Sociale incasso

In de afgelopen jaren hebben rijksoverheid, grote uitvoerders en lokale overheden steeds meer ingezet op socialere manieren van incasseren. Toch zijn de incassopraktijken van overheden en commerciële partijen schuldenaren nog steeds frequent de oorzaak van meer financiële problemen.

Enerzijds werkt de houding en toon van schuldeisers stressverhogend met soms ongewenst gedrag (zoals het niet open maken van brieven) tot gevolg. Anderzijds kan de stapeling van boetes en incassobevoegdheden ervoor zorgen dat inwoners minder overhouden dan het minimum bedrag waar zij recht op hebben (de beslagvrije voet). Het is dan logisch of haast onontkoombaar dat nieuwe schulden gemaakt worden.

Opgave voor gemeenten

Mogelijkheden zoeken binnen de wettelijke beperkingen om ervoor te zorgen dat – zowel communicatieve als financiële – incassopraktijken niet tot extra kosten voor schuldenaar en samenleving leidt.

Knoppen waar gemeenten en partners aan kunnen draaien:

  • Lokale overheid
    • Ontwikkel een basisnorm voor sociaal incasseren in de eigen gemeente. Zo zorg je ervoor dat de uitgangspunten met betrekking tot incasseren op iedere afdeling hetzelfde zijn. Zet bijzondere incassobevoegdheden zoals de overheidsvordering alleen in bij mensen die niet zijn geregistreerd in het beslagregister.
    • Verken de mogelijkheden tot het overnemen of afkopen van schulden om inwoners een nieuwe start te geven. Wederkerigheid kan gebruikt worden als instrument om de schuldenaar te activeren tot bijvoorbeeld het volgen van een (budget)cursus. In verschillende gemeenten zijn ook goede ervaringen met een Jongeren Perspectief Fonds.
    • Voorkom het ontstaan van (extra) stress bij betalingsachterstanden. Streef in de communicatie daarom naar een persoonlijke en positieve benadering. Zijn brieven, zoals aanmaningen en herinneringen, nodig? Schrijf ze dan in een begrijpelijke taal (B1-niveau).
    • Maak hulpverleners en inwoners ervan bewust dat het inkomen ongemerkt onder het minimale maandbedrag (beslagvrije voet) waar iemand recht op heeft kan komen.
  • . Andere schuldeisers
    • Onderhoud korte lijnen met grote uitvoerders zoals de Belastingdienst, UWV, CJIB of SVB om waar mogelijk maatwerk te kunnen leveren. Benader deze uitvoerders proactief wanneer zij de beslagvrije voet verkeerd berekend hebben en stimuleer hen om deze berekening aan te passen.
    • Spreek (lokale) schuldeisers aan op hun verantwoordelijkheid. Wijs hen bijvoorbeeld op de mogelijkheid om in het beslagregister te kijken.
    • Maak afspraken met lokale partners zoals de woningcorporatie over hun incassobeleid en deel de eigen kennis over bijvoorbeeld effectief communiceren.

Meer lezen