisis wordt de Nederlandse economie op de korte termijn flink geraakt. Deze schade zal op de langere termijn slechts gedeeltelijk herstellen, zelfs in het geval dat het virus binnenkort helemaal onder controle is. De productiviteitsgroei zal langdurig lager zijn onder meer door verminderde innovatie en investeringen. Ook zal de werkloosheid, na een sterke stijging, pas na ongeveer vijf jaar, weer zijn teruggekeerd naar een structureel niveau. Mensen die werkloos raken gaan, als ze opnieuw een baan vinden, vaak langdurig in inkomen achteruit. Dit geldt vooral als ze langere tijd geen werk hebben gehad en daardoor vaardigheden en kennis verliezen. Dit staat in de publicaties ‘Blijvende economische schade van de coronacrisis’ en ‘Langdurige effecten van de coronacrisis voor de arbeidsmarkt’.

Lees verder


Youth & COVID-19: Impacts on jobs, education, rights and mental well-being

ILO, augustus 2020

Het rapport beschrijft de rechtstreekse gevolgen van de Covid-19 pandemie op het leven van jongeren (18–29 jaar) met betrekking tot werkgelegenheid, onderwijs, geestelijk welzijn, rechten en sociaal activisme. Geconstateerd wordt dat de impact van de pandemie op jongeren systematisch, diepgaand en onevenredig is. Het is vooral moeilijk geweest voor jonge vrouwen, jongere jongeren en jongeren in lage inkomenslanden. Jongeren maken zich zorgen over de toekomst en hun plaats daarin.

Lees verder


Lessen voor de NOW

CPB, augustus 2020

De NOW heeft een belangrijke rol gespeeld in het behoud van werkgelegenheid aan het begin van de coronacrisis. Nu een deel van de bedrijven echter langdurig een lagere productiviteit kent, neemt het belang van zoeken naar ander werk toe. Een lagere vergoeding voor bedrijven en/of een beperking van de loondoorbetaling aan werknemers vergroot de prikkel om minder productieve banen te verlaten voor meer productieve banen. Ondersteuning in de vorm van omscholing en begeleiding van werk-naar-werk kan daar ook een bijdrage aan leveren. Dit zijn de belangrijkste conclusies uit de publicatie ‘Lessen voor de NOW’.

Lees verder


Verwachte gevolgen van corona voor scholing, werk en armoede

SCP, juli 2020

Omscholing kan een rol spelen bij het versoepelen van transities op de arbeidsmarkt. Hier doet zich echter een probleem voor, zo staat te lezen in de SCP-publicatie Verwachte gevolgen van corona voor scholing, werk en armoede. Organisaties die in crisistijd moeten zien te overleven, zijn minder geneigd om te investeren in omscholing van boventallig personeel. Een manier om dit te doorbreken is door inmenging van de overheid. Het kabinet doet dat door omscholing te koppelen aan steunmaatregelen. Een aandachtspunt is dat het hier gaat om een inspanningsverplichting.

Lees verder


Investeren in mensen

Toekomst van Arbeid, juni 2020

Het Platform de Toekomst van Arbeid doet in deze publicatie concrete, veelal doorgerekende voorstellen om de waarde van werk in Nederland te vergroten. Voert het komende kabinet deze voorstellen uit, dan nemen niet alleen de economische groei en de werkgelegenheid toe, maar stijgt ook de welvaart in ruimere zin en maken we de arbeidsmarkt toegankelijker en toekomstbestendiger.
De investeringen die het platform voorstelt kosten de overheid op korte termijn geld, maar verbeteren de overheidsfinanciën op lange termijn.

Lees verder


Grenzen aan blijvende inzetbaarheid op de arbeidsmarkt?

SCP, mei 2020

Mensen doen meer aan hun inzetbaarheid op de arbeidsmarkt, maar niet zoveel als waar de overheid naar streeft. Het beleid van de overheid is erop gericht dat werkenden meer aandacht besteden aan het bijhouden van hun kennis en vaardigheden, langer doorwerken, en in geval van werkloosheid actiever zoeken naar werk. Op deze terreinen zien we tussen 2004 en 2018 ontwikkelingen in verschillende richtingen. Dat roept de vraag op hoe blijvende inzetbaarheid op de arbeidsmarkt verder vorm kan krijgen. Zo bleef het aandeel werkenden dat een cursus of opleiding volgt, gelijk tussen 2004 en 2018. Onder 55-plussers, daarentegen, nam de scholingsdeelname wel toe en ook wisselen zij vaker dan vroeger van werkgever. (…) Doorredenerend vanuit de ontwikkelingen van de afgelopen jaren, kunnen er door de coronacrisis een aantal aandachtspunten op dit vlak voor het beleid worden benoemd.

Lees verder

Lees: onderzoek Arbeidsmarkt in kaart: werkenden en niet-werkenden editie 2.


