Nieuwe rol postbezorgers in de wijk (diverse steden)

Nederland verstedelijkt, vergrijst, digitaliseert en individualiseert. PostNL onderzoekt hoe ze met de inzet van haar logistieke netwerken, maatschappelijk toegevoegde waarde kan bieden. Hiertoe ontwikkelt het bedrijf vernieuwende concepten, waarbij ze het logistieke netwerk voor pakketten en brieven combineert met opdrachten die relevantie in buurten, straten of wijken opleveren.

Omdat de postbezorgers van PostNL dagelijks in wijken aanwezig zijn, kunnen aanvullende diensten tegen lage kosten worden geleverd. Sinds 2015 heeft PostNL diverse concepten uitgeprobeerd, waarbij is gekeken naar verschillende mogelijkheden van postbezorgers: signaleren, registreren, informeren en enquêteren. Maatschappelijke en commerciële doelstellingen gaan hand in hand. “De nieuwe diensten zijn belangrijk voor de groei van PostNL in een krimpende postmarkt”, vertelt Rozemarijn de Feijter van PostNL.

Maatschappelijke meerwaarde

In de pilots wordt niet alleen getest of een opdracht past binnen een maatschappelijk doel, maar ook of de werkzaamheden aansluiten bij het werk van de postbezorgers. Meedoen is vrijwillig. De postbezorger krijgt vooraf een training en ontvangt een vergoeding voor de extra werkzaamheden. De Feijter: “De ronde van een postbezorger duurt gemiddeld drie uur, waarna tijd overblijft voor extra activiteiten. Die activiteiten moeten tijdens of na de ronde worden uitgevoerd en mogen geen effect hebben op het bezorgen van de post.” De door de postbezorgers verzamelde informatie wordt verwerkt door het datacentrum van PostNL en geleverd aan de opdrachtgever. PostNL maakt goede afspraken met de opdrachtgever over de veiligheid en privacy voor bewoners en postbezorgers. Bij de evaluatie wordt zowel gekeken naar de tevredenheid bij de klant en de betrokken postbezorgers, als naar de maatschappelijke meerwaarde en de business case.

Er zijn pilots uitgevoerd in opdracht van verschillende gemeenten, waterschappen en groenbeheerders:

• In Schiedam-Oost zijn postbezorgers ingezet om overlast en vervuiling in de openbare ruimte door vervuiling te monitoren. Ze maakten dagelijks foto’s van de vuilcontainers, die door het datacentrum van PostNL werden geclassificeerd van vrijwel schoon naar extreem vies, zodat de reinigingsdienst gerichte inzet kon leveren. Ook is in kaart gebracht in welke delen van de wijk het meest vervuiling optrad.
• Met de Milieudienst Twente is een pilot uitgevoerd rond de bestrijding van onkruid in de openbare ruimte. De Milieudienst wilde drie alternatieven voor chemische bestrijdingsmiddelen in de praktijk testen. De postbezorgers maakten elke week met hun smartphone en app van PostNL foto’s van geselecteerde plekken om te monitoren welke methode het beste werkte.
• Met groenbeheerder Verheij BV startte PostNL met een pilot in de gemeente Stichtse Vecht waarbij 130 postbezorgers tijdens hun ronde foto’s maken waarmee Verheij BV kan bepalen waar onderhoud nodig is. Het doel is dat bewoners meer tevreden zijn over het onderhoud in de openbare ruimte, dat de gemeente minder klachten ontvangt en dat Verheij BV efficiënter kan werken.
• In opdracht van de gemeente Rotterdam bezoeken postbezorgers bewoners van 75 jaar en ouder om een vragenlijst af te nemen. Voor de ouderen bleek het logisch om de postbezorger te ontvangen, omdat dit een bekend gezicht is. Als een signaal van een hulpvraag wordt waargenomen, wordt dit gemeld bij andere instanties.
• Voor Waternet Amsterdam is een pilot uitgevoerd om de watermeterstand op te nemen bij huishoudens die dit niet uit eigen beweging doorgeven. Voor postbezorgers was dit wennen: aanbellen en naar binnen gaan, was een nieuwe stap. De succesvolle proef heeft inmiddels een vervolg gekregen.

Veilige en neutrale rol

De ervaringen met lopende en afgeronde pilots zijn overwegend positief: het merendeel van de pilots is succesvol afgerond met tevreden opdrachtgevers. Postbezorgers moeten wel wennen aan hun nieuwe rol, maar zien de extra werkzaamheden als een waardevolle toevoeging. PostNL ziet vooral mogelijkheden in werkzaamheden die passen bij de veilige en neutrale rol van de postbezorger in de wijk.

De Feijter: “De meerwaarde van PostNL zit vooral in het verfijnen van het informatienetwerk op gebiedsniveau. De postbezorger is een vriend van de wijk, een verbinder, maar geen specialist. Hij signaleert en brengt mensen en organisaties met elkaar in contact en laat specifieke werkzaamheden over aan deskundigen.” De komende periode worden meer pilots uitgevoerd om ervaring op te doen en samen met klanten te bekijken welke oplossingen geschikt zijn voor opschaling.