Sociale energietransitie

De energietransitie heeft gevolgen voor iedereen. Gezinnen met een laag inkomen geven veelal geen prioriteit aan de energietransitie. Zij zijn bezig met overleven en hebben niet de ruimte in hun hoofd om zich voor te bereiden op de energietransitie. Ook hebben zij niet de financiële middelen voor energiebesparende maatregelen.
Tegelijkertijd is de voorspelling dat de energielasten – mede door de energiebelasting – relatief het meest stijgen voor huishoudens met een laag inkomen. Het risico bestaat dat deze huishoudens klem komen te zitten tussen stijgende lasten en beperkte (investerings)mogelijkheden.

Opgave voor gemeenten

De energietransitie betaalbaar en mogelijk maken voor mensen met een kleine beurs.

Knoppen waar gemeenten en partners aan kunnen draaien

  • Technisch
    • Gebruik de verduurzaming van wijken om ook te investeren in sociale verbetering van de wijk (zogenaamde koppelkansen).
  • Financieel
    • Verken mogelijkheden voor nieuwe financieringsmodellen zoals gebouwgebonden financiering en voorfinanciering van investeringen.
    • Benut de kansen die de energietransitie geeft wat betreft werkgelegenheid en arbeidsmarktparticipatie in de regio, bijvoorbeeld met social return.
    • Stimuleer woningcorporaties om te investeren in het verduurzamen van hun woningvoorraad om zo hogere energielasten te voorkomen.
  • Gedrag
    • Creëer bewustwording binnen de gemeente en bij ketenpartners over de beperkte financiële en mentale mogelijkheden van deze groep.
    • Ontzorg huishoudens met een laag inkomen zoveel mogelijk, bijvoorbeeld door de inzet van energiecoaches.
    • Breng de korte-termijnvoordelen van de energiebesparing in beeld en laat zien wat inwoners al doen zonder dat zij zich daar bewust van zijn. Dit ‘laaghangend fruit’ opent het gesprek over investeringen en kansen op de lange termijn.
    • Zorg voor begrijpelijke communicatie over de energietransitie. Gebruik geen complexe termen en zorg voor een positieve insteek.
      Een randvoorwaarde voor een sociale energietransitie is de (structurele) samenwerking tussen de beleidsdomeinen duurzaamheid en armoede binnen een gemeente. Bijvoorbeeld door gezamenlijk te werken aan visie, beleid en realisatie.

Meer informatie

Energiezuinige-voorraad-groen-kl