Deel deze pagina via:

Publicaties

Zo creëer je waarde in de slimme stad

Future City, juni 2022

In het nieuwe Future City boek ‘Zo creëer je waarde in de slimme stad – Meer waarde door verbinding, flexibiliteit en betekenis’ onderzoeken we hoe de manier waarop waarde ontstaat in regio’s, steden en dorpen, verandert door technologisering en digitalisering. Dat gaat veel verder dan de economische businessmodellen. In het boek laten we zien wat er verandert en dat het creëren van waarde relevant is voor iedereen die bezig met de stad. En we laten zien hoe het in de praktijk werkt.

Lees verder

Opgave AI. De nieuwe systeemtechnologie

WRR, 11 november 2021

Kunstmatige intelligentie (AI) kent allerlei vormen en toepassingen: van gezichtsherkenning tot vertaalapps, van medische diagnoses tot anticiperen op criminaliteit, en van fraudebestrijding tot het beïnvloeden van wat we kopen, lezen en stemmen. En dat is nog maar het begin. Als Nederland zich op deze fundamentele verandering niet goed voorbereidt, is er niet alleen het risico dat kansen worden gemist, maar ook dat de samenleving opgescheept wordt met een technologie die onze belangen niet dient. Dat stelt de WRR in het rapport Opgave AI. De nieuwe systeemtechnologie.

Lees verder

Datagedreven innovatie in gemeenten 2021

A&O fonds Gemeenten, september 2021

Veel gemeenten hebben afgelopen jaren een start gemaakt met datagedreven werken onder andere met het uitvoeren van vele experimentele projecten. Dit onderzoek kijkt terug op de periode 2015-2020 en inventariseert wat er geleerd kan worden van de vele dataprojecten. Hiervoor zijn 18 succesvolle dataprojecten van verschillende gemeenten onder de loep genomen. Het gaat hierbij om projecten waarvan de datagedreven innovatie is geïmplementeerd, waarmee publieke waarde is gecreëerd, en die zo mogelijk ook zijn opgeschaald.
Voor gemeenten die een start willen maken of al werken met datagedreven werken geeft deze publicatie van A&O fonds Gemeenten de nodige inzichten om projecten op een hoger niveau te tillen.

Lees verder

Brave new data – Databeleid in een imperfecte wereld

CPB, 27 mei 2021

Data vormen een steeds belangrijker onderdeel van de economie en bieden kansen om maatschappelijke uitdagingen op te lossen. De markt voor data werkt echter niet goed doordat keuzes van individuele consumenten en organisaties impact hebben op anderen (externe effecten) en door ongelijke machtsverhoudingen. Als gevolg wordt soms te veel data verzameld en gedeeld – bijvoorbeeld privacygevoelige data – en soms juist te weinig, zoals data voor wetenschappelijk onderzoek. In de publicatie ‘Brave new data’ verkennen CPB-onderzoekers bouwstenen voor nieuw databeleid, waaronder het verschuiven van keuzebevoegdheid naar collectieven, bijvoorbeeld een groep consumenten, en direct overheidsingrijpen.

Lees verder

Data voor onderzoek beter opslaan en delen: stel wetenschappers centraal

KNAW, 27 mei 2021

Kennisinstellingen, onderzoekfinanciers en overheden moeten de wensen en behoeften van wetenschappers centraal stellen bij het verbeteren van de opslag en beschikbaarheid van data voor onderzoek. Een nauwe samenwerking tussen deze partijen en de onderzoekers op de werkvloer is essentieel. Daarvoor pleit de KNAW in haar advies ‘Storage and availability of data for research – from intentions to implementation’.

Lees verder

Samenwerking G40 en Rijk: slimme duurzame verstedelijking

G40, 19 maart 2020

Om succesvolle innovaties sneller te kunnen opschalen en meer effect te sorteren, is meer samenhang en regie nodig. Door betere samenwerking met Rijk, VNG en de vier grote gemeenten (G4) én met inzet van digitale oplossingen wil het stedennetwerk G40 de gezamenlijke uitdagingen integraal oppakken. Om dat te kunnen realiseren, doet zij een concreet aanbod aan een nieuw kabinet, dat vandaag is gepubliceerd: Samenwerking G40 en Rijk: slimme duurzame verstedelijking (pdf, 10 MB).

Lees verder

Zo bestuur je een slimme stad

Future City Foundation, februari 2021

In de publicatie ‘Zo bestuur je een slimme stad’ onderzoeken we hoe politiek en openbaar bestuur veranderen. In de afgelopen 20 jaar zijn tal van bedrijfstakken radicaal veranderd als gevolg van de huidige industriële revolutie. Het is dus ook niet meer dan logisch dat de politiek gaat veranderen. De vraag is niet of, maar hoe dat gebeurt. Elke beslissing, ooit genomen, is een interpretatie van beschikbare feiten. Door digitalisering en technologisering zijn er nu zoveel feiten dat we het big data noemen. Politici moeten die data leren begrijpen en leren interpreteren. Zodat ze beslissingen nemen die ons niet alleen meer welzijn brengen, maar ook onze democratie versterken.