Experimenten bijstand: ontheffing sollicitatieplicht zorgt niet voor minder uitstroom naar werk

CPB, 28 mei 2020

Als bijstandsgerechtigden ontheven worden van hun verplichtingen heeft dat geen negatief effect op hun uitstroom uit de bijstand. Er stromen soms wel meer bijstandsgerechtigden naar deeltijdbanen als ze meer begeleid worden en als ze meer mogelijkheden krijgen om bij te verdienen. In veel gemeenten zijn de uitkomsten echter met veel onzekerheid omgeven. Bij toekomstige experimenten is het belangrijk om het aantal verschillende maatregelen te beperken, om meer precieze uitspraken te kunnen doen. Dit blijkt uit de publicatie ‘Evaluatie experimenten Participatiewet’ van het Centraal Planbureau (CPB) die zojuist is verschenen. Tegelijk met deze publicatie verschijnt ook de update van het hoofdstuk ‘Actief arbeidsmarktbeleid’ uit Kansrijk arbeidsmarktbeleid.

Lees verder


Zicht op de samenleving in coronatijd

SCP, 18 mei 2020

Het SCP heeft vanuit bestaand onderzoek beschreven welke maatschappelijke gevolgen zij ziet en verwacht naar aanleiding van maatregelen en de routekaart die de overheid heeft afgekondigd. In dit beleidssignalement trekken we een aantal overkoepelende conclusies over maatschappelijke kwesties die de komende tijd hoog op de agenda moeten staan.

Lees verder


Maatschappelijke gevolgen coronamaatregelen

SCP, 7 mei 2020

Het het Sociaal en Cultureel Planbureau heeft de maatregelen bij de aanpak van de Coronapandemie op de terreinen die het dichtst op ons werkveld staan, tegen het licht gehouden en op basis van bestaande kennis een eerste – zeer voorlopige – schets gemaakt van mogelijke maatschappelijk gevolgen.

Lees verder


Weten wat werkt: samen werken aan een betere bijstand

Universiteit Utrecht – mei 2020

Wat is de beste manier om mensen met een bijstandsuitkering te begeleiden richting participatie of betaald werk? Om deze vraag te beantwoorden heeft een groep Utrechtse wetenschappers in opdracht van de gemeente Utrecht het onderzoek Weten wat werkt uitgevoerd.

Lees verder

Het onderzoek is onderdeel van een reeks Nederlandse bijstandsexperimenten die onafhankelijk van elkaar zijn uitgevoerd binnen een landelijk onderzoekskader opgesteld door het ministerie van SZW. Onderdelen van dit rapport zijn tot stand gekomen door bijdragen van het Landelijk Overleg Experimenten Participatiewet, waarin naast de auteurs ook onderzoekers van de Saxion Hogeschool, Radboud Universiteit Nijmegen, Rijksuniversiteit Groningen en Tilburg University zijn vertegenwoordigd.

Zie ook:


Toolkit ‘Snelle aanvraag – Snel besluit’ ondersteunt gemeenten bij sneller toekennen bijstandsuitkering

Divosa, 30 april 2020

Divosa ontwikkelde samen met het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid vanuit het project ‘Simpel Switchen in de participatieketen’ de toolkit Snelle aanvraag – Snel besluit. Deze toolkit helpt gemeenten om het proces van bijstandsverlening zo in te richten dat inwoners die bijstand aanvragen snel én rechtmatig inkomenszekerheid krijgen.

Lees verder


Kansrijk arbeidsmarktbeleid: update minimumloonbeleid

CPB, 30 april 2020

Een verhoging van het minimumloon heeft een kleiner effect op de werkgelegenheid dan eerder werd gedacht. Op basis van de meest recente inzichten uit de internationale literatuur, heeft het Centraal Planbureau de kosten en opbrengsten van wijzigingen in de hoogte van het minimumloon opnieuw doorgerekend. Een verhoging van het minimumloon, met de daaraan gekoppelde uitkeringen, van vijf procent leidt tot een daling van de werkgelegenheid met ongeveer 18 duizend banen. Dit staat in de update van het hoofdstuk Minimumloonbeleid van de eerder verschenen publicatie Kansrijk Arbeidsmarktbeleid II dat het CPB zojuist heeft gepubliceerd. Tegelijk met deze update verschijnt ook de update van het hoofdstuk ‘Uittreedleeftijd en AOW’ van diezelfde publicatie.

Lees verder


UWV Monitor Arbeidsparticipatie 2019

UWV – 23 april 2020

De UWV Monitor Arbeidsparticipatie 2019 laat zien dat de arbeidsparticipatie van Wajongers, WGA’ers en WIA 35-minners sinds 2014 stijgt. Hun arbeidsparticipatie blijft wel sterk achter bij die van de Nederlandse bevolking en bij die van laagopgeleiden en mensen met een niet-westerse migratieachtergrond.

Lees verder


Ongekend talent. Talenten benutten op de arbeidsmarkt

Brede maatschappelijke heroverweging – 20 april 2020

In Nederland wordt veel talent al goed benut: de werkloosheid is laag en de beroepsbevolking is gemiddeld genomen goed geschoold. Maar de arbeidsmarkt is volop in verandering. Trends als digitalisering, globalisering en vergrijzing doen een steeds groter beroep op de wendbaarheid van mensen. Het belang van een goed opgeleide en wendbare beroepsbevolking wordt daarmee steeds groter. Daarnaast blijven bepaalde groepen nu al achter. Dit maakt de vraag hoe de talenten van de beroepsbevolking (blijvend) benut worden urgent. Verdere stappen zijn noodzakelijk om nu en in de toekomst talent goed te blijven benutten. Dit (deel)rapport van de Brede maatschappelijke heroverweging presenteert beleidsvarianten om het benutten van talenten te bevorderen. Deze beleidsvarianten richten zich op de volgende doelen:

