Impactvol inrichten ondernemersdienstverlening

Impact ondernemers zoeken vaak de samenwerking op met gemeenten. Deze samenwerking loopt niet altijd soepel. Gemeenten en impact ondernemers spreken elkaars taal onvoldoende en de inrichting van de gemeentelijke organisatie blijkt een belemmering.

Goede ondernemersdienstverlening is voor alle ondernemers ontzettend belangrijk. Ondernemers hebben de overheid nodig om op te starten, zich te vestigen, de juiste vergunningen te bemachtigen en tal van andere zaken. Daarnaast hebben alle ondernemers (ook impactondernemers) te maken met grote maatschappelijke opgaven zoals de krappe arbeidsmarkt, hoge energie en gasprijzen en de nasleep van corona. De gemeente en de Kamer van Koophandel zijn hierin eerstelijns dienstverleners aan ondernemers. Daaromheen staan nog talloze organisaties, netwerken en instellingen die in de tweede lijn actief zijn om ondernemers te helpen. Voor je aan de slag gaat met het verbeteren van de ondernemersdienstverlening (of het aanpassen/beter toepassen van beleid voor impactondernemers) is het belangrijk om een goed beeld te hebben van de huidige ondernemersdienstverlening van jouw gemeente of provincie. Op deze manier kun je aanpassingen en vernieuwingen beter integreren in de bestaande aanpak. Ook krijg je zicht op de capaciteit van de afdeling en wat er mogelijk zou kunnen zijn.

Uitdagingen op het gebied van ondernemersdienstverlening
Het aantal loketten en organisaties waar een ondernemer mee te maken kan krijgen is groot en versnipperd. Dit kan door de gebruiker als belemmerend en onoverzichtelijk worden ervaren. Het verbeteren en overzichtelijker maken van de reguliere ondernemersdienstverlening wordt door (o.a.) het ministerie van Economische Zaken en Klimaat, de VNG, Platform31 en tal van gemeenten gezien als een van de belangrijkste opgaven voor gemeenten. Daarnaast is het van belang dat de samenleving de komende jaren een aantal belangrijke en grote transities doormaakt op het gebied van duurzaamheid, diversiteit, inclusie en het versterken van de brede welvaart. De huidige economische structuur gaat veranderen en ondernemers zullen gaan innoveren en aanpassen. Gemeenten en provincies spelen een belangrijke rol in het stimuleren van die vernieuwde economische structuur. Uit onderzoek van de VNG en Platform31 blijkt dat met name bij opgaven op het gebied van de circulaire economie, inclusief ondernemen en digitalisering extra
ondersteuning nodig is vanuit gemeenten en provincies. De huidige ondernemersdienstverlening is in veel gemeenten en provincies nog niet altijd voldoende op orde om deze ondersteuning op de juiste manier te bieden. Daarom zijn veel gemeenten en provincies (in samenwerking met andere partijen) aan de slag met het verbeteren van de huidige dienstverlening.

Aan de slag met ondernemersdienstverlening

Op het moment dat je gaat innoveren binnen en buiten de eigen organisatie
is het belangrijk om je te realiseren dat er altijd al (potentiële) impactondernemers zijn, die op dit moment worstelen met vragen of om kennis verlegen zitten. We zien dat de ondernemersdienstverlening voor impactondernemers op verschillende manieren wordt georganiseerd. In de meeste koplopergemeenten zien we dat er een specifiek aanspreekpunt voor impactondernemers komt waar zij direct terecht kunnen met hun vragen. Dit is vaak dezelfde persoon als de makelaar met mandaat in de organisatie. Soms is er een mailbox, soms komen ondernemers via via bij deze accountmanager terecht. Een specifiek loket voor impactondernemers wordt echter binnen gemeenten niet georganiseerd. Ook zien we niet dat er vanuit de gemeente of provincie gewerkt wordt aan informatievoorziening, trainingen, het bouwen van een netwerk, etc. Dit wordt vaak elders belegd (buiten de organisatie). Een enkele gemeente kiest ervoor geen accountmanager aan te stellen.

Samenwerken met een externe partij

In een aantal (met name grote) gemeenten en provincies zien we dat er intensief wordt samengewerkt met een (netwerk)partij in de stad die als doelstelling heeft het aanjagen van impact ondernemen. In sommige gevallen speelde of speelt de gemeente of provincie een belangrijke rol in het ontstaan van deze partij (Rotterdam, Amersfoort). In andere gevallen zocht de gemeente een samenwerking met een bestaande partij (Haarlem, Groningen). Verschillende gemeenten verlenen subsidies aan deze partijen om de kennisinfrastructuur voor impactondernemers te vergroten, cursussen en trainingen aan te bieden en het netwerk van impactondernemers in de stad te vergroten. Ook ondervangen deze partijen een deel van de vragen die anders bij de gemeente terecht zouden komen. In Rotterdam zijn zelfs twee gemeentelijke collega’s gedetacheerd bij de netwerkpartij.