De leefomgeving

Een goed ingerichte buurt voor mensen met een zorg- of ondersteuningsvraag betekent een betere buurt voor iedereen.  De inrichting van de buurt bepaalt hoe mensen bewegen, elkaar ontmoeten, naar voorzieningen als de arts en supermarkt kunnen, activiteiten ondernemen en over een passende woonruimte beschikken. Het beïnvloedt ook in hoeverre inwoners naar elkaar omzien en voor elkaar zorgen.

Maar een gezonde, sociale en veilige leefomgeving komt niet vanzelf tot stand. Vergrijzing, individualisering en digitalisering vragen om nieuwe (ruimtelijke) strategieën. Met speciale aandacht voor de bewoners die drempels ervaren om goed mee te kunnen doen in de samenleving. Bijvoorbeeld door psychische kwetsbaarheid, lichamelijke beperkingen of ouderdom.

Buurtsaam

Een leefomgeving die gezond, veilig en sociaal is, betekent een betere buurt voor iedereen. Maar die komt niet vanzelf tot stand. In BuurtSaam werken twaalf gebiedscoalities aan ruimtelijke toekomstperspectieven voor een inclusieve samenleving. Met speciale aandacht voor de bewoners die drempels ervaren om goed mee te kunnen doen in de samenleving. 

BuurtSaam is een initiatief van het College van Rijksadviseurs, Platform31 en LSA bewoners. Dat betekent dat er veel aandacht is voor het ontwerp van de buurt en de rol van de bewoners. Op vijf locaties gaan de deelnemende coalities aan de slag met ontwerpend onderzoek, met medewerking van de Raad voor Volksgezondheid & Samenleving. Hier worden concrete ontwerpvoorstellen voor eigen vraagstukken gekoppeld aan een buurtverhaal van bewoners. 

Meer weten? Lees verder

Actuele kennis

Investeren in ‘sociaal rioleringsstelsel’ helpt tegen gezondheidsongelijkheid

4 december 2024

Hoe creëren we een samenleving waarin mensen minder vaak de huisarts nodig hebben? Volgens Klasien Horstman, hoogleraar filosofie van de gezondheidszorg, ligt de sleutel in het betrekken van inwoners bij het ontwerpen van een gezonde omgeving. “Wijkbewoners weten vaak precies wat er in hun buurt speelt, maar missen de steun om hun initiatieven waar te maken. Daarom pleit ik voor meer aandacht voor de zogeheten ‘sociale riolering’, de netwerken van ontmoetingsplekken en verbindingen van wijken en buurten. Hiermee kunnen we de machinerie van gezondheidsongelijkheid tegengaan.”

Lees verder


Een gezonde leefomgeving geeft ruimte aan gemeenschappen

3 december 2024

Pak sociale en fysieke aspecten van de leefomgeving aan samen met bewoners, integraal, met ruimte voor gemeenschappen en wees ambitieus op welzijn. Dat zijn in het kort de adviezen van drie visionairs en denkers uit wetenschap, beleid en praktijk. GezondIn vroeg de Rijksadviseur voor de Fysieke Leefomgeving, een wijkinitiatieven-onderzoeker en een lokale initiatiefnemer om inspiratie voor een gezonde leefomgeving.

Lees verder


Kennis- en inspiratiedossier BuurtSaam, voor een gezonde, veilige en sociale buurt

18 juni 2024

Iedereen heeft recht op een gezonde en sociale buurt, maar die komt niet vanzelf tot stand. Met kennisontwikkeling en ontwerpend onderzoek ondersteunt BuurtSaam gemeenten en hun samenwerkingspartners om hun doelen en plannen voor een veilige, sociale en gezonde leefomgeving te realiseren. Het nieuwe kennis- en inspiratiedossier biedt waardevolle inzichten en handreikingen voor lokale initiatieven. Zo werken we samen aan de buurt van de toekomst.

Lees verder


Tien tips voor dementievriendelijk wonen

8 november 2023

In Nederland neemt het aantal mensen met dementie sterk toe. Bijna 300 duizend mensen in Nederland hebben dementie en dat loopt op tot ruim een half miljoen in 2040. Van deze mensen woont 70 procent zelfstandig. Het dementievriendelijk maken van woningen en leefomgeving vraagt de nodige aanpassingen op sociaal, fysiek en organisatorisch vlak. Deze inzichten en tips helpen je om in je eigen lokale praktijk bij te dragen aan een dementievriendelijker Nederland.

Lees verder


BuurtSaam: werken aan een gezonde leefomgeving in een sociale buurt

4 oktober 2021

Je stapt de deur uit, maakt een ommetje, een praatje met de buurvrouw, doet wat boodschappen bij de winkel om de hoek… ‘t Klinkt dorps, maar overal – ook in grotere steden – is ‘de buurt’ ons ankerpunt. Daar, in die paar straten, dat ene pleintje, komen we samen, voelen we ons thuis. Langer thuis wonen vraagt om een leefomgeving die gezond, veilig en sociaal is. Die komt niet vanzelf tot stand. In deze podcast gaat Dore van Duivenbode met experts hierover in gesprek.

Lees verder


Hoe de gebouwde omgeving uitnodigt tot ontmoeten

28 januari 2021

“Bij het ontwerpen van inclusieve buurten moet zowel de ontmoeting in de ruimte tussen de woningen, als de privacy van de bewoner in zijn huis, tot hun recht komen. Corporaties, gemeenten en architecten moeten gezamenlijk hun aandacht verleggen van een woning voor iedereen naar een buurt(je) voor iedereen”, stelt Ianthe Mantingh, Zijdekwartier architecten, in de publicatie Ontwerp van ontmoeten. In dit artikel geeft zij inzicht in haar ontwerpfilosofie.

Lees verder


Leefbaar Stad en Land 1. Foto Rufus de Vries - uit de series Buurtbanden