  • Het verbeteren van de aansluiting tussen onderwijs en arbeidsmarkt. Dat zorgt ervoor dat er in het onderwijs voldoende aandacht is voor het opdoen van kennis en vaardigheden die op de arbeidsmarkt van de toekomst nodig en nuttig zijn.
  • Het stimuleren en ondersteunen van leven lang ontwikkelen, én het wegnemen van belemmeringen daarvoor. Het rapport schetst daarvoor een realistisch scenario. Met een sterke leercultuur onder werkenden en werkgevers – en een opleidingsaanbod dat daarbij aansluit – is de samenleving goed toegerust voor de veranderende arbeidsmarkt van de toekomst.
  • Het bevorderen van duurzame werkhervatting door mensen die hun baan hebben verloren. Door scholing en ontwikkeling een grotere rol te geven bij re-integratie, krijgen deze mensenmeer perspectief op duurzaam werk.

Lees verder


De brede baten van werk

CPB-SCP – 23 maart 2020

Als iemand met een arbeidsbeperking een baan krijgt, heeft dat niet alleen voordelen voor de persoon zelf, maar ook voor de samenleving. Mensen met een arbeidsbeperking doen minder vaak een beroep op geestelijke gezondheidszorg en Wmo-ondersteuning als ze werk hebben. Ook daalt het risico op crimineel gedrag, dat zo’n 5 procent bedraagt in deze groep. Dit blijkt uit het onderzoek ‘De brede baten van werk’ van het Centraal Planbureau en het Sociaal en Cultureel Planbureau. Deze voordelen komen bovenop de maatschappelijke besparingen op uitkeringen en de immateriële voordelen van werk voor mensen zelf, zoals zelfrespect en algeheel welbevinden.

Lees verder


Statushouders via een schakeltraject naar een beroepsopleiding?

KIS – 23 maart 2020

Een Nederlands diploma verhoogt de kansen op de arbeidsmarkt en geeft statushouders de beste kansen op passend werk. In de nieuwe Wet inburgering, die in 2021 zal ingaan, wordt een zogenaamde ‘onderwijsroute’ ingericht, die statushouders ondersteund bij het zo snel mogelijk behalen van een Nederlands diploma. Onderdeel van deze onderwijs­route is een schakelvoorziening, waarin Nederlandse taal wordt aangeboden en waarin ook aandacht is voor onder andere studievaardigheden. In dit onderzoek zijn de kansen en knelpun­ten bij de instroom, de uitvoering en de doorstroom van schakel­trajecten in kaart gebracht.

Lees verder


Syrische statushouders willen beter taalonderwijs en sneller aan het werk

de Volkskrant – 12 maart 2020

Syrische statushouders willen op een hoger niveau de Nederlandse taal leren en sneller aan het werk. Ook voelen veel Syriërs zich nu genoodzaakt onder hun niveau te werken. Dat blijkt uit onderzoek van het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP).

Lees verder

Zie ook: rapport Nederland papierenland. Syrische statushouders en hun ervaringen met participatiebeleid in Nederland (SCP)


Circular Economy presents opportunity to redefine labour market

Circular Economy – 11 maart 2020

Businesses and Governments need to ensure jobs and skills are supported if the world is to realise ambitions for a circular economy. This is according to a new positioning paper, Jobs & Skills in the Circular Economy, State of Play and Future Pathways. The report marks the launch of the Circular Jobs Initiative, from Circle Economy.

Lees verder


Van werk zoeken naar werk vinden

CBS, 5 maart 2020

Onderzoek naar mensen die werk vonden in de periode 2014-2018 en hun arbeidsmarktpositie voordat ze werk vonden.

Lees verder


Signaleren en doorverwijzen van uitkeringsgerechtigden bij schulden

UWV, maart 2020

UWV Kennisverslag (UKV) 2020-2 beschrijft een werkwijze die UWV heeft beproefd om uitkeringsgerechtigden met (dreigende) financiële problemen en schulden beter te kunnen signaleren en doorverwijzen.

Lees verder


Wie wil er meer werken, en wie minder?

UWV – maart 2020

Op dit moment kampen veel werkgevers met personeelstekorten. De overzichten van UWV met beroepen met moeilijk vervulbare vacatures worden ieder jaar langer.1 Eén van de oplossingen waar beleidsmakers en onderzoekers vaak naar verwijzen is de groep die nu in deeltijd werkt en meer zou willen werken, door CBS aangeduid als ‘onderbenutte
deeltijdwerkers’. Om te weten of deze groep inderdaad een oplossing kan bieden voor personeelstekorten moeten we meer weten over deze mensen

Lees verder


Hoe vergaat het flexwerkers die geen werk meer hebben?

CBS, 18 februari 2020

Van de werknemers die in de periode 2010-2012 geen werk meer hadden na een flexibele arbeidsrelatie, bleef 46,5 procent in de vier jaar daarna zonder werk, hetzij met of zonder een uitkering. Vrouwen, personen met een westerse migratieachtergrond en personen van 45 tot 55 jaar hadden de grootste kans om na een flexbaan vier jaar lang werk noch uitkering te hebben. Van de onderzochte werknemers had 15,4 procent na verloop van vier jaar een vaste baan, 8,6 procent volgde een opleiding en 29,5 procent was weer werkzaam in een flexbaan.