Lees de publicatie

De slimme stad

WODC (2020)

Het themanummer van Justitiële verkenningen (nr 3) gaat over de slimme stad. Vragen die aan bod komen, zijn: welke middelen worden ingezet om steden ‘slimmer’ te maken? Hoe verhouden de kansen van slimme steden zich tot bedreigingen? Op welke manier kunnen stadsbewoners actief worden betrokken bij de slimme stad? Hoe kan de overheid zich optimaal verhouden tot de dominantie van techbedrijven? Welke machtseffecten treden er op bij de inzet van slimme technologieën? Moet er een recht op de smart city komen?

Lees de publicatie

Artikelen:

Bart Karstens, Linda Kool en Rinie van Est – De slimme stad: grote beloften, weerbarstige praktijk
Saskia Naafs – Van de gesloten smart city naar een open slimme stad. Lessen uit Quayside, Toronto
Marc Schuilenburg – Psychomacht: hoe sturen data en algoritmen de veiligheid in smart cities?
Liesbet van Zoonen – Publieke waarden of publiek conflict: democratische grondslagen voor de slimme stad
Jiska Engelbert – Voorbij het polderen in de slimme stad
Maša Galič – Over het recht op de smart city.

Voeten in de aarde. Datagestuurde innovatie in de stad

Rathenau Instituut (2020)

Data beloven ons leven efficiënter, comfortabeler, duurzamer en veiliger te maken. Gemeenten experimenteren daarom al volop met zogeheten smartcity-projecten, maar de uitvoering blijkt moeilijk. Waarom hebben deze projecten zoveel voeten in de aarde? Wij bekeken vier projecten van de gemeente Eindhoven, voorloper op het gebied van digitalisering.

Lees de publicatie

Smart cities in de G40. Overzicht versnellers en knelpunten en advies

G40 (2020)

Meer samenwerking tussen steden, oplossingen sneller opschalen en een gezamenlijke investeringsagenda met Rijk en provincie. Dat zijn de voornaamste conclusies uit het onderzoek onder de 40 grote steden naar slimme toepassingen en digitale technieken die zij toe passen bij het behalen van de overheidsdoelstellingen op gebied van wonen, klimaat, mobiliteit en energietransitie.

Lees de publicatie

Lees ook: Annex stedelijke overzichten. Smart City projecten in de G40 (pdf)

Data in de stad

Platform31 (2019)

Gemeenten beschikken over steeds meer data binnen het sociale, economische en fysieke domein. Dit soort data zijn enorm waardevol, want hiermee kun je vraagstukken beter duiden en begrijpen en beleid gerichter opstellen of aanpassen. Het magazine geeft antwoorden op vragen over het gebruik van data, biedt inspiratie en een stappenplan.

Lees de publicatie

Een slimme stad, zo doe je dat

Future City (2019)

In het boek is op initiatief van de Future City Foundation samen met 26 partners onderzocht hoe we de smart city moeten ontwerpen. Het netwerk neemt aan dat de stedenbouw en de producten die daaruit voortkomen radicaal veranderen. Net zoals dat gebeurde met andere bedrijfstakken. Ze willen begrijpen hoe dat gebeurt, welke kansen dat oplevert en welke risico’s er aan kleven. De resultaten van dat onderzoek staan in het boek.

Lees de publicatie

NL Digitaal: Data Agenda Overheid

Ministerie van BZK (2019)

Data ten goede laten komen aan beleidsvorming en het oplossen van maatschappelijke vraagstukken door de overheid, mét aandacht voor de bescherming van publieke waarden en fundamentele rechten van burgers. Dat is het doel van NL DIGITAAL: Data Agenda Overheid.

De Data Agenda Overheid gaat over datagebruik in de samenleving en maakt werk van goed en verantwoord datagebruik door de overheid. Dataficering mag er nooit toe leiden dat de overheid individuele burgers en ondernemers uit het oog verliest.

Het ministerie van BZK werkt samen met de VNG en gemeenten aan nieuwe afspraken, regelgeving en andere oplossingen voor het hergebruik van data in de openbare ruimte.

Lees de publicatie

Smart en leefbaar

Future City Foundation (2018)

In het boek Smart & Leefbaar gaan de auteurs – Heerd Jan Hoogeveen, Anita Nijboer, Jan-Willem Wesselink en Jos van Winkel – het debat aan over de slimme stad. Ze schrijven over wat er mogelijk is, en of dat dan wel wenselijk is. Over kaders die gesteld moeten worden. En waar deze dan kunnen komen. Ze schrijven niet voor waar de smart city aan moet voldoen, maar geven een handleiding tot visievorming.

