Inhoud kennisdossier
deel deze pagina via:
Jongeren
Jongeren zijn financieel kwetsbaar. Ze hebben minder vermogen opgebouwd en daardoor geen of een kleinere buffer dan andere leeftijdsgroepen. Ook hebben ze vaak flexibeler werk en een studieschuld. In 2021 had 3,3% van de 16-25-jarigen en 19,5% van de 25-35-jarigen geregistreerde problematische schulden. Schuldeisers zijn bij deze groep doorgaans minder welwillend om een regeling te treffen. De belangrijkste reden daarvoor is dat zij (al dan niet terecht) denken dat de jongere op afzienbare termijn een hoger bedrag kan terugbetalen dan wordt voorgesteld in de schuldregeling (met kwijtschelding), en zijn daarom vaak afwachtender.
Schulden kunnen een rol spelen bij uitval in het onderwijs en/of het niet verlengen van een arbeidscontract. Het is daarom belangrijk om jongeren in een vroegtijdig stadium te bereiken en hen te motiveren hun schuldsituatie aan te pakken en een schuldregeling (met kwijtschelding) te treffen, zodat zij hun leven kunnen opbouwen. Gemeenten en ketenpartners hebben belang bij het zo snel mogelijk oplossen van financiële problemen van jongeren, maar omdat schuldeisers en incassopartijen langer willen wachten hebben deze partijen vaak moeite om tot overeenstemming te komen.
Knoppen om aan te draaien
- Jongeren die zelf in financiële problemen hebben gezeten inzetten als rolmodel om jongeren met financiële problemen te motiveren om de schuldenproblematiek aan te pakken;
- Met jongeren communiceren via ‘hun’ kanalen. Denk bijvoorbeeld aan de inzet van WhatsApp
- De instellingen in het voortgezet onderwijs, MBO en hoger onderwijs voorzien van lespakketten die aantoonbaar en duurzaam van invloed zijn op het financiële gedrag van de deelnemers. Aandachtspunt hierbij is dat er veel evaluaties zijn die aantonen dat het verzorgen van lessen nauwelijks effect heeft en dat maar weinig evaluaties positieve en duurzame resultaten laten zien
- Voorzien in alternatieve aanpakken, zoals jongerenkredieten waarin schuldenpakketten worden afgekocht, zodat jongeren bijvoorbeeld een opleiding af kunnen maken
- Nauw samenwerken met ROC’s en HBO’s
- Informatie uitwisselen met partijen waar jongeren relatief vaak schulden hebben (zorgverzekeringen, telefoonmaatschappijen, thuiswinkels op internet en DUO)
- Veelvoorkomende schuldeisers, zoals DUO en zorgverzekeraars, kunnen inzetten op voorlichting over de verplichtingen die jongeren hebben en de financiële risico’s wanneer ze daar niet zorgvuldig mee omgaan
De NVVK maakte een driedelige podcastserie over jongeren en schulden: Jong in de schulden | Podcast on Spotify . Kijk ook eens op geldwijzer voor en door jongeren “SchuldZero”: en van de organisatie MoneyStart.
Goede voorbeelden:
- In Tilburg werken de gemeente en het ROC intensief samen in het programma Fix up your life. De kosten-batenanalyse die aan deze aanpak ten grondslag ligt is positief.
- Het Jongeren Perspectief Fonds, lees ook het artikel Van stressvolle schulden naar een duurzaam toekomstperspectief voor jongeren.
- Maatschappelijke diensttijd
De publicatie Gedragsbewust beleid in het sociaal domein brengt kennis over gedrag rond financiële problematiek samen. In deze publicatie is ook uitgebreid aandacht voor jongeren.
Dilemma
• De problematiek onder jongeren is omvangrijk. Dit zet aan tot interventies in het onderwijs, zoals het verzorgen van lessen. Tegelijkertijd zijn er veel evaluaties die aantonen dat dit nauwelijks effect heeft en weinig evaluaties met positieve en duurzame resultaten;
• Gemeenten en ketenpartners hebben belang bij het zo snel mogelijk oplossen van financiële problematiek bij jongeren zodat deze jongeren hun leven kunnen opbouwen. Schuldeisers en incassopartijen hebben bij jongeren vaak het idee dat ze belang hebben bij wachten. Ze denken dat de inkomsten van de jongeren zullen stijgen als ze even wachten. Dit maakt dat schuldeisers en gemeenten/ketenpartijen vaak moeite hebben om tot overeenstemming te komen.