Lees verder-


Infographic Statushouders aan het werk

Divosa – februari 2020

19% van de statushouders van 18 tot 65 jaar in Nederland heeft werk. In gemeenten waar een klantmanager zich specifiek richt op statushouders, is dat zelfs 20%. In gemeenten die geen zogeheten dedicated klantmanager inzetten, werken relatief minder statushouders (18%). Dit blijkt uit de Divosa Benchmark Statushouders waar 159 gemeenten aan meedoen.

Bekijk de infographic


Werk voor iedereen

Verwey-Jonker Instituut, 2020

Mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt hebben het moeilijk om aan werk te komen en werk te behouden. Door te zorgen voor banen die speciaal op deze doelgroep gericht zijn, kunnen bedrijven en overheids-organisaties daar wat aan doen: dit noemen we baancreatie. Dat is niet alleen goed voor de mensen in kwestie, ook bedrijven kunnen er op allerlei manieren van profiteren. In dit onderzoek richten we ons op baancreatie voor lager opgeleiden met een afstand tot de arbeidsmarkt.


Re-integratie van vrouwen met een afstand tot de arbeidsmarkt

Verwey-Jonker Instituut, 2020

Deze kennissynthese geeft gemeenten een overzicht van ‘wat werkt’ bij de re-integratie van vrouwen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Naast het raadplegen van bestaande literatuur over dit onderwerp, zijn er diverse interventies en aanpakken onderzocht die in gemeenten ingezet worden. Deze kennissynthese geeft een overzicht van belemmeringen en kansen en aanpakken voor vrouwen om te gaan werken of aan het werk te blijven. Daarbij is steeds gekeken naar persoonlijke factoren en vaardigheden, het sociale netwerk van de vrouwen, de arbeidsmarkt en de gemeente.


De overgang van het mbo naar de arbeidsmarkt

SEO, 2020

Er bestaan een jaar na afstuderen relatief grote verschillen in arbeidsmarktparticipatie tussen Nederlandse jongeren en jongeren met een niet-westerse migratieachtergrond. Die verschillen lopen voor sommige groepen op tot wel 30 procent en worden maar deels verklaard door sociaaleconomische kenmerken en keuzes. Het onverklaarde deel bedraagt voor veel groepen minimaal de helft. Tijdens de grote recessie verslechterden de arbeidsmarktkansen van alle mbo’ers. De duur tot een substantiële baan verdubbelde tot wel een jaar voor Nederlandse jongeren en steeg tot soms wel 36 maanden voor jongeren met een niet-westerse migratieachtergrond.

Lees ook: Mbo’er met migratieachtergrond vindt minder snel werk, minister is boos (NOS, 10 februari 2020)


Flexwerkers met leermogelijkheden hebben meer baanzekerheid

CBS, 2020

Werknemers met een flexibele arbeidsrelatie die zich op het werk ontwikkelen, hetzij door het volgen van cursussen, hetzij door het verrichten van leerrijk werk, houden vaker hun baan en komen minder vaak zonder werk te zitten. Dat geldt voor alle soorten flexwerk. Dat blijkt uit een analyse van de loopbanen van flexibele werknemers, die het CBS heeft uitgevoerd in samenwerking met Maastricht University. Het onderzoek is een onderdeel van de webpublicatie Dynamiek op de Nederlandse Arbeidsmarkt.


Het Betere Werk

WRR, 2020

Nieuwe technologie, de toename van flexibel werk en de intensivering van werk kunnen grote gevolgen hebben voor de kwaliteit van werk. De Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid adviseert bedrijven, instellingen, sociale partners en de overheid in te zetten op goed werk voor iedereen die wil en kan werken. Goed werk is essentieel voor de brede welvaart in ons land: voor de economie en voor de sociale samenhang.


Waarde van werk in Nederland

WRR, 2020

In dit Working Paper onderzoekt de auteur wat basis van analyse van nationale en internationale data gezegd kan worden over: de waarden die mensen in Nederland hechten aan het werk; in hoeverre deze waarden veranderd zijn in de afgelopen decennia; en hoe mensen van elkaar verschillen in termen van belangrijke kenmerken, zoals gender, leeftijd, opleidingsniveau of contractvorm.


Stromen en ongelijkheid op de arbeidsmarkt

CPB, januari 2020

De Nederlandse arbeidsmarkt is in de afgelopen twintig jaar niet dynamischer geworden. Er lijkt eerder sprake te zijn van een lichte afname in dynamiek, mogelijk gedreven door de vergrijzing van de beroepsgeschikte bevolking: ouderen bewegen minder vaak op de arbeidsmarkt dan jongeren.


In wat voor land willen wij werken?

Commissie Regulering van Werk (Commissie-Borstlap), januari 2020

Eindrapport van de Commissie Regulering van Werk (Commissie-Borstlap). Deze commissie heeft de werking van de huidige arbeidsmarkt onderzocht. En is in dat onderzoek nagegaan in hoeverre de regels die in Nederland gelden rondom het verrichten van werk nu en in de toekomst nog leiden tot de gewenste uitkomsten. Voor werkenden, bedrijven en de samenleving als geheel.