Lees de publicatie

Smart City? Graag. Maar dan wel met bewuste burgers!

Platform31 (2018)

Platform31 heeft een verkennend, inventariserend onderzoek uitgevoerd naar het perspectief van gemeenten en inwoners op dataverzameling in de openbare ruimte. Aan de hand van vijf casestudies is verkend hoe gemeenten sensoren en data inzetten voor verschillende stedelijke vraagstukken.

Lees de publicatie

Slimme steden: het belang van data voor steden

Platform31 (2018)

Technologie verandert zichtbaar en onzichtbaar onze steden: de manier waarop we leven en werken, onze leefomgeving inrichten en ons organiseren. Bij slimme steden komen digitalisering en verstedelijking samen. Met slimme technologie en gebruik van big data, maken we de stad aantrekkelijker, duurzamer
en leefbaarder. Lees het artikel van Janneke ten Kate en David Louwerse uit de publicatie De economische agenda voor stad en regio.

Lees het artikel Slimme steden: het belang van data voor steden (pdf)

2018

Tweede stand van zaken over Smart Cities in België. De 589 Belgische gemeenten zijn bevraagd over hun perceptie van het fenomeen en hun strategieën en projecten op dat vlak. In 2017 peilde een eerste studie van het Instituut al naar de Smart City-dynamiek in onze Belgische gemeenten. Maar hoe zit het vandaag in België, precies een jaar na het eerste nationale kwantitatieve onderzoek? In deze nieuwe studie greep bijna een kwart van de Belgische gemeenten de kans om hun stem te laten horen. Hoewel het concept van de Smart Cities wereldwijd op zeer heterogene wijze gezien en begrepen wordt, toont deze studie aan dat de Belgische gemeenten zich het onderwerp steeds meer eigen maken en hun eigen recept hebben ontwikkeld, aangepast aan de uitdagingen van hun grondgebied. Deze studie beschrijft bovendien de nationale statistieken, maar werpt ook een blik op de gewestelijke en provinciale aspecten.

Lees de publicatie (pdf)

2017

Op verzoek van minister-president Rutte hebben meer dan 40 vertegenwoordigers van steden, 60 medewerkers van 40 bedrijven en 30 wetenschappers in co-creatie een strategie geschreven hoe Nederland met de ontwikkelingen rond Smart Cities om dient te gaan. Een strategie vanuit de samenleving, vanuit de praktijk.
Dit rapport beschrijft het aanpakken van deze maatschappelijke opgave, verbindend en over sectoren heen, om de leefbaarheid voor bewoners in de stad te verbeteren en economische kansen te benutten.

Lees het rapport

2017

De wereld verandert aan een verschroeiend hard tempo. Dat levert een pak vragen op. Hoe gaan we wonen? Hoe ga ik mij verplaatsen? Hoe ga ik om met mijn digitale identiteit en de stroom aan data? Hoe belangrijk is mijn mening voor het beleid?

De Vrije Universiteit Brussel wil op deze vragengolf anticiperen en richtte de Poincarégroep op. De Poincarégroep, dat zijn verschillende academische experten uit verschillende domeinen mét een missie: oplossingen zoeken voor het samenlevingsvraagstuk. Resultaat: 30 concrete voorstellen voor de stad op mensenmaat.

Meer informatie

2016

Gids van de Inter-American Development Bank. Levert een literatuuroverzicht over het thema slim stedelijk beheer en deelt best practices over hoe steden met succes kunnen migreren van traditioneel beheer naar slim beheer. Het doel van deze gids is om in een praktisch en uitgebreid overzicht de basis Smart City-concepten en -principes te presenteren, alsook de elementen die nodig zijn voor hun vorming. In de gids lees je hoe steden in verschillende delen van de wereld slimme technologie gebruiken om hun activiteiten en diensten aan de burgers te verbeteren.

Lees de publicatie (pdf)

Smart Cities: hoe technologie onze steden leefbaar houdt en slimmer maakt

2016

Hoe kunnen we steden leefbaar houden nu ze groter en moeilijker te beheersen worden dan ooit tevoren? Hoe weeg je pakweg de nood aan veiligheid af tegenover die aan privacy? Dit boek beschrijft hoe technologie ingrijpt in ons stadsbeeld, wat daarbij verkeerd kan gaan, en wat we kunnen doen om horrorscenario’s te voorkomen.

Meer informatie

“Sinds begin 2016 is Nederland voorzitter van de Europese Unie. Daarbij staat de Urban Agenda centraal, waarin het delen van best practices tussen steden, lidstaten en de Commissie wordt gestimuleerd. De verwachting is dat we hiermee de slimme stedelijke ontwikkeling in Europa bevorderen. Deze special gaat in op de kracht van onze Nederlandse steden in internationaal perspectief.

Lees verder