Contact
Jan Kastje
Inhoud kennisdossier
Verdieping
Nieuws
Nationaal Programma Circulaire Economie
PBL, 17 juni 2025
Het Planbureau voor de Leefomgeving reflecteert in deze publicatie op de uitvoering van het Nationaal Programma Circulaire Economie (NPCE) en benadrukt het belang van een lerende en adaptieve aanpak. In het programma werken rijksoverheid, decentrale overheden en maatschappelijke partners samen aan de transitie naar een circulaire economie. Centraal staan transformatieve vaardigheden zoals systeemdenken, samenwerking over domeinen heen en het omgaan met onzekerheid. PBL onderstreept dat niet alleen technische innovaties, maar ook bestuurlijke vernieuwing nodig is. Er wordt gepleit voor governance-leren: het vermogen van overheden om te reflecteren op hun eigen rol en werkwijze. Door beleidsdomeinen beter te verbinden en ruimte te bieden voor experimenten, kan de uitvoeringskracht worden versterkt. Het rapport laat zien dat circulair beleid gebaat is bij institutionele samenwerking en gedeeld eigenaarschap. Zo draagt het NPCE bij aan een meer samenhangende en toekomstgerichte beleidspraktijk.
Werken aan transformatie: Reflectie op programma Agenda Stad
PBL en VU, 18 februari 2025
Het PBL en de VU onderzochten hoe het programma Agenda Stad bijdraagt aan stedelijke transitieopgaven via een experimentele en lerende aanpak. Gemeenten werken hierin samen met het Rijk en maatschappelijke partners aan City en Town Deals rond thema’s als wonen, mobiliteit en leefbaarheid. De publicatie belicht Agenda Stad als bestuurlijke innovatie, waarin het Rijk optreedt als transitie-intermediair, beleidsinnovator en institutionele vernieuwer. Tegelijkertijd worden spanningen zichtbaar, zoals tussen lokale maatwerkoplossingen en nationale beleidsdoelen, of tussen experimenteerruimte en verantwoordingsdruk. Het rapport pleit voor het erkennen en actief navigeren van deze paradoxen. Door ruimte te bieden voor leren, experimenteren en samenwerking over bestuurslagen heen, draagt Agenda Stad bij aan het ontwikkelen van nieuwe vormen van transformatief beleid. Zo biedt het waardevolle lessen voor toekomstige governance van complexe maatschappelijke opgaven.
Samen bouwen aan een gezonde leefomgeving
RIVM, 27 mei 2025
Een gezonde leefomgeving beschermt de gezondheid van inwoners, stimuleert gezond gedrag en is aantrekkelijk en prettig om in te wonen en te werken. Het creëren van een gezonde leefomgeving vraagt om samenwerking over grenzen heen. Zowel tussen organisaties als tussen verschillende beleidsdomeinen. Het slim combineren van financiële stromen en middelen kan hierbij helpen. In de praktijk blijkt dat niet zo makkelijk. In deze brochure staan de belangrijkste succesfactoren voor een gezamenlijke aanpak voor het combineren van financiële stromen.
Samenwerking tussen gemeenten en woningcorporaties bij woningbouw
Platform31, 28 april 2025
De huidige ambitieuze doelen voor nieuwbouw vragen veel van gemeenten en woningcorporaties. Zij werken samen in een onzekere markt met hoge grondprijzen, stijgende materiaalprijzen en arbeidstekorten. De leerkring ‘Sociale en betaalbare woningbouw voor corporaties en gemeenten’ leverde tips op en bijbehorende praktijkvoorbeelden met daarin de belangrijkste lessen. De deelnemers aan de leerkring brachten vraagstukken en praktijkcasussen in en raakten geïnspireerd door best practices van diverse experts en gastsprekers. Dit artikel geeft handvatten voor effectieve samenwerking, waarbij corporaties en gemeenten hun opgaven koppelen rond betaalbare woningbouw, infrastructuur en leefbaarheid.
Klimaat en Samenleving – Burgerperspectieven
SCP, 17 april 2025
Het SCP geeft in deze publicatie een vernieuwend inzicht in de manier waarop koppeling met sociale thema’s kan bijdragen aan draagvlak voor klimaatbeleid. De publicatie laat zien hoe Nederlanders denken over klimaatverandering en het bijbehorende beleid. Veel mensen vinden het klimaat belangrijk, maar ervaren ook onzekerheid over de aanpak van de overheid. Er is behoefte aan duidelijkheid, eerlijkheid in kostenverdeling en meer betrokkenheid bij besluitvorming. Het rapport benadrukt dat sociaal-maatschappelijke afwegingen, zoals rechtvaardigheid en draagvlak, essentieel zijn voor effectief klimaatbeleid. Door burgerperspectieven systematisch in kaart te brengen, biedt het rapport inzichten voor beleidsmakers die opgaven willen koppelen aan maatschappelijke behoeften.
Zes dimensies van transformatieve klimaatadaptatie
Wageningen University – Platform31, januari 2025
Deze publicatie introduceert een raamwerk om te beoordelen hoe diepgaand en domeinoverstijgend klimaatadaptatiebeleid is. Het benadrukt het belang van systeemverandering en het koppelen van sociale, ecologische en ruimtelijke opgaven voor een veerkrachtige toekomst.