In het rapport zet de Commissie uiteen dat werk essentieel is voor onze economische welvaart, ons sociale welbevinden en maatschappelijke samenhang. De Commissie stelt vast dat de huidige regels rondom werk onvoldoende passen bij de wereld van werk anno 2020. Dit bedreigt volgens de Commissie het economisch verdienvermogen van Nederland, zorgt dat groepen werkenden structureel aangewezen zijn op onzeker en laag kwalitatief werk en bedreigt daarmee ook de maatschappelijke samenhang.

Lees verder


Participatiescan

Integraal Samenwerken, 2020

De Participatiescan is ontwikkeld om jongeren in een kwetsbare positie naar werk te begeleiden. Met behulp van deze online samenwerkingstool kunnen samenwerkende partijen snel en efficiënt hun regionale aanpak en samenwerking onder de loep nemen.


Werk maken van gelijke kansen

2020

In het boek ‘Werk maken van gelijke kansen. Praktische inzichten uit onderzoek voor leraren basisonderwijs’ zijn twintig wetenschappelijke kernartikelen vertaald naar de dagelijkse lespraktijk. Hoewel het boek bedoeld is voor leraren, geeft het ook inzicht aan beleidsmakers.


Daling werkloosheid komt tot stilstand, ook in EU

CBS, 2020

Zowel het Nederlandse als het Europese werkloosheidspercentage daalt de laatste maanden niet meer. Het gemiddelde werkloosheidspercentage van de EU-landen staat vanaf mei 2019 op 6,3, het Nederlandse percentage bedraagt vanaf augustus 3,5.


Wat werkt om aan het werk te komen?

KIS, januari 2020

Gemeenten zijn verantwoordelijk voor de arbeidstoeleiding van verschillende groepen mensen met een kleine arbeidsmarktkans. Denk aan 45-plussers, mensen met een arbeidsbeperking, vluchtelingen en statushouders en vrouwen met een migratieachtergrond. KIS onderzocht wat we kunnen leren van de aanpakken rond de arbeidstoeleiding bij verschillende doelgroepen.


Deelname aan opleidingen voor techniek: OESO statistieken en beleidsinitiatieven

Ministerie van OCW, januari 2020

Het rapport richt zich op de vraag hoe de inspanningen om de belangstelling voor techniek te stimuleren te rijmen zijn met de slechte internationale positie van Nederland bij opleidingen voor techniek.


Toekomst van ons onderwijs

AVS, FvOv, VO-raad, MBO Raad, PO-Raad, LAKS, Vereniging Hogescholen, VSNU, JOB MBO, CNV Overheid, CNV Onderwijs, Interstedelijk Studenten Overleg, Landelijke Studentenvakbond en Branchevereniging Maatschappelijke Kinderopvang, januari 2020

Discussiestuk

Nederland is een welvarend land en er gaat veel goed in het Nederlandse onderwijs. Successen uit het verleden bieden echter geen garantie voor de toekomst. Sterker nog, we zien verontrustende signalen die ons er op
wijzen dat de kwaliteit van het onderwijs onder druk staat en we talent verkwisten. Zo daalt de leesvaardigheid bij Nederlandse leerlingen, is er sprake van kansenongelijkheid, wordt beroepsonderwijs ondergewaardeerd en voorkomen schotten in het systeem dat we ieder talent de kans geven om zich te ontplooien. De motivatie van leerlingen daalt, studenten ervaren minder ruimte om zich breed te ontwikkelen en leerlingen- en studentenwelzijn staan onder druk. Daarnaast lukt het niet om in de samenleving een brede, sterke leercultuur te ontwikkelen en er is een gebrek aan waardering en professionele ruimte voor onderwijsprofessionals, waardoor het personeelstekort en de werkdruk toenemen.

Lees verder (pdf)



klik op jaartal (archief)

Afbouwen toeslagen leidt niet tot pieken in de inkomens- en vermogensverdeling

CPB (juni 2019)

Mensen doen geen moeite om hun inkomen of vermogen laag te houden om in aanmerking te komen voor toeslagen. Door de inkomensafhankelijkheid van de toeslagen stijgt de effectieve marginale belastingdruk. Bij de inkomensgrenzen en vermogensgrenzen waar een toeslag ineens vervalt, neemt het besteedbaar inkomen van sommige huishoudens zelfs af wanneer hun bruto inkomen of vermogen stijgt. De theorie voorspelt dat deze huishoudens hierop reageren door hun inkomen of vermogen te verlagen tot net onder deze grenzen, bijvoorbeeld door minder te werken. Het CPB vindt echter geen bewijs voor pieken vlak onder deze grenzen in de inkomens- en vermogensverdeling.


Banenafspraak: gewoon DOEN! 14 succesverhalen uit de sectoren Overheid en Onderwijs

VSO (juni 2019)

Deze publicatie toont enkele best practices over het uitvoeren van de banenafspraak in de sectoren overheid en onderwijs


Kenmerken schoolverlaters en arbeidspositie vijf jaar later

CBS (juni 2019)

Dit artikel in de CBS-reeks Statistische Trends kijkt naar de groep schoolverlaters die in het studiejaar 2009/’10 het onderwijs verlieten en hoe het deze groep vijf jaar later vergaat op de arbeidsmarkt.


