Lokaal gestuurde wijkvernieuwing (2012 tot 2020)

Met het voortijdig stoppen van het 40-wijkenbeleid, de afbouw van het Grotestedenbeleid (GSB) en het Investeringsbudget Stedelijke Vernieuwing (ISV) vanaf 2012 krijgt het werken aan wijken gestalte zonder beleidskaders en financiering vanuit het Rijk. De transitie van centraal naar lokaal gestuurde wijkvernieuwing luidt een periode in waarin steden zoeken naar nieuwe vormen van (samen)werken aan leefbare wijken. Intussen komt de leefbaarheid en veiligheid in kwetsbare wijken en buurten onder druk te staan.

Wijkaanpak in een impasse

Met ingang van 2015 verandert er veel rijksbeleid dat van invloed is op het leefklimaat in kwetsbare wijken: de beëindiging van het GSB/ISV, de decentralisaties in het sociaal domein en de herziening van de Woningwet. In veel gemeenten belandt de wijkaanpak daardoor in een impasse. Enerzijds vanwege bezuinigingen en anderzijds omdat er veel beleidsaandacht uitgaat naar andere vraagstukken. Voor zover wijkgerichte programma’s worden voortgezet, verschuift de focus van fysiek gedreven wijkvernieuwing naar een meer kleinschalige, sociale inzet op huishoudenniveau (achter de voordeur). Onderzoek van Platform31 laat begin 2017 zien dat de economische crisis (2008-2015), de ingezakte woningmarkt, de versobering van de verzorgingsstaat en het veranderde rijksbeleid op het terrein van wonen en sociaal domein een stempel drukken op het leefklimaat van wijken.