Kansen op instroom uit de WW bekeken

Atlas voor Gemeenten / Ministerie van SZW, mei 2019

Deze publicatie toont aan dat WW’ers met een niet-Westerse achtergrond een minder grote kans hebben om werk te vinden dan WW’ers met een Westerse achtergrond. Dit effect is niet toe te schrijven aan deelgroepen met een bepaald achtergrondkenmerk, zoals opleidingsniveau, leeftijd of wat de voorgaande baan was.


UWV Kennisverslag 2019-3

UWV (april 2019)

In 2018 daalde het aantal WW-uitkeringen nog fors, maar in 2019 en 2020 verwacht het Centraal Planbureau (CPB) een vertraging van de economische groei. Dat betekent dat we na een aantal jaren van forse afname ook een keerpunt bereiken bij het aantal WW-uitkeringen. De daling komt tot stilstand.


Jongeren met (risico op) een afstand tot de arbeidsmarkt – Zichtbaar en zelfstandig maken

IBO (april 2019)

Dit Interdepartementaal Beleidsonderzoek (IBO) analyseert het rijksbeleid gericht op jongeren met een (risico op) afstand tot de arbeidsmarkt en schetst meerdere beleidsvarianten


Het stelsel op scherp gezet – Naar toekomstbestendig hoger onderwijs en onderzoek

AWTI (2019)

Het huidige stelsel voor hoger onderwijs en onderzoek is niet toekomstbestendig. Universiteiten en hogescholen moeten zich sterker profileren en meer samenwerken. Ook moet de minister van OCW meer richting geven aan het stelsel en actiever toezicht houden. Dat adviseert de AWTI in zijn advies ‘Het stelsel op scherp gezet’.


Spreiding van laaggeletterdheid

Researchcentrum voor onderwijs en arbeidsmarkt (ROA, 2019)

Dit onderzoek van het ROA toont aan dat meer dan een kwart van de laagopgeleide werkzoekenden grote moeite heeft met taal en/of rekenen. Hier ligt een kans om hun doorstroom naar de arbeidsmarkt te verbeteren. In beroepen waar de laaggeletterdheid het hoogst is, is sprake van 34 tot 44 procent van het totaal aantal werknemers in die beroepen.


Juniraming 2019: economische vooruitzichten 2019 en 2020

CPB (2019)

De Nederlandse economische groei valt door de gure wind uit het buitenland terug. De groei van de Nederlandse uitvoer is tanende. Opvallend is dat de afzwakking van de productiegroei nog nauwelijks invloed heeft gehad op de arbeidsmarkt. Die blijft krap met tot nu toe nog steeds toenemende vacatures en snelle werkgelegenheidsgroei. De werkloosheid blijft in de raming uitzonderlijk laag, maar loopt wel wat op in 2020. De koopkracht blijft positief door beleid en in 2020 door matigende inflatie. Het overschot op de overheidsbegroting houdt aan. Het Amerikaanse handelsbeleid, de kans op een no-deal Brexit en de instabiele situatie in Italië zijn belangrijke neerwaartse risico’s voor de Nederlandse economie.


Verder terugdringen schoolverlaten in mbo is niet eenvoudig

CPB (2019)

Hoewel het percentage jongeren dat zonder startkwalificatie de opleiding verlaat de afgelopen jaren afneemt, verlaat nog steeds 1 op de 20 mbo-studenten zijn mbo-opleiding zonder startkwalificatie (diploma op mbo2-niveau of hoger). Het ministerie van OCW stelde in 2012 daarom een subsidie beschikbaar voor roc’s om te experimenteren met nieuwe interventies om voortijdig schoolverlaten tegen te gaan. Drie roc’s kregen de subsidie toegekend en hebben de door hen voorgestelde interventie getest middels een experiment. De uitkomst van het onderzoek is dat op geen van de drie roc’s de interventie geleid heeft tot significant minder voortijdig schoolverlaten.


Grenzen aan leven lang leren

SCP (2019)

In dit onderzoek onderzoekt het Sociaal en Cultureel Planbureau welke belemmeringen burgers ervaren om aan scholing deel te nemen. We gaan daarbij na of deze belemmeringen verschillen voor groepen burgers. Daarbij kijken we zowel naar de houding van burgers tegenover scholing, hun persoonlijke omstandigheden als de mate waarin randvoorwaarden vanuit de werkgever en het scholingsaanbod aansluiten bij hun behoeften.


Integratie door werk: meer kansen op werk voor nieuwkomers

SER (2019)

De Sociaal-Economische Raad pleit voor een effectievere ondersteuning van vluchtelingen met een verblijfsvergunning bij het zoeken naar werk. Meer maatwerk en een sluitende regionale infrastructuur waarop gemeenten, werkgevers en werknemers een beroep kunnen doen, zijn nodig voor een succesvolle integratie van deze nieuwkomers. Dit vraagt om veranderingen in wetgeving, beleid en uitvoering.


Basisbaan in Groningen

Hanzehogeschool Groningen en SHMC (2019)

In het coalitieakkoord is afgesproken dat de gemeente Groningen de komende vier jaar gaat experimenteren met de Basisbaan. Hiermee wil de gemeente Groningen extra werkgelegenheid creëren voor inwoners voor wie een betaalde baan niet haalbaar is. Tegelijk wil zij op deze manier bijdragen aan de leefbaarheid in de wijken en dorpen en de binnenstad van Groningen. Lees verder

Lees het haalbaarheidsonderzoek Basisbaan in Groningen (pdf)


Maat Werkt: de Arnhemse aanpak van werk, inkomen, schulden en zorg

Verwey-Jonker Instituut en Hogeschool van Arnhem en Nijmegen (2019)

Zorg, ondersteuning, werk en inkomen: vier domeinen waar de gemeente een centrale rol in heeft gekregen sinds de decentralisaties. Maar lang niet altijd weten deze domeinen goed en efficiënt met elkaar samen te werken. In de Arnhemse wijk Klarendal is een bijzondere pilot uitgevoerd, waar de afdelingen werk, inkomen, het wijkteam en het UWV intensief met elkaar samenwerkten bij mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Evaluatie van deze werkwijze met het instrument Effectencalculator.


De arbeidsmarkt in cijfers, 2018

CBS (2019)

Deze publicatie blikt terug op een jaar waarin de spanning op de arbeidsmarkt verder opliep. De meeste cijfers zijn eerder gepubliceerd, maar worden nu in samenhang gepresenteerd.


Compendium of Productivity Indicators 2019

OECD (2019)

Dit rapport vergelijkt verschillende werkgelegenheids- en productiviteitscijfers van verschillende landen met elkaar. Er is een trend zichtbaar van een groeiend aantal werkenden. Deze groei vindt – zo ook in Nederland – vooral plaats in banen met een salaris en productiviteit onder het landelijk gemiddelde.


Investeren in menselijk kapitaal: Een gecombineerd werknemers- en werkgeversperspectief

ROA (2019)

Een leven lang leren door middel van trainingen en cursussen is een effectief instrument om concurrentievoordelen van bedrijven te vergroten. Ondanks blijkt het dat oudere werknemers minder participeren in cursussen en trainingen. In deze studie is zowel naar de werkgever als naar de werknemerskant gekeken om dit te verklaren.


Jongeren met afstand tot de arbeidsmarkt in beeld

CPB (2019)

Deze studie brengt in kaart hoeveel jongeren tussen 16 en 30 jaar een afstand tot de arbeidsmarkt hebben, wat hun kenmerken zijn, welke factoren wijzen op een verhoogd risico op afstand tot de arbeidsmarkt en welke subgroepen er binnen deze groep te onderscheiden zijn. De studie is uitgevoerd in opdracht van de werkgroep van het Interdepartementaal Beleidsonderzoek (IBO) ‘Jongeren met afstand tot de arbeidsmarkt’.


Alternatieve financiering gemeenten stimuleert meer arbeidsdeelname

CPB (2019)

Gemeenten worden financieel niet gestimuleerd om alle mensen met een beperking aan een baan te helpen. Het is voor de gemeentekas aantrekkelijker om kansrijke bijstandsontvangers aan het werk te krijgen, dan niet bijstandsontvangers en mensen die veel begeleiding en subsidie nodig hebben om aan het werk te gaan. Dit blijkt uit de CPB Notitie ’Alternatieve financiering van loonkostensubsidies’.


Schoolverlaters in crisistijd: Gevolgen voor leren en de vroege loopbaan

Research Centre for Education and the Labour Market, Maastricht University (2019)

Een recente studie leert dat de crisis een ingrijpende effect heeft op het leergedrag van jongeren. Zowel de overheid als het bedrijfsleven zou er goed aan doen om ook tijdens een economische crisis te blijven investeren in scholing.


Factsheet uitvoering participatiewet

SZW (2019)

Deze factsheet geeft een cijfermatig beeld van de uitvoering van de Participatiewet in de periode januari 2015 tot en met december 2018. Het behandelt ontwikkelingen op drie thema’s: personen met een bijstandsuitkering, de ondersteuning door gemeenten in het algemeen en aan mensen met een arbeidsbeperking in het bijzonder


SER: Kabinetsbeleid is niet voldoende om laaggeletterdheid aan te pakken

SER (2019)

In Nederland hebben naar schatting 2,5 miljoen mensen moeite met taal, rekenen en digitale vaardigheden. Dat is een enorm maatschappelijk probleem. Laaggeletterdheid is vaak ook een oorzaak van andere problemen zoals schulden, slechte gezondheid, armoede of een slechte woonsituatie. Het kabinet heeft in maart 2019 plannen gepresenteerd, maar ziet de urgentie van dit probleem niet voldoende, zegt de SER. In de Kamerbrief van minister van Engelshoven werden maatregelen aangekondigd, maar te weinig middelen. De SER publiceert het advies Samen werken aan taal over laaggeletterdheid waarin de overheid wordt aangespoord.


Onderzoekscahier: Arbeidsparticipatie jongeren met een beperking

Divosa (2019)

Kennis over arbeidsparticipatie van jongeren met een beperking in een overzichtelijk onderzoekscahier. Met toelichting van de onderzoekers.


Langdurig in de bijstand, dus kansloos!?

Divosa (2019)

Op dit moment zijn er veel vacatures, maar langdurig bijstandsgerechtigden profiteren daar nauwelijks van. Betekent dit dat deze groep kansloos is? Kan meer persoonlijke aandacht hen helpen? Daarover gingen gemeenten op 5 april in gesprek tijdens de benchlearnbijeenkomst ‘Langdurig in de bijstand, dus kansloos!?’. Menno Fenger, hoogleraar ‘Governance van verzorgingsstaten’ (Erasmus Universiteit Rotterdam), schetste drie perspectieven op re-integratie. Drie gemeenten gaven een presentatie over hun succesvolle aanpak en wat ze daarvan leerden.


Werken aan Perspectief

Rekenkamer Utrecht (2019)

In dit onderzoek heeft de Rekenkamer Utrecht aanbevelingen gedaan voor de dienstverlening van de gemeente Utrecht als het gaat om de dienstverlening van bijstandsgerechtigden. Deze aanbevelingen zijn ook voor andere gemeenten interessant. De rekenkamer geeft aan dat meer aandacht voor de persoonlijke situatie en individuele zorgvraag leidt nodig is om meer mensen richting werk of maatschappelijke participatie te krijgen. De groep kent een grote diversiteit aan persoonlijke situaties en omstandigheden maar er is ook veelvoorkomende problematiek. Zo komen gezondheidsbelemmeringen en gebrekkige taalbeheersing regelmatig voor. Meer inzicht en kennis in deze problematiek zorgt ervoor dat gemeenten effectiever maatwerk kunnen leveren.


Vakmensen gevraagd, nu en straks!

SER Overijssel (2019)

SER Overijssel deed onderzoek naar de aansluiting tussen het beroepsonderwijs en de arbeidsmarkt. De lessen zijn relevant voor regio’s overal in het land. De kernboodschap is dat een toekomstbestendig onderwijsstelsel, met blijvend perspectief voor studenten en werkenden met mbo 2-3, om opschaling en
versnelling vraagt van initiatieven op een breed terrein, zowel in het onderwijs als daarbuiten. Het advies doet daarvoor een aantal concrete aanbevelingen en de bal ligt bij de sleutelpartijen: onderwijs, bedrijven, provincie, gemeenten en sociale partners.


De arbeidsmarktpositie van mbo-schoolverlaters vergeleken

UWV (2019)

Er zijn grote verschillen tussen de arbeidsmarktposities van gediplomeerden van bol3- en bol4-studierichtingen. Dit blijkt uit onderzoek waarin 49 studierichtingen met elkaar zijn vergeleken. Gediplomeerden van bol4 Operationele techniek hebben de gunstigste arbeidsmarktpositie, terwijl gediplomeerden van bol3 Bedrijfsadministratief juist de minst gunstige arbeidsmarktpositie hebben.


Participatie zonder startkwalificatie

Toezicht Sociaal Domein (2019)

De samenwerkende inspecties binnen Toezicht Sociaal Domein (TSD) onderzoeken de participatie van jongvolwassenen die uitstromen uit het Voortgezet Speciaal Onderwijs, Praktijkonderwijs of de Entree-opleidingen. Het is voor deze groep lastig een vaste baan te vinden en te behouden en om naar vermogen deel te nemen aan de maatschappij. Zij hebben vaak hulp nodig op meerdere leefgebieden. Dit alles maakt hen kwetsbaar. Vanuit het perspectief van de groep kijken de inspecties in dit onderzoek naar trends en risico’s ten aanzien van de participatie(kansen) en hoe scholen, gemeenten en zorginstanties samenwerken ten aanzien van de zorg en ondersteuning die zij bieden.

Er is een infographic, animatie en CBS-data beschikbaar


Binnenkomstleeftijd minderjarige vergunninghouders belangrijk voor latere onderwijsprestaties

CPB (2019)

Hoe eerder een vergunninghouder binnenkomt, des te hoger is het behaalde opleidingsniveau. De kans om een hogeronderwijsdiploma te halen stijgt met ongeveer 3,6 procentpunt voor ieder jaar dat een vluchteling eerder aankomt. Dit blijkt uit het onderzoek ‘The impact of age at arrival on education and mental health’ van het Centraal Planbureau (CPB) dat zojuist is verschenen. Ongeveer de helft van de vergunninghouders die als kind ons land binnenkomen, doet dit via gezinshereniging. Zij kunnen gebaat zijn bij een (nog) kortere duur van de asielprocedure, omdat gezinshereniging pas mogelijk is als een van hun ouders een verblijfsvergunning heeft. De kans dat deze kinderen een hogeronderwijsdiploma halen, neemt met 0,3 procentpunt toe voor elke maand waarmee de asielprocedure wordt versneld.


LVB en schulden: Signalen en passende begeleiding

HvA (2019)

Het lectoraat Armoede Interventies heeft een aantal handleidingen gepubliceerd met handvatten hoe om te gaan met mensen met een LVB. Ook voor uitvoerders van de participatiewet is zo’n handleiding met praktische tips gemaakt. De handleiding kan helpen mensen met een LVB te herkennen en om passende begeleiding te kunnen bieden


Arbeidsmarktregio’s

Op de website van werk.nl vindt u landelijke, sectorale en beroepeninformatie en andere belangrijke arbeidsmarktinformatie over uw eigen regio. Bijvoorbeeld de Regionale Nieuwsflits, de Regionale Maandcijfers Arbeidsmarktinformatie en Regio in Beeld. Kies een regio voor meer regionale informatie. Lees verder